Պատմաբան. Հարավային Կովկասում լայնամասշտաբ ներկայությունն Անկարայի պատրանքն է

Արմինֆո. Հարավային Կովկասում թուրքական լայնամասշտաբ ներկայությունը հնարավոր է միայն Անկարայի պատրանքներում։ ԱրմԻնֆո-ին այդպիսի կարծիք է հայտնել պատմական գիտությունների դոկտոր Հայկ Դեմոյանը։

"Հիմնվելով կարճաժամկետ հեռանկարում իր աշխարհաքաղաքական հաշվարկների վրա՝ Ռուսաստանը նախորդ տարվա Արցախյան պատերազմի արդյունքում Թուրքիային թույլ տվեց սահմանափակ ներկայություն ապահովել մեր տարածաշրջանում ։ Սահմանափակ՝ քանի որ թուրքական ընդգրկուն ներկայության ապահովումը ոչ մի կերպ չի բխում Մոսկվայի աշխարհաքաղաքական շահերից։ Իսկ Անկարան տեղի տվեց պատրանքին եւ Աղդամում իր սահմանափակ ռազմական ներկայությունն ընկալեց որպես ապացույց այն բանի, որ նա այսուհետ խաղի մեջ է", - ընդգծել է նա։

Իրականում՝ համատեղ դիտարկման կենտրոնը, Դեմոյանի կարծիքով, ընդամենը ռուսական փոքր գործիք է թուրքական բարեհաճությանը հասնելու համար, որը Մոսկվային բավական լավ հաջողվեց թուրքերի պարագայում։ Այնուամենայնիվ, Թուրքիայի արտգործնախարար Մեւլութ Չավուշօղլուի վերջին կիեւյան հայտարարությունները "Ղրիմի պլատֆորմում"՝ ի պաշտպանություն Ուկրաինայի տարածքային ամբողջականության, նրա գնահատմամբ, խոսում են թուրքերի շրջանում իրենց ձեռքբերման առնչությաբ հատուկ ուրախության բացակայության մասին:

Շատ լավ հասկանալով, որ Աղդամը միայն մի փոքր մխիթարություն է, որը նրանց տրամադրվել է Մոսկվայի կողմից, թուրքերը, ըստ պատմաբանի կանխատեսումների, ամեն դեպքում և ցանկացած սցենարի դեպքում շարունակելու են սեփական քաղաքականությունը վարել՝ առանց հետ նայելու Ռուսաստանին։ Այդ թվում ՝ Հարավային Կովկասում։ Եվ այստեղ, նրա կարծիքով, պետք է հաշվի առնել ևս մեկ կարևորագույն գործոն։ Թուրքիայի նկատմամբ Արևմուտքի, մասնավորապես, ԱՄՆ-ի ճնշման գործոնը։

Այս լույսի ներքո՝ նա անհրաժեշտ է համարում հաշվի առնել ՆԱՏՕ-ին Թուրքիայի անդամակցության փաստը: Ինչպես նաև այն, որ Թուրքիան դաշինքի կարևորագույն անդամներից մեկն է, որն, ի դեպ, երբեք մտադրություն չի հայտնել դուրս գալ նրա շարքերից ։ Եվ, ինչը չափազանց կարևոր է, չի կարող դա անել ՝ ելնելով մի շարք օբյեկտիվ աշխարհաքաղաքական իրողություններից ։ Դեմոյանը համոզված է, որ ՆԱՏՕ-ից դուրս գալը կարող է իրականություն դառնալ բացառապես թուրքական ղեկավարության խելագարության արդյունքում։

"Մոսկվայի եւ Անկարայի հարաբերությունները դիտարկելով լայն համատեքստում ՝ պարզ է դառնում, որ դրանք երբեք առանձնապես ջերմ չեն եղել։ Տեղի է ունեցել ընդամենը թուրքական ղեկավարության հաջող որոշումը ՝ պայմանավորված հաջող պահն օգտագործելու ձգտումով։ Մրցակցող և միմյանց դեմ կռվող կայսրություններն ապրիորի չեն կարող միմյանց միջև ունենալ երկարաժամկետ ջերմ հարաբերություններ։ Եվ, հաշվի առնելով Թուրքիայի անդամակցությունը ՆԱՏՕ - ին, Ռուսաստանը միշտ պետք է նկատի ունենա, որ նման ճնշման տակ Թուրքիայի հետ դիմակայությունում իր հաղթելու շանսերը շատ քիչ են", - ամփոփել է նա։