Քաղաքագետ. Արցախի հեռանկարները մեծապես կախված են Վաշինգտոնի եւ Մոսկվայի հարաբերությունների հեռանկարներից

Արմինֆո. Արցախի շուրջ ստեղծված իրավիճակում, Հայաստանի եւ Թուրքիայի միջեւ հարաբերությունների հեռանկարներում շատ բան կախված է ԱՄՆ-ի եւ Ռուսաստանի միջեւ հարաբերությունների ազդակներից։ ԱրմԻնֆո-ին այդպիսի կարծիք է հայտնել Կառուցողական կուսակցության նախագահ, քաղաքագետ Անդրիաս Ղուկասյանը։

"Որպես անցյալ տարվա սեպտեմբերի 27-ին Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևի կողմից Արցախի և Հայաստանի նկատմամբ սանձազերծված ագրեսիայի հետ առնչություն ունեցող ամենաազդեցիկ դեմքերից մեկը՝ հենց ՌԴ նախագահն է գտնվում ԱՄՆ-ի ճնշման կենտրոնում ամերիկա-ռուսական օրակարգի այս ուղու վրա։ Կասկածից վեր է, որ Վաշինգտոնում սպառնալիքների իր բաժինը ստացել է նաեւ Ռեջեփ Էրդողանը։ Ինչի վկայությունն է խաղաղության և Հայաստանի հետ հարաբերությունների նրա հանկարծակի ծագած ձգտումը", - ընդգծել է նա։

Թուրքիայի նախագահի վերջին հաշտվողական ոգեկոչումները և սահմանները բացելու ու Հայաստանի հետ դիվանագիտական հարաբերություններ հաստատելու նրա պատրաստակամությունը քաղաքագետը պայմանավորում է ոչ թե "հայերի գեղեցիկ աչքերով" նրա հիացմունքով, այլ այս ամիս ՄԱԿ-ի Գլխավոր ասամբլեայի անցկացմամբ։ Ղուկասյանի գնահատմամբ՝ Էրդողանը ստիպված է բառերով նման ցանկություններ արտահայտել, նկատի ունենալով այն ծանր վիճակը, որում հայտնվել է Թուրքիան 44-օրյա պատերազմին հաջորդած շրջանում։

Ղուկասյանը հատկապես ընդգծել է Էրդողանի նման հայտարարություններից իր որևէ ակնկալիքի բացակայությունը։ Առաջին հերթին, այն պատճառով, որ Անկարան շարունակում է Երեւանի հետ հարաբերությունների կարգավորման հեռանկարը պայմանավորել սեփական նախապայմաններով եւ Հայաստանի ու Ադրբեջանի միջեւ հարաբերություններով։ Նրա կանխատեսումներով՝ 44-օրյա պատերազմի արդյունքում ստեղծված նոր հակասությունների թնջուկից ինչպես Հայաստանի և Ադրբեջանի, այնպես էլ Թուրքիայի եւ Ռուսաստանի  դուրս գալու հեռանկար այսօր չի երևում։

Այս լույսի ներքո վերադառնալով Ռուսաստանի դերին՝ Ղուկասյանը որպես Արցախի շուրջ ընթացող աշխարհաքաղաքական խաղերի կարևոր տարր առանձնացրել է Արցախում ռուսական խաղաղապահ զորակազմի տեղակայման միջազգային մանդատի բացակայությունը։ Առանց ինչի ռուս զինվորականներն Արցախում չունեն իրենց անհրաժեշտ կարգավիճակ,  եւ ինչին ակտիվորեն նպաստում են ԱՄՆ-ը ու Ֆրանսիան։ "Հասկանալի է, որ Ռուսաստանի մանդատը մերժում է Ալիևը, բայց նա դա անում է Արևմուտքի ճնշման ներքո, որի առջև նա, չնայած իր ողջ խրոխտանքին, նախկինի պես խիստ խոցելի է։ Որպես արդյունք՝ ԵԱՀԿ ցանկացած պետություն ցանկացած պահի կարող է պահանջել Ռուսաստանից դուրս բերել իր զորքերն Արցախից", - ընդգծել է նա։

"Ընդհանուր առմամբ, վերջին բոլոր գործընթացներն ու կոչերը Վաշինգտոնից, Փարիզից և Մոսկվայից խոսում են այն միտման առկայության մասին, որի շրջանակներում արդեն շատ շուտով Իլհամ Ալիևը ստիպված կլինի վերադառնալ բանակցությունների սեղանի շուրջ ։ Այդ թվում ՝ Արցախի վերջնական կարգավիճակի որոշման հարցի շուրջ։ Ճնշումը կմեծանա, այդ թվում՝ նրա նկատմամբ։ Ինչի համար այսօր կան բոլոր անհրաժեշտ նախադրյալներն ու պայմանները", - ամփոփել է քաղաքագետը։