Արմինֆո. Այն, որ Սոչիի հանդիպումը չպսակվեց հերթական, Հայաստանի համար աղետալի զիջումներով, տարածաշրջանային գործընթացներում ոչ միայն Ռուսաստանի կամ Թուրքիայի, այլև աշխարհաքաղաքական ու ուժային այլ կենտրոնների ներգրավման արդյունք է։ ԱրմԻնֆո-ին այդպիսի կարծիք է հայտնել ազգային անվտանգության հարցերի փորձագետ. ք.գ.դ. Հրաչյա Արզումանյանը։
"Բանակցությունների սեղանի շուրջ, իհարկե, նախկինի պես նստած են միայն Երեւանը, Մոսկվան եւ Բաքուն։ Սակայն, ի տարբերություն 2020-ի նոյեմբերի, այսօր մենք տեսնում ենք Հարավային Կովկասում գործընթացների պայմանավորումը, այդ թվում ՝ ուժի այլ կենտրոնների կարծիքվ, կարիքներով և շահերով։ Վերջինս փոքր-ինչ հեշտացնում է Երևանի աշխատանքը՝ ընդլայնելով հայկական տարածքը ոչ միայն դիվանագիտական, այլև ռազմական ոլորտում խուսավարման համար", - ընդգծել է նա։
Ընդ որում, Հայաստանի դեմ պատերազմը, ըստ փորձագետի, շարունակվում է։ 2020թ.-ից փոխվել է միայն ձևաչափը, և Արցախի նկատմամբ ադրբեջանական ագրեսիան այսօր տեղափոխվել է Հայաստան և շարունակվում է արդեն Հայաստանի տարածքում։ Նշելով անվտանգության երաշխիքների ձևավորման անհրաժեշտությունը՝ Արզումանյանն ընդգծել է Հայաստանի, Ռուսաստանի և Ադրբեջանի կողմից այդ երաշխիքների ընկալման տարբերությունները։ Հենց այստեղից էլ, նրա կարծիքով, հակասություններ են առաջանում բանակցող կողմերի դիրքորոշումներում։
Այս լույսի ներքո՝ Արզումանյանն ընդգծել է, որ հայ հասարակությունն ու պետությունը, ի տարբերություն Ադրբեջանի և Ռուսաստանի, դեռևս պետք է ձևակերպեն, թե իրենք ինչ են հասկանում, ըստ էության, անվտանգություն ասելով։ Արդյո՞ք Հայաստանն անվտանգություն ասելով հասկանում է սեփական ինքնիշխանության ապահովումը ՝ որպես այս հարցում առանցքային մոտեցում։ Առանձին հարց է այն, թե Երևանը միջազգային ատյաններում ինչպես է ներկայացնում Հայաստանի ինքնիշխան տարածքի մի մասն ադրբեջանական օկուպացիայի տակ պահելու փաստը։
"Հայաստանի նկատմամբ շարունակվող սպառնալիքներն ու ռազմական գործողությունները խոսում են, այսպես կոչված, "Զանգեզուրի միջանցքը" զավթելու Բաքվի մտադրությունների մասին՝ Հայաստանի ինքնիշխանության, Սյունիքի մարզի նկատմամբ վերահսկողության խոցելիություն ձեւավորելու նպատակով։ Նման պայմաններում մենք իրավունք չունենք անգամ խոսել սահմանների սահմանազատման և սահմանագծման մասին։ Մենք պետք է խոսենք պատերազմի, Հայաստանի ռազմական անվտանգության մասին։ Եվ քանի դեռ Թուրքիան և Ռուսաստանը չեն հրաժարվել Հայաստանին այս կամ այն որոշումը թելադրելու մոտեցումից, դա Հայաստանի դեմ ռազմական գործողություն է։ Իսկ նման տրամաբանության շրջանակում սահմանների հստակեցման, տնտեսական փոխգործակցության ձևավորման ուղղությամբ մոտեցումը սխալ եմ համարում։ Խաղաղության ճանապարհին առաջին տրամաբանական քայլը պետք է լինի պատերազմական տրամաբանության բացառումը", - ամփոփել է փորձագետը։