Հայաստանի ԱԳՆ ղեկավար. Երեւանը Բաքվին փոխադարձ ընդունելի առաջարկներ է ուղարկել խաղաղության պայմանագրի մնացած երկու կետերի վերաբերյալ

Արմինֆո.2024 թվականին Երևանը որոշակի հաջողությունների է հասել Բաքվի հետ խաղաղության պայմանագրի շուրջ բանակցային գործընթացում։ Խոսքը սահմանի սահմանազատման մասին է։ Այդ մասին հունվարի 8-ին հայտարարել է ՀՀ ԱԳ նախարար Արարատ Միրզոյանը՝  2024 թվականի արդյունքներին նվիրված մամուլի ասուլիսի ժամանակ։

Նրա խոսքով, ըստ էության, կողմերին հաջողվել է ստորագրել առաջին միջազգային փաստաթուղթը, որը սահմանում է սահմանազատման կարգը՝ սահմանազատման և սահմանագծման կանոնակարգը, իսկ հետո արդեն գետնի վրա տեղի է ունեցել սահմանի որոշակի հատվածի սահմանազատում։ Այդ առումով նա քաղաքացիներին կոչ է արել այցելել սահմանի սահմանազատված հատված և անձամբ ծանոթանալ կատարված աշխատանքներին։ "Պայմանավորվածություն կա շարունակել աշխատանքն այդ ուղղությամբ, և ընթացիկ տարվա հունվարին տեղի կունենա հերթական հանդիպումը Հայաստանի և Ադրբեջանի փոխվարչապետների և նրանց գլխավորած հանձնաժողովների մակարդակով: Կա նաև ըմբռնում, թե որ ուղղությամբ շարունակել սահմանազատումը", - ասել է նախարարը։

Խոսելով խաղաղության պայմանագրի մասին՝ Միրզոյանը հիշեցրել է այդ հարցի շուրջ ադրբեջանական կողմի հետ տարբեր մակարդակներով հանդիպումների շարքը և արձանագրել, որ, այնուամենայնիվ, չնայած բազմաթիվ հանդիպումներին և բանակցություններին, Երևանի և Բաքվի միջև փաստաթուղթ չի ստորագրվել։ Նա ուշադրություն է հրավիրել այն հանգամանքին, որ պաշտոնական Երևանը դեռ մեկուկես ամիս առաջ է ուղարկել պայմանագրի նախագծի վերաբերյալ իր վերջին տարբերակը և սպասում է Բաքվից պատասխանի: Միրզոյանը նաև հիշեցրել է, որ դեռևս 2024 թվականի օգոստոսին Երևանը Բաքվին առաջարկել էր ստորագրել պայմանագրի համաձայնեցված 13 կետերը և շարունակել բանակցությունները մնացած չհամաձայնեցված դրույթների շուրջ, սակայն ադրբեջանական կողմը հրաժարվել էր հայկական իշխանությունների այդ առաջարկից։

"Այս պահին մենք համաձայնեցրել ենք 17 կետերից 15-ը, տեսնենք, թե ինչպիսին կլինի Բաքվի պատասխանը մնացած երկու կետերի վերաբերյալ մեր առաջարկներին։ Վստահ ենք, որ առաջարկել ենք փոխընդունելի լուծումներ, որոնք թույլ կտան ոչ միայն ստորագրել փաստաթուղթը, այլև գտնել առկա հարցերի համապարփակ լուծում", - նշել է Հայաստանի արտգործնախարարը։

Նրա խոսքով՝ հայ-ադրբեջանական կարգավորման երրորդ բաղադրիչը տարածաշրջանային հաղորդակցությունների ապաշրջափակման հարցն է։ Այս համատեքստում Միրզոյանը հիշեցրել է Հայաստանի կառավարության առաջարկած "Խաղաղության խաչմերուկ" նախագծի մասին, որը, նրա խոսքով, այդ հարցի շուրջ միջազգային լայն օրակարգ է ձևավորում։

"Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև կոմունիկացիաների ապաշրջափակման մասով հայկական կողմը վարչապետի մակարդակով Կազանում հնչեցրեց իր առաջարկները, որոնք ավելի ուշ հաստատվեցին փոխվարչապետ Մհեր Գրիգորյանի կողմից։ Ի սկզբանե Բաքվից եղել է դրական արձագանք այդ առաջարկներին, համենայն դեպս, ինձ մոտ նման տպավորություն է ստեղծվել, բայց, ցավոք, մինչ օրս Ադրբեջանի պաշտոնական պատասխանը չկա։ Մեր առաջարկը ֆիքսել է առ այսօր առկա բոլոր խնդիրները ։ Առաջին փուլում առաջարկվում էր Հայաստանի հարավով երկաթուղային հաղորդակցության ապաշրջափակում՝ Երասխ - Նախիջևան և այլն ։ Առաջարկությամբ նախատեսվում էր մաքսային եւ սահմանային ազատականացում, ինչպես նաեւ տարանցիկ բեռների անվտանգության մեխանիզմներ", - պարզաբանել է Հայաստանի արտգործնախարարը։

"Խաղաղության խաչմերուկ" նախագծի համատեքստում Միրզոյանն անդրադարձել է նաև թուրքական կողմի հետ շփումներին և նշել, որ Երևանն ու Անկարան պայմանավորվել են գնահատել երկաթգծի վիճակը: "Եվ, բնականաբար, մենք համոզված ենք, որ Կարս-Գյումրի երկաթգծի վերագործարկումը տնտեսական մեծ օգուտներ կբերի ոչ միայն Հայաստանին և Թուրքիային, այլև՝ առավել լայն համատեքստում։ Տարածաշրջանային կոմունիկացիաների ապաշրջափակումը էական գործոն կդառնա տարածաշրջանային խաղաղության համար", - համոզմունք է հայտնել Հայաստանի գլխավոր դիվանագետը։