Երկուշաբթի, 25 Հոկտեմբերի 2021 17:14

Արմինֆո.Միջազգային լրագրողական կազմակերպությունները միանում են Հայաստանի ժուռնալիստների միության՝ հոկտեմբերի 5-ին ուժի մեջ մտած օրենքը վերանայելու պահանջին, որը երեք անգամ բարձրացնում է "վիրավորանքի" եւ "զրպարտության" համար տուգանքների առավելագույն շեմը:

 

Այսօր Հայաստանի ժուռնալիստների միության պահանջը պաշտպանել են Լրագրողների միջազգային ֆեդերացիան (IFJ) և Լրագրողների եվրոպական ֆեդերացիան (EFJ): Այդ կազմակերպությունները, փաստորեն, դատապարտել են զրպարտության մասին օրենքը և նախազգուշացրել երկրում խոսքի ազատության վրա դրա բացասական ազդեցության մասին։

 

Զրպարտության մասին օրենքն Ազգային ժողովն ընդունել է 2021 թվականի մարտին՝ այն բանից հետո, երբ Facebook սոցիալական ցանցի օգտատերերից մեկը վարչապետի պատկերով մեկնաբանություն էր հրապարակել, որը վիրավորական էր համարվել:

 

Այնուամենայնիվ, Հայաստանի Սահմանադրական դատարանն այն ժամանակ օրենքը ճանաչեց հիմնական օրենքին համապատասխանող։ Օրենքը "վիրավորանքի" համար սահմանում է առավելագույն տուգանք ՝ 5400 եվրոյին համարժեք, իսկ "զրպարտության" համար՝ գրեթե 11 հազար եվրո:

 

Ինչպես ասվում է ՀԺՄ հայտարարության մեջ, օրենքն ուղարկվել էր ՍԴ այն բանից հետո, երբ նախագահ Արմեն Սարգսյանը հրաժարվել էր ստորագրել այն ՝ մտահոգություն հայտնելով դրա սահմանադրականության և մամուլի ազատության վրա հնարավոր ազդեցության վերաբերյալ: "Այս օրենքն ակնհայտորեն սահմանափակում է խոսքի ազատության իրավունքը, որը ժողովրդավարության կարեւորագույն հիմնասյուներից մեկն է, յուրաքանչյուր մարդու զարգացման եւ ինքնադրսեւորման հիմնական պայմաններից մեկը", - ասվում է Հայաստանի ժուռնալիստների միության հայտարարության մեջ:

 

ՀԺՄ-ը բազմիցս նախազգուշացրել է օրենքի հետեւանքների մասին եւ իր մտահոգությունն է հայտնել ԶԼՄ-ների վրա դրա ազդեցության կապակցությամբ: ՀԺՄ-ի հայտարարության մեջ նշվում է, որ Մարդու իրավունքների եվրոպական դատարանը նախատեսում է երկրի տնտեսական վիճակը հաշվի առնելու անհրաժեշտություն, երբ խոսքը վերաբերում է նախատեսված տուգանքների չափերին:

 

"Մենք աջակցում ենք ՀԺՄ-ին օրենքի դեմ, որն ունի հստակ քաղաքական նպատակ եւ դրամատիկ հետեւանքներ կունենա մամուլի եւ լրատվամիջոցների աշխատակիցների համար", - օրենքին արձագանքել է IFJ-ի գլխավոր քարտուղար Էնթոնի Բելանջերը: Իսկ EFJ-ի գլխավոր քարտուղար Ռիկարդո Գուտյերեսն, իր հերթին, նշել է. "Այլ երկրների փորձից գիտենք, որ նման բարձր տուգանքներն օգտագործվում են լրագրողներին ահաբեկելու համար՝ նրանց լռեցնելու նպատակով։ Մենք Հայաստանի իշխանություններին կոչ ենք անում վերանայել օրինագիծը՝ երկխոսություն սկսելով մեր գործընկերների հետ" ։