Իրանագետ. Իրանին մտահոգում է "Զանգեզուրի միջանցքը", այլ ոչ թե՝ Հայաստանի եւ Ադրբեջանի միջեւ սահմանների հստակեցումը

Արմինֆո.Կասկածից վեր է, որ Իրանին այսօր մտահոգում է Հայաստանի Սյունիքով "Զանգեզուրի միջանցք" անցկացնելու հնարավորությունը, այլ բնավ ոչ՝ Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև սահմանների սահմանազատումը։ ԱրմԻնֆո-ին այդպիսի կարծիք է հայտնել ՄԱՀՀԻ ասոցացված փորձագետ, իրանագետ Էմմա Բեգիջանյանը։

"Չնայած հայկական ԶԼՄ-ների կողմից սահմանների հստակեցմանն առնչվող հարցերի հիշատակմանը՝ որպես ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի և ԻԻՀ նախագահ Էբրահիմ Ռեիսիի վերջին հեռախոսազրույցի հիմնական թեմաներից մեկը, իրականում, պետությունների ղեկավարները քննարկել են, այնուամենայնիվ,  միջանցքի հարցը։ Ես հետեւել եմ իրանական լրատվամիջոցների արձագանքին այդ միջանցքի բացման վերաբերյալ Փաշինյանի հետ, իբր, ձեռք բերված պայմանավորվածության վերաբերյալ Ալիեւի հայտարարությանը։ Եվ կարող եմ ասել, որ հենց այդ հարցն է Թեհրանի համար հիմնական հետաքրքրություն ներկայացնում։ Գոնե, այն պատճառով, որ Ադրբեջանին նման միջանցք արդեն իսկ տրամադրում է հենց Իրանը։ Մինչդեռ, սահմանազատումն ու սահմանազագծումը նրանց համար, ընդամենը, ածանցյալ են", - ընդգծել է նա։

Փորձագետի գնահատմամբ ՝ Ալիևի նման հայտարարությունները մտահոգություն են հարուցում ոչ միայն Հայաստանում, այլև՝ Իրանում։ Հատկապես այն ֆոնին, թե ինչպես են արտատարածքային միջանցք կառուցելու անհնարինության մասին պարբերաբար հայտարարող հայ պաշտոնյաները գերադասում լռություն պահպանել՝ ի պատասխան Ալիևի հայտարարությունների։ Բաքվի ստի մասին Երեւանի հայտարարությունների բացակայությունը, ըստ Բեգիջանյանի, անորոշության վիճակ է առաջացնում, եւ հարցերը բնավ  միայն Հայաստանում չեն։ Այստեղից էլ՝ ամենաբարձր մակարդակի հեռախոսազրույցների

անհրաժեշտություն է առաջանում:

Մինչդեռ, իրանագետի գնահատմամբ, հենց "Հյուսիս-հարավ" ավտոմայրուղու կառուցման նախագծի շուտափույթ իրագործումը կարող էր կասեցնել Բաքվից հնչող "միջանցքային" հայտարարությունները, որոնք հնչեցվում են ամենեւին ոչ տարածաշրջանային հաղորդակցությունների ապաշրջափակման տրամաբանության շրջանակում, այլ՝ իրենց և Անկարայի համար արտատարածքային միջանցքի հասնելու նպատակով, որը թույլ է տալիս հետագայում իրագործել հեռուն գնացող աշխարհաքաղաքական ծրագրեր՝ ուղղված նաեւ Իրանի դեմ։

"Փաստն այն է, որ մեր շահերն այդ հարցում համընկնում են բացառապես ԻԻՀ շահերի հետ։ Բայց ես, ցավոք, չեմ տեսնում Հայաստանի էական քայլեր՝ սեփական տարածքի նկատմամբ թուրք-ադրբեջանական տանդեմի էքսպանսիոնիստական նկրտումները կասեցնելու ուղղությամբ։ Եւ հենց մեր և իրանցի բարձրաստիճան պաշտոնյաների փոխայցելությունների նույն ինտենսիվացումը խոսում է այն մասին, որ, ի տարբերություն Երևանի, Թեհրանում իրենց շահերը գիտակցում են, և շատ լավ են գիտակցում։ Եվ մեր երջանկությունն է, որ այդ շահերը համընկնում են մեր շահերի հետ", - ամփոփել է իրանագետը։