Չորեքշաբթի, 5 Փետրվարի 2020 12:03

Արմինֆո. Արցախի Հանրապետության արտաքին գործերի նախարար, Արցախի նախագահի թեկնածու Մասիս Մայիլյանը Արմինֆո-ին տված հարցազրույցում մեկնաբանում է բանակցությունների շուրջ վերջին գործըթնբացները, արցախյան հակամարտության կարգավորման հեռանկարները: Ներկայացնում է օրեր առաջ ստեղծված "Մայիլյան - Նոր Արցախ" ընտրական դաշինքի որոշ ծրագրեր, ինչպես նաև Արցախի ապագայի սեփական տեսլականը։

 

- Ժնևում Հայաստանի և Ադրբեջանի արտգործնախարարների վերջին հանդիպումը, ինչպես հայտնի է, բաղկացած էր երկու փուլից և տևեց մոտ 11 ժամ: Ի՞նչ կասեք այդ մասին: Ընդ որում, նախարարները պայմանավորվել են առաջիկայում կրկին հանդիպել ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահների հովանու ներքո։ Ինչի՞ մասին է խոսում, ըստ Ձեզ, գործընթացի նման աշխուժացումը։ Արսյո՞ այսօր կարելի է ասել, որ կողմերն արդեն անցել են սուբստանտիվ բանակցությունների, թե՞ կրկին քննարկվում է միայն դրանք վերսկսելու համար  անհրաժեշտ պայմանների ստեղծումը։

 

Ինչպես բազմիցս նշել ենք, լիարժեք առարկայական բանակցություններ հնարավոր են միայն պաշտոնական Ստեփանակերտի լիիրավ մասնակցությամբ դրա բոլոր փուլերում: Երևանի և Բաքվի միջև տեղի ունեցող հանդիպումներն ու քննարկումները մենք գնահատում ենք որպես խորհրդատվություններ խաղաղ գործընթացի դինամիկայի պահպանման նպատակով, որոնք, ի վերջո, պետք է հանգեցնեն Արցախ - Ադրբեջան-Հայաստան լիարժեք ձևաչափով բանակցությունների վերսկսման:

 

- Ժնևում կայացած բանակցությունների արդյունքների վերաբերյալ Հայաստանի ԱԳՆ մամուլի խոսնակ Աննա Նաղդալյանի տարածած տեղեկատվության համաձայն՝ արտգործնախարար Զոհրաբ Մնացականյանն ադրբեջանցի գործընկեր Էլմար Մամեդյարովի հետ բանակցությունների ժամանակ ընդգծել է կարգավորման գործընթացում Արցախի ընտրված ներկայացուցիչների ներգրավման անհրաժեշտությունը։ Արդյո՞ք Դուք դա համարում եք անհրաժեշտ նախապայման բանակցությունների շարունակման համար եւ, ամենակարեւորը,  հաջող ավարտի համար:

 

Պաշտոնական Ստեփանակերտի ներկայացուցիչներին բանակցությունների սեղանի շուրջ վերադարձնելու վերաբերյալ, ինչպես և, ընդհանուր առմամբ, ադրբեջանաղարաբաղյան հակամարտության խաղաղ կարգավորման գործընթացում Արցախի Հանրապետության և Հայաստանի Հանրապետության դիրքորոշումները համընկնում են: Միևնույն ժամանակ, ձևակերպումներում ճշգրիտ լինելու համար պետք է նշել, որ Արցախի մասնակցությունը բանակցություններին որպես նախապայման չի դրվում. Հայաստանի իշխանություններն ընդգծում են, որ խոսելու են միայն Հայաստանի Հանրապետության անունից, իսկ Արցախի անունից պետք է խոսեն նրա ընտրված իշխանությունները։  Հայաստանի Հանրապետության և Արցախի Հանրապետության իշխանությունները հետևողական քայլեր են ձեռնարկում խաղաղ գործընթացում Ստեփանակերտի դերակատարությունը բարձրացնելու ուղղությամբ:  Արցախի իշխանությունների վերադարձը բանակցային սեղանի շուրջ ոչ թե կամայականություն է, այլ ադրբեջանա-ղարաբաղյան հակամարտության կարգավորման տրամաբանության պահանջ։

 

- 2016 թվականի ապրիլյան պատերազմը որոշակի առումով բավական թանկ նստեց դրա նախաձեռնողի՝ Ադրբեջանի վրա։  Վերջին երեք տարիների ընթացքում Երեւանն ու Ստեփանակերտը ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի միջնորդների եւ միջազգային հանրության առջեւ հատկապես սուր են բարձրացնում արցախցիների ֆիզիկական անվտանգության ապահովման անհրաժեշտության հարցը։ Այս լույսի ներքո՝ արդյո՞ք հնարավոր է արձանագրել Ադրբեջանի "ռազմական դիվանագիտության" ձախողում, և՝ եթե այո, ապա ինչպե՞ս է դա անդրադառնում Բաքվի բանակցային դիրքերի վրա այսօր։

 

Ադրբեջանի, այսպես կոչված, "ռազմական դիվանագիտությունը" ի սկզբանե դատապարտված էր ձախողման և ոչ մի հեռանկար չունի ոչ այսօր, ոչ էլ ապագայում։  2016 թվականի ապրիլյան ագրեսիայից հետո հայկական կողմերը կտրականապես մերժեցին խաղաղ գործընթացը զինված ուժերի շփման գծում լարվածության ավելացման հետ համատեղելու Ադրբեջանի փորձերը: Այսօր Բաքուն ստիպված է ընդունել այդ դիրքորոշումը, թեև երբեմն տարակուսանք է հայտնում, թե ինչու չի կարելի միաժամանակ բանակցություններ և մարտական գործողություններ վարել սահմանին։ Համոզված եմ, որ ադրբեջանական իշխանությունների կողմից այս ռազմավարության անհեռանկար լինելու վերջնական գիտակցումը կարևոր քայլ կլինի դեպի խաղաղություն տանող ճանապարհին։

 

- Ադրբեջանում սպասվող իշխանափոխությունից հետո, ըստ Ձեզ, արդյո՞ք պետք է փոփոխություններ ակնկալել Արցախյան հակամարտության կարգավորման հարցում Բաքվի դիրքորոշումներում: Չէ որ, դառնալով նախագահ, Մեհրիբան Ալիևային, ամենայն հավանականությամբ, անհրաժեշտ կլինի ադրբեջանական հասարակությանը ներկայացնել հակամարտության շուրջ ինչ-որ տեղաշարժեր, բնականաբար, սեփական պատկերացմամբ։

 

Ադրբեջանաղարաբաղյան հակամարտության կարգավորման վերաբերյալ ադրբեջանական կողմի դիրքորոշումներն, ընդհանուր առմամբ, պահպանում են շարունակականությունը, անկախ այն բանից, թե ով է իշխանության ղեկին Ադրբեջանում։  Ադրբեջանում իշխանափոխության դեպքում Բաքվի դիրքորոշման մեջ որոշակի փոփոխություններ հնարավոր են, սակայն դրանք, ամենայն հավանականությամբ, կմնան ընդհանուր ռազմավարության հունում, որն ի սկզբանե աչքի չէր ընկնում

կառուցողականությամբ։

 

- Հունվարի 29-ին "Վաղվա Արցախ", "Ինքնություն և միասնություն" կուսակցությունները և Արցախի ազատական կուսակցությունը հայտարարեցին "Մայիլյան-Նոր Արցախ" ընտրական դաշինքի ստեղծման մասին։  Մինչ այդ ձեզ աջակցելու մասին հայտարարել էին Արցախի հասարակական և քաղաքական այլ ուժեր։ Հենց Դուք պետք է գլխավորեք դաշինքի համամասնական ցուցակը խորհրդարանական ընտրություններում: Նոր Արցախի ի՞նչ տեսլական կարող եք և պատրաստվում եք առաջարկել Ձեզ սատարող ուժերին:

 

Կուսակցությունների ստեղծած դաշինքը հզոր խթան կհանդիսանա ակտիվ և վճռական գործունեության համար՝ ուղղված հասարակության առողջ ուժերի լայն համախմբմանը ՝ արմատական բարեփոխումների ծրագրերը քննարկելու և ընդունելու նպատակով։  Բարեփոխումների արդյունքում մենք համատեղ ուժերով կապահովենք անվտանգ, ապահով, հուսալի, արդար, քաղաքակիրթ և ժողովրդավարական ապագա: Սա է Նոր Արցախի մեր տեսլականը։

 

- Առաջիկա նախագահական ընտրություններում Ձեր գրեթե բոլոր մրցակիցները "անցյալի" մարդիկ են, որոնք տարբեր ժամանակներում հանրապետության բարձրագույն քաղաքական պաշտոններն են զբաղեցրել։  Դուք համարվում եք ապագայի միակ թեկնածուն, որը Հայաստանում համեմատաբար վերջերս տեղի ունեցած իշխանափոխության լույսի ներքո Ձեզ Հաղթանակի լրացուցիչ շանսեր է տալիս։  Անցյալի ի՞նչ արատավոր երևույթներ չպետք է լինեն ապագա Արցախում, և ի՞նչ փոփոխությունների են ձգտում այսօր արցախցիները, ինչպիսի՞ն է նրանց պահանջը, սպասումները իշխանությունից։

 

Մեր քաղաքական թիմի գնահատմամբ՝ մեր քաղաքացիների հիմնական պահանջը բարեփոխումներն են։  Մեր քաղաքական թիմը ծայրահեղ դիրքերից հանդես չի գալիս, սակայն արմատական փոփոխությունների կողմնակից է։  Հենց պետական կառավարման մեջ որակական փոփոխությունների ձգտումն է միավորել մեր քաղաքական թիմի անդամներին։

Մենք ընդունում ենք 1988 թվականից ի վեր մեր ժողովրդի համար ավելի լավ ապագայի որոնման գործընթացում արձանագրված ձեռքբերումները, մեր պայքարի ու դիմակայության փորձը, հարգում ենք մեր անցյալը, բայց նաև անհրաժեշտ դասեր ենք քաղում օբյեկտիվ ու սուբյեկտիվ պատճառներով տեղ տգած թերություններից ու բացթողումներից եւ մեր հայացքն ուղղում ապագային:  Այլ կերպ հնարավոր չէ, պետականաշինությունն ու զարգացումը հետևողական գործընթաց է, և որևէ կետում կանգ առնելը հղի է լճացման վտանգով։  Իշխանության որակը անխուսափելիորեն պետք է համապատասխանեցվի ժամանակի մարտահրավերներին ու հնարավորություններին, արդի աշխարհի զարգացման միտումներին։

Հենց այդ նպատակին են ուղղված հասարակության առաջադեմ շերտերին միավորելու մեր ջանքերը։ Բարեփոխումների որոշակի ծրագիրն ընտրողներին կներկայացվի օրենսդրությամբ նախատեսված ժամանակահատվածում։