Զինվորական ծառայության ընթացքում խեղում կամ հաշմանդամություն ստացած զինծառայողները կարող են զինվորական կենսաթոշակ ակնկալել՝ անկախ ժամկետներից

Արմինֆո. Զինվորական ծառայության ընթացքում, զորացրման ժամանակ խեղումներ կամ հաշմանդամություն ստացած  զինծառայողները կարող են ակնկալել զինվորական կենսաթոշակ ՝ անկախ ժամկետներից:  "Պետական կենսաթոշակների մասին" օրենքում փոփոխությունները հավանության են արժանացել ՀՀ կառավարության հոկտեմբերի 10-ի նիստում:

Ներկայացնելով որոշման նախագիծը ՝ ՀՀ աշխատանքի և սոցիալական հարցերի նախարարի տեղակալ Գեմաֆին Գասպարյանը նշել է, որ ներկայիս կարգավորմամբ նախատեսված է, որ զինծառայողները կարող են զինվորական կենսաթոշակ ստանալ ռազմաբժշկական հանձնաժողովի համապատասխան եզրակացությունից հետո ՝ հինգ տարվա ընթացքում:  Սակայն, ինչպես ընդգծել է փոխնախարարը, ՀՀ Սահմանադրական դատարանն իր հուլիսի 12-ի որոշմամբ հակասահմանադրական ճանաչեց այդ դրույթը։ Այդ կապակցությամբ Փաստաթղթում մտցվում է փոփոխություն, որի համաձայն, հանվում է "հնգամյա ժամկետ" հասկացությունը։   Ընդ որում, Գասպարյանը դժվարացել է նշել բյուջետային հատկացումների կոնկրետ գումարը, քանի որ դիմողների քանակի մասին դեռ տվյալներ չկան։

Պաշտպանության նախարար Դավիթ Տոնոյանն, իր հերթին, ընդգծել է, որ այս առաջարկը սոցիալական արդարության վերականգնման քաղաքականության շարունակությունն է:  Նա ընդգծել է, որ, օրինակ, սահմանների պաշտպանության ժամանակ զոհված կամ վնասվածքներ ստացած սպաների ընտանիքների անդամները կարող են ակնկալել ինչպես պետական նպաստ 60 հազար դրամի չափով, այնպես էլ զինծառայողների ապահովագրության հիմնադրամի կողմից 240 հազար դրամի չափով աջակցություն:  Ընդ որում, խոսքը վերաբերում է վճարումների միջին չափին, ինչը պայմանավորված է զինծառայողի զինվորական կոչումով, ծառայության ստաժով և այլ պարամետրերով։  Նախարարը հիշեցրել է «Զինծառայողների կյանքին կամ առողջությանը պատճառված վնասների հատուցման» հիմնադրամի հոգաբարձուների խորհրդի նախօրեին ընդունած որոշման մասին, որը ընդլայնել է շահառուների ցանկը:

ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը կարևորել է հիմնադրամի հոգաբարձուների խորհրդի կողմից ընդունված որոշումը, հավելելով, որ կառավարությունը կձեռնարկի բոլոր անհրաժեշտ միջոցները՝ անկախությունից ի վեր բոլոր զինծառայողների համար արժանապատիվ նպաստ ապահովելու նպատակով:

Հավելենք, որ հոկտեմբերի 9-ին ՀՀ ՊՆ վարչական համալիրում տեղի է ունեցել «Զինծառայողների կյանքին կամ առողջությանը պատճառված վնասների հատուցման» հիմնադրամի հոգաբարձուների խորհրդի հերթական նիստը, որի ընթացքում հոգաբարձուների խորհուրդը որոշում է կայացրել կատարել աշխատանքեր հիմնադրամի շահառուների շրջանակը ժամանակագրական առումով էապես ընդլայնելու շուրջ։ Ինչպես ասվում է ՊՆ մամուլի ծառայությունից ԱրմԻնֆո-ին տրամադրված հաղորդագրությունում, մասնավորապես, հաշվի առնելով վիճակագրական տվյալներն ու հիմնադրամի ֆինանսական միջոցները, որոշվել է խորհրդի առաջիկա նիստին ներկայացնել որոշման նախագիծ, որի համաձայն, հատուցումներ կտրամադրվեն նաև 1998-2008թթ տեղի ունեցած դեպքերի մասով և այս դեպքերով հաշմանդամություն ստացած զինծառայողները և զոհված զինծառայողների ընտանիքները 2020 թվականի հունվար 1-ից սկսած կկարողանան հատուցումներ ստանալ։ Մինչ այժմ հատուցվում էին 2008 թվականի հունվարի 1-ից հետո տեղի ունեցած դեպքերի ընթացքում զոհված կամ հաշմանդամություն ձեռք բերած զինծառայողների ընտանիքները։ ՙ2017թ.-ից ավելի վաղ տեղի ունեցած բոլոր դեպքերի հատուցումները շարունակելու են տրամադրվել համահարթեցման սկզբունքով, ինչը ենթադրում է, որ շահառու զինծառայողները, կամ նրանց ընտանիքների անդամները, 20 տարի շարունակ կստանան ամսական վճարումներ, Հիմնադրամի՝ օրենքով կանոնակարգված հատուցման գումարների և տվյալ դեպքի համար ՀՀ օրենսդրությամբ նախատեսված պետական այլ ֆինանսական աջակցության տարբերության չափով, այդպիսով պահպանելով հավասարության սկզբունքը բոլոր շահառուների համար։   Օրինակ՝ եթե զոհված սպայի ընտանիքը պետությունից արդեն իսկ ստանում է 60.000 ՀՀ դրամ, ապա Հիմնադրամից հավելյալ կստանա ամսական ևս 240.000 ՀՀ դրամ ՝ ապահովելով հատուցման նույն չափը, որը տրվում է 2017թ. հունվարի 1-ից հետո տեղի ունեցած դեպքերի համար  (300.000 դրամ)։ Հաշվի առնելով աշխատանքների ծանրաբեռնվածությունը՝ զինծառայողների ապահովագրության հիմնադրամի և աշխատանքի ու սոցիալական հարցերի նախարարության միջև ձեռք է բերվել համաձայնություն այս դաշտում համագործակցություն ծավալելու, հիմնադրամի աշխատանքներին աջակցելու և շահառուների հատուցման ընթացակարգն առավել արագ և արդյունավետ կազմակերպելու նպատակով։ Անդրադարձ է կատարվել նաև զինծառայողների ապահովագրության հիմնադրամի լայնածավալ աշխատանքի, ինչպես նաև նվիրաբերություններ կատարելու ընթացակարգի վերաբերյալ սփյուռքում տեղեկատվություն տարածելու խիստ անհրաժեշտությանն ու կարևորությանը։ Դավիթ Տոնոյանը տեղեկացրել է, որ այդ նպատակին հասնելու հարցում էական դերակատարում կարող է ունենալ «Հիմնադրամի դեսպան» ծրագիրը, ինչը ենթադրում է արտերկրում ունենալ «Դեսպաններ», ովքեր կաշխատեն սփյուռքի կառույցների հետ՝ առավել մանրամասն ներկայացնելով հիմնադրամի գործունեությունը: ՀՀ պաշտպանական գերատեսչության ղեկավարն արտերկրում բնակվող մեր հայրենակիցներին հորդորել է ակտիվ մասնակցություն ցուցաբերել ծրագրին՝ այդպիսով նպաստելով սփյուռքի համայնքներում հիմնադրամի գործունեության հանրայնացմանը։ Նիստի ընթացքում հիմնադրամի տնօրենը ներկայացրել է ամփոփ հաշվետվություն 2019թ. երրորդ եռամսյակում կատարված հատուցումների և ֆինանսական հիմնական ցուցանիշների վերաբերյալ: Վարուժան Ավետիքյանն ընդգծել է, որ հաշվետու ժամանակահատվածում կատարվել է 66 դեպքի հատուցում, որոնցից 54-ը՝ 2008-2014 թթ.-ին, 7-ը՝ 2015-2016թթ.-ին և 5-ը՝ 2017թ.-ից հետո հայրենիքի պաշտպանության ժամանակ զոհված կամ հաշմանդամություն ձեռք բերած զինծառայողների ընտանիքներին: Ընդհանուր առմամբ՝ 2017թ. հունվար 1-ից սկսած հիմնադրամը կատարել է 374 դեպքի հատուցում: Հավաքագրված գումարն արդեն հատել է 18 մլրդ., հատուցումները՝ 1.3 մլրդ. դրամը, իսկ հիմնադրամի ստանձնած պարտավորությունները՝ 14 մլրդ․ դրամը՚, - ասվում է ՊՆ հաղորդագրությունում: