Արմինֆո.Նախագահի հրաժարական, թե՞ չճանաչված հանրապետության հրաժարական: Նման հարցադրում է արել ռուս քաղաքագետ Սերգեյ Մարկեդոնովը ՝ Արցախի նախագահ Արայիկ Հարությունյանի հրաժարականի մասին հաղորդագրության ֆոնին։ «Չճանաչված Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության (ԼՂՀ) ղեկավար Արայիկ Հարությունյանը հայտարարել է իր հրաժարականի մասին:
Սեպտեմբերի 1-ից նա դադարեցնում է նախագահական պարտականությունների կատարումը։ Ամեն իրադարձություն ունի իր խորհրդանշական բեռը: 32 տարի առաջ՝ 1991 թվականի սեպտեմբերի 2-ին, Ադրբեջանական ԽՍՀ ժողովրդական պատգամավորների Լեռնային Ղարաբաղի մարզային և Շահումյանի շրջանային խորհուրդների համատեղ նստաշրջանում Լեռնային Ղարաբաղի Ինքնավար Մարզի (ԼՂԻՄ) և հարակից Շահումյանի շրջանի սահմաններում հռչակվեց ԼՂՀ-ն:
Այդ ժամանակից ի վեր այդ տարածքի հեռանկարների սահմանումը (իրավաքաղաքական կարգավիճակ, ինքնություն, հայ-ադրբեջանական հակամարտության առանցքային սյուժե) մեծապես որոշում էր ոչ միայն Բաքվի և Երևանի արդիական օրակարգը, այլև Անդրկովկասում տարածաշրջանային կարգը ։ Հարցն անխուսափելի է. Հարությունյանի հեռանալը դեմքերի փոփոխություն է, թե՞ ուղենիշների փոփոխություն", - հարցրել է փորձագետը։ Նա փաստել է, որ վերջին 3, 5 ամիսներին ղարաբաղյան իրավիճակը, կարծես, սառած լիներ։ < Ինչու ենք մենք որպես ելակետ վերցնում հենց Ս. թ. մայիսը: Հենց այդ ժամանակ Հայաստանի վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը հաստատեց Լեռնային Ղարաբաղի պատկանելությունն Ադրբեջանին: Թվում էր, թե Բաքվին ընդամենը մեկ-մեկուկես քայլ է մնացել "տարածքային ամբողջականության" վերականգնման գործընթացն ավարտելու համար։ Սակայն Լաչինի պատմությունը, որոշակի առավելություն ապահովելով Ադրբեջանին, դեռևս չի անցել վերջնախաղի։ Ինչու՞> ,- շարունակել է նա:
Մարկեդոնովի կարծիքով ՝ կրկին միանում են ղարաբաղյան պարադոքսները ։ Փորձագետը կարծում է, որ Արևմուտքն ու Ռուսաստանն արդեն մեկ տարուց ավելի Եվրասիայի այս ուղղությունը դիտարկում են որպես հուսահատ պայքարի թատերաբեմ: Սակայն, շարունակել է նա, թե ռուսները, թե ամերիկացիները, թե եվրոպացիները (շատ տարբեր հիմքերով) չեն ցանկանում Անդրկովկասում <Կրաինա-2>-ի, կամ Թամիլ-Իլամի ինչ-որ տարածաշրջանային տարբերակի սցենարի կրկնություն։ "Ադրբեջանը, մի կողմից, չի ցանկանում Մոսկվայի հետ հարաբերությունների "վրացականացում"՝ Միխայիլ Սահակաշվիլիի տարբերակով, իսկ մյուս կողմից, մտադիր չէ առճակատման գնալ Արեւմուտքի հետ (նրա ռազմավարական դաշնակիցներ Թուրքիայի եւ Իսրայելի ռազմավարական դաշնակիցը) ։ Եվ, հետևաբար, նրբորեն սեղմում է, բայց՝ անշեղորեն: "Ոչ ոք չի չեղարկել «Սալյամիի մարտավարությունը», բայց դրա տեմպերը մի փոքր դանդաղել են", - համոզված է քաղաքագետը: Միևնույն ժամանակ, նա ուշադրություն է հրավիրել այն հանգամանքի վրա, որ Հայաստանի ներսում Փաշինյանի բոլոր մտադրությունները ներքին կտրուկ սրացում չեն առաջացրել, բողոքի ակցիաներն ընթանում են "վիճակագրական անճշտությունների" ձևաչափով ։
<Եվ, ամենայն հավանականությամբ, սեպտեմբերի 17-ին իշխանամետ թեկնածու Տիգրան Ավինյանը հնարավորություն կստանա դառնալ քաղաքապետ: Եթե անակնկալներ չլինեն։ Այս պայմաններում փաշինյանական կառավարությունը փորձում է (հաջող, թե ոչ, այլ հարց է) ապահովել "անվտանգության կոնսորցիում" ՝ փորձելով "սալյամի մարտավարության" դանդաղեցումից առավելագույնը քամել և երբեմն ընկնել տարօրինակ արտաքին քաղաքական էկլեկտիկայի մեջ", հավելել է փորձագետը ։
Այդ ֆոնին, շարունակել է Մարկեդոնովը, Ղարաբաղի հայերի եւ Բաքվի միջեւ "ուղիղ բանակցությունների" գաղափարը դառնում է "սալյամի մարտավարության" դանդաղեցման ինչ-որ շանս։ Նրա խոսքով ՝ միջազգային հանրությունը (կրկին շատ տարբեր պատճառներով) պատրաստ է աջակցել այդ նախագծին ։ <Ոչ այն պատճառով, որ դա այդքան առաջադեմ է: Բայց տարբեր պատճառներով մեծ մայրաքաղաքներում չեն ցանկանում ղարաբաղյան կարգավորման "բալկանացում" (ինչու ՝ առանձին մենագրության թեմա է)։
Հազիվ թե ընտրությունների և ադրբեջանական ինքնիշխանության հրապարակային ժխտման միջոցով ԼՂՀ ղեկավար դարձած Արայիկ Հարությունյանը կարող է բանակցային գործընկեր լինել։ Ամենայն հավանականությամբ, այդ դերը կարող է կատարել մի մարդ, որը ոչ շատ հրապարակային է, կարիերային պաշտոնյա, որը հասկանում է բծախնդիր, բայց արտաքին հայացքից թաքնված գործերից: Նոր պետնախարար (վարչապետի դիրքի անալոգը) Սամվել Շահրամանյանը ուժայինի կարիերա էր անում, զբաղվում էր "հայրենասիրությամբ"։ Դա չպետք է շփոթեցնի, շատ հաճախ հենց ուժային "նյութական մասում" ընկղմված մարդիկ են դառնում ավելի լավ բանակցողներ, քան քաղաքականացված "տեսաբանները", - նշել է քաղաքագետը։
"Արդյո՞ք այս ամենն աշխարհաքաղաքական հետևանքներ կունենա։ Ինչպես չլինի՝ տարածաշրջանը լուրջ ազդեցություն է թողնում Եվրասիայի ընդհանուր իրավիճակի վրա։ Սա առանձին մեկնաբանության թեմա է: Ասենք միայն, որ այստեղ գծային ոչինչ չի կարող լինել։ Չէ որ Հայաստանում շատերը մինչ օրս խոսում են դեռևս 20-րդ դարի առաջին քառորդում ազգային նախագծի "ռեդուկցիայի" մասին։ Բայց, միևնույն ժամանակ, հասկանում են Ռուսաստանի կարևորությունը՝ որպես գործընկերոջ։ Ի դեպ, դա Մոսկվայում ինքնահանգստացման առիթ չէ։ Չափազանց շատ բանից պետք է խուսափել՝ Կովկասում դիրքերը պահպանելու համար", - ամփոփել է Մարկեդոնովը։
Հայաստանում բողոքի ակցիաները երկու բաղադրիչ ունեն՝ օբյեկտիվ և արտաքին. քաղաքագետ
Գեներալ-մայոր. Հայաստանն այսօր պատրաստ չէ Թուրքիայի և Իրանի հետ սահմանների ինքնուրույն պահպանությանը
Փորձագետ. ԵՄ-ը սեփական շահերն է հետապնդում Հարավային Կովկասի տարածաշրջանում
Ադրբեջանը "մուկ ու կատու" է խաղում Հայաստանի և աշխարհի հետ. վերլուծաբան
Քաղաքագետ. Հայաստանում իրավիճակը փոխելու միակ հնարավորությունը վաղաժամկետ խորհրդարանական ընտրությունների անցկացումն է
Այս տարօրինակ լռությունն ընդհատելու ժամանակն է. Դիվանագետների համահայկական խորհուրդը դիմել է օտարերկրյա դիվանագիտական առաքելություններին և միջազգային կազմակերպություններին
Երեւան է այցելել Պենտագոնի ՊՎՆԳ վտանգների համատեղ նվազեցման ղեկավարության տնօրենը
ՀՀ վարչապետ. Ես՝ անձամբ, գիտեմ մեր դեմ պատերազմի նախապատրաստմանը ՀԱՊԿ, առնվազն, երկու պետությունների մասնակցության մասին
Ես պիտի խոսեմ Վեհափառ հայրապետի հետ. Սրբազանը՝ իրեն վարչապետ առաջադրելու նախաձեռնության մասին
Կարծիք. Բաքվում Լուկաշենկոյի հայտարարություններն ակնհայտորեն ցույց են տալիս Հայաստանի և Ադրբեջանի դիվանագիտության աշխատանքի արդյունքները
Հարցում. Հայաստանում հարցվածների կեսից ավելին դրական է գնահատում "Տավուշը հանուն հայրենիքի" շարժումը
Փորձագետներն ու քաղաքագետները վերլուծել են "Հայաստանի շուրջ առկա խնդիրները և դրանց հնարավոր լուծումները"
Վարդան Ոսկանյան. Բագրատ Սրբազանը այլևս դարձել է ոչ թե միայն Տավուշի, այլ ամբողջ Հայաստանի խարիզմատիկ հոգևոր-հանրային դեմք
Նիկոլ Փաշինյանը չի մասնակցի նաև Հաղթանակի զորահանդեսին Մոսկվայում
Երևանում մայիսմեկյան երթ կանցկացվի. Խաղաղություն, աշխատանք, Մայիս
Թեհրան. Հարավային Կովկասում օտարերկրյա զորքերի ներկայությունը չի նպաստում անվտանգության և կայունության հաստատմանը
Լավրով․Հայաստանի իշխանությունների միակողմանի զիջումները Հայաստանի սահմանները դարձնում են շարժական
"Ինչ լավ է, որ 50 մետր հեռավորության վրա Ադրբեջանն է". Փաշինյանը տավուշցիներին նշել է ադրբեջանցիների հետ առևտրի հեռանկարները
