Արմինֆո. Վերջին մի քանի տարիների ընթացքում առաջին անգամ Սեւանում կրճատվել են սիգի արդյունագործական պաշարները։ Ինչպես հայտնել է ՀՀ ԳԱԱ Հիդրոէկոլոգիայի և ձկնաբանության ինստիտուտի տնօրեն Բարդուխ Գաբրիելյանը դեկտեմբերի 13-ին կայացած մամուլի ասուլիսում, այս տարի սիգի արդյունագործական պաշարները կազմել են շուրջ 660 տոննա, մինչդեռ մեկ տարի առաջ՝ 740 տոննա:
Փորձագետի կարծիքով ՝ ստեղծված իրավիճակի պատճառը Սեւանում
ձկների անվերահսկելի որսն է։ Գաբրիելյանը նշել է, որ անցած և ընթացիկ տարում բացակայում է ձվադրման շրջանում սիգի որսի նկատմամբ վերահսկողությունը, ինչը նա անընդունելի է համարել։ Սիգի որսն արգելված է ողջ տարվա ընթացքում, սակայն նախորդ տարիներին պահպանության միջոցառումները խստացվել են այն շաբաթներին, որոնք համընկել են ձվադրմանը, այսինքն ՝ դեկտեմբերի սկզբից մինչեւ հունվարի կեսերը:
Մինչդեռ 2018 թվականից այս պրակտիկան չի կիրառվում, ինչը հանգեցրել է ձկան մաքսանենգության ծաղկմանը։ Փորձագետը մտահոգություն է հայտնել, որ արդյունքում շուկաներում եւ փողոցներում կարելի է բաց վաճառքում տեսնել ոչ միայն սիգը, այլեւ՝ խավիարը: Այս հանգամանքը, ինչպես նշվել է, չի կարող բացասաբար չանդրադառնալ տվյալ ձկնատեսակի պոպուլյացիայի վրա ։
Խեցգետնի դեպքում էլ ավելի ծանր իրավիճակ է ստեղծվել. վերջին մի քանի տարիներին Սեւանում վերջիններիս պոպուլյացիան կրճատվել է 10 անգամ ։ Գաբրիելյանը ուշադրություն է հրավիրում այն հանգամանքի վրա, որ ձկնորսները սկսել են նոր հարմարանքներ օգտագործել խեցգետնի որսի համար, որոնք թույլ են տալիս ցանկացած չափի խեցգետիններ որսալ, մինչդեռ արդյունագործական ստանդարտը 9 սմ է:
Արդյունքում ձկնորսները որսում են փոքր խեցգետիններ, որոնք հետագայում օգտագործվում են՝ որպես կենդանիների կեր:
Ապօրինի ձկնորսության զոհ է դառնում նաեւ Սեւանի իշխանը. վերջինիս պոպուլյացիայի մեծացման եւ մանրաձկների գնման համար պետությունը միլիոններ է հատկացնում, սակայն մեծացած առանձնյակները որսվում են գետերում: Այսպիսով, ինչպես ընդգծել է փորձագետը, Սեւանի իշխանի բնական վերարտադրությունը 100 տոկոսով բացակայում է: Հիդրոէկոլոգիայի և ձկնաբանության ինստիտուտն առաջարկում է մեկ տարով արգելել Սևանա լճից ձկան և խեցգետնի որսը, որպեսզի ինչ-որ կերպ կարգավորվի իրավիճակը: Մինչդեռ Շրջակա միջավայրի նախարարությունը, Ըստ Գաբրիելյանի, համագործակցության չի գնում և Ինստիտուտի փորձագետների հնչեցրած տվյալներն անվանում է ոչ հավաստի: Նման իրավիճակը չի կարող չանհանգստացնել ՝ հաշվի առնելով, որ 2018թ. - ից Սևանի ձկան և խեցգետնի պաշարների հետ կապված իրավիճակը զգալիորեն վատթարացել է։ Փորձագետը բացասական գնահատական է տվել Շրջակա միջավայրի նախարարության նախաձեռնությանը ՝ ներդնել Սևանի ձկան որսը թույլատրող պիլոտային ծրագիր ։ Ըստ նախարարության ՝ դա թույլ կտա ձկնորսներին որս իրականացնել իրավական դաշտի սահմաններում, սակայն Գաբրիելյանը թերահավատորեն է տրամադրված ։ <Ձկնորսության թույլտվությունների տրամադրման նման պրակտիկա նախկինում էլ է եղել, սակայն իրեն չի արդարացրել>,- նշել է նա ։ Գաբրիելյանը նաեւ տեղեկացրել է, որ ԳԱԱ-ի աջակցությամբ այս տարի Ինստիտուտը շուրջ 45 հազար եվրոյով ձեռք է բերել էխոլոտ, որն անփոխարինելի է ձկան պաշարների ուսումնասիրության ժամանակ: <Սակայն մենք դրա համար չունենք ծրագրային ապահովում, որը բավականին թանկ է: Հույս ունենք, որ Շրջակա միջավայրի նախարարությունը կօգնի մեզ այս հարցում և համապատասխան միջոցներ կտրամադրի այդ նպատակով>, - ասել է նա ։