Շաբաթ, 13 Հունիսի 2020 00:30

Արմինֆո.Մոռացության մատնված, բայց՝ չհուսահատված ․ հունիսի 13-ին լրանում է Ադրբեջանի կողմից Շահումյանի շրջանի օկուպացիայի 28 տարին։ Գրեթե երեք տասնամյակ անց Շահումյանի բնակիչները չեն կորցրել հույսը վերադառնալու իրենց տներ, որտեղից արտաքսվել են 1992 թվականին, և աղոթել իրենց եկեղեցիներում։

 

Շահումյան-Գետաշեն միության ներկայացուցիչ Զինավոր Մեղրյանը կարծում է, որ վաղուց ժամանակն է Շահումյանի օկուպացիայի հարցը մտցնել Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտության կարգավորման բանակցային գործընթացի օրակարգ։ <Կարծում ենք, որ ոչ միայն եկել է ժամանակը, այլ նույնիսկ ուշացած պետք է բոլոր հարթակներում հնչեցնել Շահումյանի շրջանի օկուպացիայի հարցը։ Ոչ ոք այսօր, չգիտես ինչու, չի խոսում շահումյանցիների մասին, որոնք արտաքսվել են իրենց հայրենի վայրերից, իրենց տներից, ենթարկվել են զրկանքների։ Չգիտես ինչու, ոչ ոք այդ հարցը բանակցությունների ժամանակ չի բարձրացրել։ Ոչ ոք չի խոսում հարյուրավոր խաղաղ բնակիչների մասին՝գազանաբար սպանված այդ իրադարձությունների ժամանակ>, - նշել է Մեղրյանը ։

 

Այս համատեքստում նա ցավով արձանագրել է, որ ադրբեջանական պետական քարոզչությունը բոլոր հարթակներում փորձում է առաջ մղել Խոջալուի ողբերգության հարցը՝ չնայած այդ երկու հարցերը նույնիսկ անհամեմատելի են, քանի որ Խոջալուում տեղի ունեցածը վիճելի մեկնաբանություններ ունի, քանի որ շատերը գիտեն, որ ողբերգությունը կատարվել է որոշ ադրբեջանական ուժերի կողմից՝ ներքաղաքական պայքարի համատեքստում: Մինչդեռ, շարունակել է միության ներկայացուցիչը, Շահումյանի շրջանից հայերի բռնի վտարման փաստական ապացույցներն առավել քան բավարար են, ինչպես նաեւ այդ ողբերգության մասշտաբներն ապացուցող փաստերը:

 

Այս համատեքստում նա հիշեցրել է, որ շահումյանցիները մասնակցել են իրենց իրավունքների և ազատագրության համար պայքարի բոլոր փուլերին։ <Շահումյանցիները երբեք չեն լքել ռազմի դաշտը, և նույնիսկ երբ Շահումյանի շրջանը գրավվեց հակառակորդի կողմից, շահումյանցիները ստեղծեցին պարտիզանական ջոկատներ, որոնք ծանրակշիռ դեր խաղացին Արցախի հյուսիսային սահմանների ձևավորման գործում՝ այն տեսքով, ինչպես այսօր կա ։ Թեև մեզ ՝ շահումյանցիներիս, չհաջողվեց հասնել մեր վերջնական նպատակին ՝ մեր հայրենիքի ազատագրմանը, բայց մենք միասնական ենք հայրենի վայրեր վերադառնալու մեր ձգտման մեջ>, - նշել է նա։

 

Այս առնչությամբ Մեղրյանը ափսոսանք է հայտնել այն հանգամանքով, որ շահումյանցիների խնդրի բարձրաձայնման հարցում չկա հետեւողական պետական քաղաքականություն, եւ լռության է մատնվում Շահումյանի շրջանի օկուպացիայի հարցը: <Արդեն 28 տարի է, ինչ մի ամբողջ հայկական շրջան գտնվում է Ադրբեջանի օկուպացիայի ներքո։ Այս հարցում հետևողական պետական քաղաքականություն չկա, սակայն մենք վճռական ենք մեր իրավունքների, հայրենի տներ վերադառնալու, վնասի փոխհատուցման համար պայքարում։ Այս հարցն ունի ոչ այնքան տարածքային, այլ՝ զգալի հումանիտար ասպեկտ։ Մենք պայքարելու ենք, որպեսզի այդ հարցը ներառվի Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտության կարգավորման բանակցությունների օրակարգում ։ Մեր խնդիրն է Հայաստանի ԱԳՆ-ի ուշադրությունը հրավիրել այս խնդրի վրա, որպեսզի նրանք նպաստեն այդ հարցը Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտության վերջնական կարգավորման բանակցությունների օրակարգում ընդգրկելուն>,-նշել է Շահումյան - Գետաշեն միության անդամը ՝ հավելելով, որ իրենց ջանքերն ուղղվելու են այդ հարցի միջազգայնացմանը, այն Հայաստանի սահմաններից դուրս, միջազգային տարբեր հարթակներ դուրս բերելուն:

 

Նա հավելել է, որ կորոնավիրուսի համավարակի պատճառով մի շարք հանրային միջոցառումների անցկացումը հետաձգվել է, սակայն որոշ երկրներում շահումյանցիները հիշատակի միջոցառումներ կանցկացնեն, այդ թվում ՝ Մոսկվայի հայկական եկեղեցու տարածքում:

 

Իր հերթին շահումյանցի Ռուբիկ Այդինյանը, ով ստիպված է եղել թողնել հարազատ բնակավայրը, կարծում է, որ իրենց պետք է վերադարձվեն իրենց տները: <Մենք պետք է վերադառնանք մեր տները, դա մեր հայրենիքն է ։ Բայց դա չպետք է լինի ռազմական ճանապարհով։ Մեր զավակները չպետք է կրկին գնան կրակի գիծ ։ Այն, ինչ մենք վերապրել ենք, երբ ինքնաթիռներից մեզ վրա ռումբեր էին նետվում, չպետք է զգանք մեր երեխաները ։ Այդ ժամանակ բոլորին անխտիր սպանում էին՝ չնայելով մեկ տարեկան, թե հինգ տարեկան երեխա է>, - նշել է Այդինյանը։

 

Ընդ որում, նա հավելել է, որ մինչև ազատագրական պայքարի սկիզբը Շահումյանի շրջանում եղել են ադրբեջանցիներով բնակեցված մի քանի գյուղեր, և հայերը ադրբեջանցիների հետ ապրել են խաղաղության մեջ, որևէ խնդիր չի եղել: <Բայց երբ պատերազմ սկսվեց, մեզ հանեցին Շահումյանից, մենք ստիպված էինք հեռանալ>,- ասել է նա։

 

Մեկ այլ շահումյանցի ՝ Վիտալի Մայրանյանը, որն այսօր բնակվում է Ռուսաստանում, դժգոհություն է հայտնել այն առնչությամբ, որ նրա պատմական հայրենիքի օկուպացիայի հարցը մոռացության է մատնվել։ <Մենք ցանկանում ենք, որ մեր ձայները լսվեն ։ Այսօր, երբ հետևում ես Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտության կարգավորման բանակցային գործընթացին, տպավորություն է ստեղծվում, որ Շահումյանի օկուպացիայի մասին բոլորը մոռացել են ։ Հասկանալի է, որ Ադրբեջանը շահագրգռված չէ այդ հարցով։ Բայց Հայաստանին և Արցախին անհրաժեշտ է բարձրաձայնել այն, և հետևողական քաղաքականություն վարել այդ ուղղությամբ ։ Մենք սփռված ենք աշխարհով մեկ, բայց շահումյանցիները շարունակում են միասնական մնալ և պայքարելու են իրենց հողերի համար ։ Մենք բոլորս ցանկանում ենք այցելել մեր նախնիների գերեզմանները և աղոթել մեր եկեղեցիներում ։ Շահումյանում է գտնվում հայկական մշակութային ժառանգության մի ամբողջ շերտ>, - նշել է Վիտալին։

 

Ընդ որում, նա դժգոհել է այն հանգամանքից, որ Հայաստանում պետական մակարդակով պատշաճ ուշադրություն չի դարձվում այդ հարցին։ Նրա խոսքով ՝ ամբողջ ընթացքում գործող վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը միայն մեկ անգամ է բարձրացրել Շահումյանի հարցը Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիեւի հետ հանդիպման ժամանակ: