Արմինֆո. Հայաստանի իշխանությունները հետևողականորեն, քայլ առ քայլ երկիրը տանում են դեպի Հավաքական անվտանգության պայմանագրի կազմակերպությունից (ՀԱՊԿ) դուրս: Այդ մասին ԱրմԻնֆո-ին հայտարարել է քաղաքագետ Արման Ղուկասյանը:
Նրա ասելով՝ պետք չէ սենսացիոն համարել կազմակերպության հետ հարաբերությունների սառեցման մասին կառավարության ղեկավարի հայտարարությունը, քանի որ հնչեցվել է այն, ինչի մասին բոլորին հայտնի էր: Հայաստանը չի մասնակցում ՀԱՊԿ շրջանակներում անցկացվող միջոցառումներին։ "Կազմակերպության կանոնադրության մեջ մասնակցություն կամ մասնակցության սառեցում հասկացություն չկա, բայց դե ֆակտո իշխանությունները և անձամբ Նիկոլ Փաշինյանը երկիրը տանում են դեպի դուրս գալու", - նշել է փորձագետը:
Նա ընդգծել է, որ նման պահվածքը Հայաստանի համար հղի է լուրջ ռիսկերով։ Ներկայիս տուրբուլենտ զարգացումների պայմաններում, այդ թվում՝ Հարավային Կովկասում տիրող իրավիճակի ֆոնին, չունենալով այլընտրանք՝ լինի դա ՆԱՏՕ-ի, թե անվտանգության այլ համակարգի տեսքով, դա կարող է հանգեցնել նոր մարտահրավերների ի հայտ գալուն։ Քաղաքագետը նշել է, որ արևմտյան ուղղությամբ միայն ինչ-որ գործընթացներ են ընթանում, որոնց արդյունքները դեռևս մշուշոտ են և անհասկանալի: Բնական է, որ այս զարգացումներն իրենց մեջ կրում են շատ մեծ վտանգներ և մարտահրավերներ, քանի որ բոլորի համար ակնհայտ են Հայաստանի ինքնիշխան տարածքին հավակնող հարևան պետությունների մտադրությունները: "Եթե դու այլընտրանք չունես, ինչպես կարող ես նման ռիսկային և վտանգավոր քայլեր անել", - նշել է Ղուկասյանը:
Նա, սակայն, նշել է, որ Հայաստանի իշխանությունների գործողություններում հստակ երևում է ՀԱՊԿ-ից երկրի դուրս գալու քաղաքականությունը, և ՀԱՊԿ միջոցառումներին չմասնակցելը միայն առաջին քայլն է այդ ուղղությամբ: "Ամեն ինչ հենց դրան է գնում ։ Իշխանությունները անվտանգության երաշխիքներ են տեսնում Արևմուտքում, և պաշտոնական Երևանի այսօրվա քաղաքականությունից ելնելով, ամեն ինչ տանում է հենց դրան ։ Սակայն Արեւմուտքի կողմից ոչ ոք հայկական պետության անվտանգության ապահովման պարզ ու հստակ երաշխիք չի տվել", - ընդգծել է փորձագետը։
Ղուկասյանը միանգամայն հնարավոր է համարել ՀԱՊԿ-ի հետ հարաբերությունների սառեցման հարցը ՀՀ նոր սահմանադրության մշակման գործընթացի հետ կապելը, որում իշխանությունները կփորձեն պետության արտադաշինքային կարգավիճակի մասին դրույթ ամրագրել: Բայց իրադարձությունների նման զարգացման վրա լիովին հույս դնել պետք չէ։ Շատ ավելի կարևոր է ուշադրություն դարձնել պաշտոնական Երևանի քայլերի հաջորդականությանը։ "Կգրվի, թե չի գրվի, սա հարցի երկրորդ կողմն է, շատ ավելի կարևոր են այն գործընթացները, որոնք տեղի են ունենում՝ և Ֆրանսիայի պաշտպանության նախարարի այցը Հայաստան, և ֆրանսիական սպառազինության մատակարարումները, և Գերմանիայի բարձրաստիճան պատվիրակությունների այցերը և այլն. այդ ամենը մեկ շղթայի օղակներ են», - ընդգծել է փորձագետը ։
Պատասխանելով Եվրասիական տնտեսական միության երկրների կողմից Հայաստանի նկատմամբ հարաբերությունների սառեցման հնարավորության մասին հարցին ՝ Ղուկասյանը կասկած է հայտնել իրադարձությունների նման զարգացման առնչությամբ: Նա ընդգծել է, որ քաղաքականությունը՝ քաղաքականություն, բայց հաճախ տնտեսական շահերը գերակայում են մնացած բոլոր հարցերի նկատմամբ։ Դա երևում է այլ երկրների օրինակով, օրինակ՝ Վրաստանի, որը գրեթե զրոյական քաղաքական հարաբերություններ ունի Ռուսաստանի հետ, բայց դա չի խանգարում ակտիվորեն զարգացնել ռուս-վրացական տնտեսական համագործակցությունը ։ Ժամանակին նույն կերպ էր վարվում նաև Մոլդովան, բայց այնքան ժամանակ, քանի դեռ Քիշնևը Արևմուտքի ճնշումների և խոստումների ներքո ամբողջովին խզեց բոլոր կապերը ԱՊՀ-ի և, մասնավորապես, Ռուսաստանի հետ։ ԵԱՏՄ-ի հետ հարաբերությունների խզումը կարող է անկանխատեսելի, շատ ավելի մեծ վնասի հանգեցնել Հայաստանի համար, հատկապես, այլընտրանքի բացակայության ֆոնին ։ Դա շատ լավ հասկանում են Երևանում։ <Բոլորս տեսնում ենք, որ Փաշինյանը չի մասնակցում ՀԱՊԿ միջոցառումներին, բայց նա ներկա է ԵԱՏՄ Բարձրագույն և միջկառավարական խորհուրդների նիստերին, և նույնիսկ ստանձնել է այդ կառույցի նախագահությունը: Դրանում շահագրգռված է նաև ինքը ՝ Ռուսաստանի Դաշնությունը, հատկապես պատժամիջոցների ներկայիս պայմաններում։ Հայաստանի օգտագործմամբ Ռուսաստանը, թեկուզ փոքր, բայց որոշակի կապեր ունի Եվրոպայի երկրների հետ, որտեղից զուգահեռ ներմուծման միջոցով ստանում են մի շարք ապրանքներ", - ընդգծել է փորձագետը ՝ մատնանշելով հայկական ապրանքների եվրոպական շուկա մատակարարման խնդիրները ինչպես լոգիստիկայի տեսանկյունից, ինչը հանգեցնում է լրացուցիչ ծախսերի, այնպես էլ՝ Եվրոպայում այդ ապրանքների մրցունակության, որոնք դեռևս չեն համապատասխանում եվրոպական չափանիշներին: "Մի խոսքով, Հայաստանն այս փուլում այլ տարբերակ չունի, քան ռուսական շուկան", - փաստել է փորձագետը:
Նշենք, որ ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը France24 հեռուստաալիքին տված հարցազրույցում հայտարարել էր, որ Հավաքական անվտանգության մասին պայմանագիրը չի կատարվել Հայաստանի նկատմամբ, եւ հանրապետությունը սառեցրել է մասնակցությունը ՀԱՊԿ-ին: ՀԱՊԿ քարտուղարությունից հաղորդել են, որ Երևանից համապատասխան ծանուցումներ չեն ստացել։ Ռուսաստանի ԱԳՆ-ն ասել է, որ Հայաստանից պարզաբանումներ է ակնկալում ։ Ռուսական գերատեսչությունը պնդում է, որ ՀԱՊԿ միջոցառումներին Հայաստանի մասնակցության նվազումը չի բխում հայ ժողովրդի շահերից: Բելառուսի նախագահ Ալեքսանդր Լուկաշենկոն, իր հերթին, վստահ է, որ ՀԱՊԿ-ը "չի փլուզվի" առանց Հայաստանի: