Արմինֆո.Ռուսաստանը կանգնած է մնացած երկու դաշնակիցներից մեկին ՝ Հայաստանին կորցնելու շեմին։ Եվ եթե մենք Հայաստանը չպահպանենք որպես դաշնակից, ապա Ռուսաստանի արտաքին քաղաքականության հեռանկարը շատ մռայլ կլինի, և չի բացառվում, որ դա հանգեցնի երկրորդ ճակատի ստեղծման՝ Կովկասում։ Նախօրեին նման կարծիք է հայտնել Ռուսաստանում հայտնի քաղաքագետ, պաշտոնաթող դիվանագետ, Մոսկվայի հումանիտար համալսարանի Միջազգային հարաբերությունների և դիվանագիտության ամբիոնի վարիչ Նիկոլայ Պլատոշկինը։
Պլատոշկինը սուր քննադատության է ենթարկել Ռուսաստանի արտաքին քաղաքական գերատեսչությանը, որը, նրա խոսքով, Լաչինի միջանցքի շրջափակմանը չխոչընդոտելու պատճառների մասին Հայաստանի հարցին ի պատասխան՝ "ավելի լավ բան չի գտել, քան իր դաշնակցի հետ հրապարակային վիճաբանությամբ զբաղվելը": "Թուրքիան, Ադրբեջանն ու Իսրայելն ամեն ինչ անում են Ռուսաստանին նվաստացնելու համար։ Եվ ահա, դրանից օգտվելով, արևմտյան երկրները Հայաստանին ասում են. "ինչ օգուտ ձեր դաշնակիցներից։ Նրանք չեն օգնի, եկեք մեզ մոտ, մենք կօգնենք՝ եթե պետք լինի", - ասել է Պլատոշկինը:
Նրա խոսքով, պետք է հասկանալ, որ եթե Հայաստանը գնա դեպի Արևմուտք, ապա Հարավային Կովկասում հակառուսական ճակատ կստեղծվի, և այդ ժամանակ, հնարավոր է, որ Արևմուտքը միտք ունենա վերսկսել 90-ական թվականները Հյուսիսային Կովկասում: Հիմա դրան ոչ ոք չի խանգարի, որովհետև Հայաստանը կջախջավի և կտեղափոխվի արևմտյան ճամբար։ "Էլ չեմ խոսում այն մասին, որ ամոթալի ձեւով Կովկասից դուրս կշպրտեն մեր զորքերինը", - նախազգուշացրել է քաղաքական գործիչը։
Քաղաքագետը չի հավատում, որ Ռուսաստանը լծակներ չունի ազդելու Էրդողանի և Ալիևի վրա։ Եվ իմաստն այն չէ, որ Ռուսաստանն իր երկրորդ ճակատը Բացի Հարավային Կովկասում, այլ այն, որպեսզի թույլ չտա երկրորդ ճակատի բացում հենց իր դեմ։ Դիվանագետի խոսքով՝ "քաղաքական գործիչը մտածում է հաջորդ ընտրությունների մասին, մինչդեռ, պետական գործիչը պարտավոր է մտածել հաջորդ սերնդի մասին", ուստի Հարավային Կովկասում ստեղծվող իրավիճակի վերաբերյալ ռուս քաղաքական գործիչների, այսպես կոչված, "պրագմատիզմը" տեղին չէ եւ վտանգավոր է:
Հիմա, կարծում է նա, ստացվում է, եթե Ռուսաստանը լքում է Հայաստանին, ինչն էլ հիմա տեղի է ունենում։ Նման գծի արդյունքում Հայաստանը հետխորհրդային հարաբերությունների պատմության մեջ առաջին անգամ հրաժարվեց իր տարածքում ՀԱՊԿ զորավարժություններ անցկացնելուց և դա արեց հանգիստ ՝ առանց վերջնագրերի։ Եվ սա այն դեպքում, երբ Հայաստանը, ի տարբերություն Ռուսաստանի, միշտ հավատարիմ է եղել իր դաշնակցային պարտավորություններին՝ թե երկկողմ հարաբերությունների, թե ՀԱՊԿ շրջանակներում ։
Դիվանագետը նսեմացուցիչ քննադատության է ենթարկել նրանց, ովքեր այսօր Ռուսաստանի եւ Հայաստանի հարաբերությունները դիտարկում են Նիկոլ Փաշինյանի անձի պրիզմայով, նրանց, ովքեր վրեժխնդրության ուղի են դուրս եկել այն բանի համար, որ Փաշինյանը տապալել է "Կրեմլի բարեկամ" համարվող ռեժիմը։ <Դե, չի կարելի այդքան անհեռատես լինել: Աստված նրա հետ՝ Փաշինյանի հետ։ Փաշինյանները գալիս ու գնում են։ Հիմա միլիոնավոր հայեր նայում են Ռուսաստանին և մտածում. "եթե հիմա ռուսները մեզ վաճառեն, ապա ինչպե՞ս կարող ենք հետագայում նրանց հետ լինել", նշել է դիվանագետը, ընդգծելով, որ «այստեղ ամենակարեւորն այն է, որ Հայաստանը միակ երկիրն էր, որտեղ բոլոր կուսակցությունները, որքան էլ իրար հայհոյեին ներքին քաղաքականության շուրջ, հանդես էին գալիս Ռուսաստանի հետ սերտ դաշնակցային հարաբերությունների օգտին եւ ոչ թե դատարկ խոսակցության մակարդակով, այլ գործնականում՝ միշտ սատարելով Ռուսաստանին իր բոլոր նախաձեռնություններում։
Պլատոշկինը նշել է նաև Ռուսաստանի համար կարևորագույն գործոնը՝ մեծ և ազդեցիկ համաշխարհային հայկական սփյուռքի առկայությունը։ "Մեզ մոտ միլիոնավոր հայեր են ապրում, ընդ որում, ոչ միայն նրանք, ովքեր այստեղ են եկել վերջին տարիներին, այլ նրանք, ովքեր այստեղ ապրում են հարյուրամյակներ, պատմականորեն, Կրասնոդարի երկրամասում 30 տարի, այլ նրանք, ովքեր դարեր շարունակ մեզ հետ ապրել են Ռուսաստանում, նույն Կրասնոդարի երկրամասում։ Հայկական սփյուռքը չափազանց ազդեցիկ է աշխարհի շատ երկրներում և նույն ԱՄՆ-ում, և նա, հասկանալով Ռուսաստանի դերը հայկական պետության համար, միշտ իրեն լոյալ է պահել նրա հանդեպ։ "Այժմ սփյուռքը կլինի նրանց կողմում, ովքեր Հայաստանին օգնության ձեռք կմեկնեն։ Իսկ դա առայժմ, ըստ երեւյթին, Ռուսաստանի Դաշնությունը չէ", - ամփոփել է դիվանագետը։
ԿԱՐԴԱԼ ԲՈԼՈՐ ՄԵԿՆԱԲԱՆՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ