Արմինֆո. Հայաստանի եւ Ադրբեջանի միջեւ հետագա ազդակները պայմանավորվելու են ինչպես միմյանց, այնպես էլ տարածաշրջանում շահագրգիռ արտաքին խաղացողների վրա ճնշում գործադրելու ռեսուրսների առկայությամբ-բացակայությամբ: ԱրմԻնֆո-ին այդպիսի կարծիք է հայտնել Կովկասի ինստիտուտի տնօրեն Ալեքսանդր Իսկանդարյանը։
"Անհրաժեշտ է հասկանալ, որ Հայաստանի և Ռուսաստանի շահերն այսօր ամեն ինչում չեն համընկնում։ Օրինակ, Մոսկվայի համար բոլորովին միեւնույն է, թե արդյոք Սև լիճը վերահսկում է Հայաստանը թե Ադրբեջանը։ Ռուսաստանին հետաքրքիր է միայն կայունությունը Հայաստանի և Ադրբեջանի սահմանին, բայց բոլորովին չի հետաքրքրում, թե ինչ գծով է այդ սահմանն անցկացվելու։ Սահմանների, դրանց կայունության եւ հաղորդակցության հարցերի շուրջ ազդակները կշարունակվեն Մոսկվայի միջնորդությամբ եւ ճնշման ներքո", - ընդգծել է նա:
Այս լույսի ներքո՝ քաղաքագետը ենթադրել է, որ սահմանային գծերը որոշելիս Հայաստանի շահերը կարող են հաշվի առնվել միայն Երևանի ձեռքի տակ ճնշում գործադրելու ռեսուրսների առկայության դեպքում։ Սակայն, հաշվի առնելով հանգամանքը, որ այդ ռեսուրսներն այսօր միայն Բաքվի տրամադրության տակ են, Գեղարքունիքում և Սյունիքում ադրբեջանցիների լուրջ նահանջ ակնկալելու հարկ չկա։ Իսկանդարյանն ընդգծել է Հայաստանում այնպիսի ուժերի բացակայությունը, որոնք կարող են ստիպել Ադրբեջանին նման նահանջ:
Այս ֆոնին՝ Ռուսաստանը, քաղաքագետի գնահատմամբ, ընդհանուր առմամբ, շահագրգռված է հայ-ադրբեջանական սահմանին կայունության պահպանմամբ՝ տարածաշրջանում հաղորդակցությունների ապաշրջափակմամբ շահագրգռվածության լույսի ներքո։ Ըստ Իսկանդարյանի, Ռուսաստանին նոր պատերազմ պետք չէ։ Համապատասխանաբար, Մոսկվան բանակցություններ է վարում Հայաստանի և Ադրբեջանի միջեւ սահմանին անվտանգության ապահովման համար պատասխանատվություն ստանձնելու նպատակով։
"Այդ բանակցությունները, Ռուսաստանի այդ գործողությունները վարվում են, այսպես ասենք, ոչ այնքան սրընթաց։ Սակայն, արդեն հասկանալի է, որ Մոսկվան համաձայնել է իր վրա վերցնել անվտանգության խնդիրների լուծումը նաև Ադրբեջանի հետ սահմանին։ Եւ դատելով այն բանից, որ Ռուսաստանի եւ Հայաստանի շահերն այդ ուղղությամբ համընկնում են, ամենայն հավանականությամբ, այդ գործընթացը կհասցվի իր տրամաբանական ավարտին", - նկատել է նա։
Մեկնաբանելով Արցախի շուրջ հակամարտության կարգավորման, մասնավորապես, նրա կարգավիճակի որոշման հեռանկարները, Իսկանդարյանն ընդգծել է, որ տեսանելի ապագայում այդ ուղղությամբ լուրջ առաջընթաց չի ակնկալում: Այս լույսի ներքո նա նշել է, որ նոյեմբերի 9-ի եռակողմ հայտարարությունը վերաբերում է ոչ թե հակամարտության կարգավորմանը, այլ ընդամենը հրադադարի հաստատմանը։ Այսպիսով, խնդիրը նախկինի պես հեռու է լուծումից, նախ և առաջ, այն պատճառով, որ Բաքուն չի ցանկանում քննարկել դրա լուծման տարբերակները։ Ընդ որում, քաղաքագետի կանխատեսմամբ, շարունակելով փաստացի պատանդ պահել հայ ռազմագերիների մի մասին, Բաքուն սակարկելու է այն ամենի համար, ինչ միայն կարելի է՝ Երևանին ներկայացնելով նորանոր պահանջներ։