Արմինֆո.Հարավային Կովկասում անվտանգության ներկայիս ճարտարապետությունը բավականին հետաքրքրական է թվում՝ հաշվի առնելով դրան դինամիկ հավասարակշռության պահպանման փուլում գտնվելը։ ԱրմԻնֆո-ին այդպիսի կարծիք է հայտնել Ռազմավարական վերլուծության վրացական կենտրոնի փորձագետ, քաղաքագետ Գելա Վասաձեն։
"Հայաստանն ու Ադրբեջանն այսօր երկրներ են, որոնց վրա, ըստ էության, հնարավոր չէ հարձակվել։ Հայաստանի անվտանգությունն ապահովվում է ՀԱՊԿ-ի հետ պայմանագրով, Ադրբեջանի անվտանգությունը ՝ Թուրքիայի հետ ռազմաքաղաքական դաշինքով։ Այսպիսով, տարածաշրջանի միակ երկիրը, որը զուրկ է ռազմավարական դաշնակիցից, մնում է Վրաստանը։ Սակայն վերջինիս պաշտպանում է ԱՄՆ-ը, իհարկե՝ ոչ ռազմական ուժի կիրառման կամ կիրառման սպառնալիքի միջոցով", - ընդգծել է նա։
Անվտանգության նման ճարտարապետության առկայությունը, ըստ փորձագետի, որևէ կերպ չի բացառում տարածաշրջանում ռազմական լարվածության նոր փուլի հնարավորությունը, սակայն, նրա երկրներին թողնում է նաև այլ համագործակցության հնարավորություն: Այդ թվում ՝ եռակողմ:
Ընթացիկ աշխարհաքաղաքական իրավիճակը, նրա կարծիքով, շարունակում է Ռուսաստանին պայմանավորել որպես Հայաստանի անվտանգության միակ երաշխավոր։ Ինչ չի կարելի ասել Ադրբեջանի մասին, որտեղ Մոսկվան աստիճանաբար կորցնում է քաղաքական ազդեցությունը ։ Ընդ որում, խոսել Ադրբեջանից Ռուսաստանի վերջնական դուրս մղման մասին, ըստ Վասաձեի, վաղաժամ է։
Բացի Ռուսաստանից եւ արդեն երկու տասնամյակ Ադրբեջանում կարեւոր դեր խաղացող Թուրքիայից, այդ երկրում, ըստ փորձագետի, կա եւս մեկ լուրջ խաղացող, որը շահագրգռված է նրա անվտանգությամբ' Իսրայելը: Առաջին հերթին, հաշվի առնելով Իսրայելի և Ադրբեջանի ընդհանուր հակառակորդի առկայությունը՝ ի դեմս Իրանի։ Այս կտրվածքով, ըստ Վասաձեի, իրավիճակը Վրաստանում կրկին ավելի խճճված է։ Սակայն, ընդհանուր առմամբ, երկիրն անվտանգության ապահովման գործընթացում հենվում է ՆԱՏՕ-ի անդամ գրեթե բոլոր երկրների հետ ռազմատեխնիկական գործընկերության վրա։
Մեկնաբանելով Հարավային Կովկասի եւ, առանձին-առանձին, նրա երկրների աշխարհաքաղաքական հեռանկարները, վրացի փորձագետը նշել է, որ Ադրբեջանից Ռուսաստանի աստիճանաբար դուրս մղումը բնավ չի ենթադրում զուգահեռ գործընթաց հարեւան Հայաստանում: Եվ, առնվազն, մոտ ապագայում դա հնարավոր չէ, քանի որ Հայաստանի գործող վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը զրկված է գոնե կոմպլեմենտար քաղաքականություն վարելու իրական հնարավորությունից։ "Մենք, իհարկե, հասկանում ենք, որ Փաշինյանը կոմպլեմենտար քաղաքականություն վարելու մեծ ցանկություն ունի։ Բայց տվյալ կոնկրետ դեպքում մենք նաև հասկանում ենք, որ այդ ցանկություններն առկա հնարավորությունների հետ չեն համընկնում։ Լեհաստանի, Լիտվայի եւ Ավստրիայի ԱԳ նախարարների ՝ վերջերս Երեւան կատարած այցի օրինակով մենք տեսնում ենք, որ ԵՄ-ը, ինչպես նաեւ ԱՄՆ-ը շարունակում են աշխատել Փաշինյանի վարչակազմի հետ։ Բայց նույն Սյունիքի իրավիճակն այսօր թելադրում է Երևանին այդ տարածաշրջանում ռուսական խաղաղապահների տեղակայում, այլ ոչ թե՝ ՆԱՏՕ-ի։ Առայժմ դա որոշիչ գործոն է, որը հնարավոր չէ հաշվի չառնել ", - ամփոփել է Վասաձեն։