Արմինֆո. Որևէ երկիր չի կարող միայնակ դիմագրավել մարդկության առջև ծառացած գլոբալ և անդրազգային մարտահրավերները: Այդ մասին ՀՀ ԱԳՆ կենտրոնական ապարատի և օտարերկրյա պետություններում ՀՀ դիվանագիտական ծառայության մարմինների ղեկավարների ամենամյա համաժողովի ընթացքում հայտարարել է ՀՀ ԱԳ նախարար Զոհրաբ Մնացականյանը:
Նրա խոսքով, արդյունավետ բազմակողմանիությունը ձևավորում է գործողություններին միտված համերաշխություն մեծ ու փոքր պետությունների միջև և հանդիսանում է միջազգային անվտանգության, խաղաղության և զարգացման գրավականը: <Ուստի Հայաստանն առավել քան վճռական է շարունակելու նախաձեռնողական և արդյունավետ բազմակողմ դիվանագիտության վարումը: Մենք մտադիր ենք ամրապնդելու մեր ներգրավածությունը՝ միջազգային անվտանգության, կայուն զարգացման, մարդու իրավունքների, հանդուրժողականության և հակախտրականության, մշակութային և գիտակրթական, կլիմայի փոփոխության, միգրացիայի փախստականների և այլ միջազգային օրակարգերում:
Հայաստանը շարունակելու է ակտիվ և ներառական ներկայությունը բոլոր միջազգային և տարածաշրջանային կազմակերպություններում, այդ թվում ՄԱԿ-ում, ԵԱՀԿ-ում, Եվրոպայի Խորհրդում, ԱՊՀ-ում, Ֆրանկոֆոնիայի միջազգային կազմակերպությունում և այլուր:
Այդ նպատակով Հայաստանը շարունակելու է իր կարևոր ներդրումը միջազգային խաղաղության և անվտանգության օրակարգում: Մեր գործընկերները բարձր են գնահատում Հայաստանի մասնակցությունը խաղաղապահ գործողություններին աշխարհի տարբեր անկյուններում, մասնավորապես Լիբանանում, Կոսովոյում, Աֆղանստանում և Մալիում: Մենք պատրաստ ենք պահպանել և ընդլայնել մեր այս ներգրավածությունը: Հայաստանը ցուցաբերում է մարդասիրական օգնություն հակամարտություններից կամ զանգվածային ոճրագործությունից տուժած բնակչությանը:
Ահաբեկչության, կիբեր հանցագործության, թմրամիջոցների ապօրինի շրջանառության և այլ անդրազգային հանցանքների դեմ պայքարը միջազգային անվտանգության մյուս կարևոր ուղղություններն են, որոնց մենք մասնակցում ենք մեր միջազգային գործընկերների հետ՝ նախ և առաջ օգտագործելով ՄԱԿ-ի, ԵԱՀԿ-ի և ՀԱՊԿ-ի հարթակները:
Մեր միջազգային համագործակցության շրջանակում կարևոր տեղ է զբաղեցնում կայուն զարգացման օրակարգը: Մենք շարունակելու ենք սերտորեն մասնակցել միջազգային զարգացմանն ուղղված նախաձեռնություններին և ծրագրերին, այդ թվում Կայուն զարգացման 2030 օրակարգի շրջանակներում: Միջազգային լավագույն փորձի, ռեսուրսների օգտագործումը և տեղայնացումը մեր ազգային ծրագրերում կազմում է կայուն զարգացման մեր հիմնական նպատակը: Այս մոտեցումները լիարժեքորեն արտահայտվում են ՄԱԿ-ի շրջանակում մեր գործունեության մեջ, այդ թվում Տնտեսական և սոցիալական խորհրդի ներկա անդամակցությամբ:
Խելացի զարգացման օրակարգը, այդ թվում թվայնացումը, նորարարական գիտությունը արտաքին քաղաքականության մեր թեմատիկ մոտեցումների առաջնահերթություններից է: Այս տեսակետից խիստ կարևորում եմ համագործակցության հարթակների ընդլայնումը ինչպես՝ երկկողմ համագործակցության, այնպես էլ միջազգային մասշտաբի միջոցառումների շրջանակում, ինչպիսին է օրինակ այս տարի Երևանում կայանալիք Տեղեկատվական տեխնոլոգիաների համաշխարհային կոնգրեսը:
Միևնույն ժամանակ մենք պատրաստ ենք մեր միջազգային գործընկների հետ կիսել և արդեն իսկ առաջարկում ենք մեր ձևավորված փորձառությունը խելացի և նորարարական զարգացման մեջ, որոնք լավագույնս արտահայտված են Թումո և COAF Smart Center ստեղծագործ կրթության կենտրոնների, Արմատ ինժեներական լաբորատորիաների, Dasaran.am և բազմաթիվ այլ ծրագրերում:
Թավշյա հեղափոխությունը, դրա արդյունքում կայացած խորհրդարանական ընտրությունները, մեր կառավարությանը ժողովրդի կողմից տրված ուժեղ մանդատը, պայմանավորում են միջազգային ասպարեզում մարդու իրավունքների և հիմնարար ազատությունների, ներառյալ հանդուրժողականության և հակախտրականության առավել համարձակ պաշտպանությունը, պայքարը ատելության խոսքի և դրսևորումների դեմ:
Այս տրամադրվածությամբ, մենք վստահորեն գնում ենք ՄԱԿ-ի Մարդու իրավունքների խորհրդի առաջիկա ընտրություններին: Հիմնարար ազատություններից զատ մենք շարունակելու ենք առավել ընդգծել կանանց և երեխաների իրավունքների պաշտպանությանն առնչվող խնդիրները, ինչն արդեն իսկ դրսևորվում է ՄԱԿ-ի Կանանց կարգավիճակի հանձնաժողովի մեր նախագահությամբ:
Հայաստանն արդեն երկու տասնամյակից ավել գործուն քայլեր է ձեռնարկում միջազգային ասպարեզում Ցեղասպանությունների և այլ զանգվածային ոճրագործությունների կանխարգելման օրակարգի հաստատման և ամրապնդման գործում: Այս ասպարեզում մենք դարձել ենք առավել քան ճանաչելի: Հայաստանի շնորհիվ մարդու իրավունքների զանգվածային խախտումների կանխարգելման դրույթը ստացել է կոնկրետ դրսևորում: Մենք կշարունակենք ամրապնդել ցեղասպանությունների կանխարգելման նորմատիվ հիմքը, պաշտպանության միջազգային, տարածաշրջանային և ազգային մեխանիզմները, ինչպես նաև ի դեմս Ընդդեմ ցեղասպանության հանցագործության Գլոբալ ֆորումի համագործակցության հարթակ կտրամադրենք այս ոլորտում ակտիվ քաղաքական գործիչների, փորձագետների, գիտնականների և մարդու իրավունքների պաշտպանների համար:
Մարդու իրավունքների խախտումների կանխարգելման գործում մեծ է հանդուրժողականության, փոխադարձ հարգանքի, երկխոսության և հաշտեցման դերը:
Հանդուրժողականության արժեքների ամրապնդումը մասն է կազմում նաև մեր մշակութային, գիտակրթական և քաղաքակրթական համագործակցության օրակարգի, որոնք ակտիվորեն զարգանում են երկկողմ և բազմակողմ ձևաչափերում, օրինակ ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի, Եվրոպայի խորհրդի և ԱՊՀ-ի հետ համագործակցությամբ: Ելնելով այդ նկատառումից՝ Հայաստանն առաջարկեց անցյալ տարի Երևանում անցկացված Ֆրանկոֆոնիայի գագաթաժողովի ‹‹Ապրել միասին›› նշանաբանը:
Հայաստանը մեծապես արժևորում է Հինավուրց քաղաքակրթությունների ֆորումի ստեղծումը և պատրաստ է առավելագույնս ներդնել ձևաչափի կենսունակության ապահովման գործում:
Մեր աշխատանքը գործնական բնույթի է՝ ուղղված կոնկրետ արդյունքների արձանագրմանը:
Հաճախ են ասում, որ արտաքին քաղաքականությունը ներքին քաղաքականության շարունակությունն է: Ես միայն կավելացնեի, որ արտաքին քաղաքականությունն առավել արդյունավետ և ինքնավստահ է, երբ սպասարկում է ազատ և ստեղծագործ քաղաքացուն, համերաշխ հասարակությանը և հիմնված է համախմբված ներքին քաղաքականության վրա: Այս տեսակետից պետք է արձանագրեմ, որ այսօր Հայաստանում արտաքին քաղաքականության համար առկա է առավել բարենպաստ ներքին իրավիճակ:
Միևնույն ժամանակ, Հայաստանի դիվանագիտության առաջնային պարտականությունն է ծառայեցնել միջազգային համագործակցությունը, թե երկկողմ և թե բազմակողմ հարթակներում, մեր ազգային իղձերի և նպատակների՝ մասնավորապես Հայաստանի անվտանգության, բարեփոխումների և զարգացման օրակարգերի իրականացման համար:
Հայաստանում իրականացվող բազմաշերտ բարեփոխումներն ուղղված են ժողովրդավարական կառույցների, օրենքի գերակայության և մարդու իրավունքների ամրապնդմանը: Մեր կառավարության բարեփոխումների առանցքը Հայաստանի քաղաքացին է, որն առավելագույնս պետք է օգտվի արդյունավետ կառավարման բարիքներից:
Դատաիրավական համակարգի բարեփոխումն օրվա առաջնահերթ գերակայությունն է: Մենք առավել քան ակտիվ շարունակելու ենք ապահովել միջազգային փորձագիտական ներուժի ներգրավվումը: Այս ուղղությամբ արդեն իսկ հաստատվել են զարգացող գործընկերային հարաբերություններ մի շարք դերակատարների՝ ներառյալ ԵՄ-ի և Եվրոպայի խորհրդի հետ:
Մեր կարևորագույն գործառույթը եղել և մնում է սոցիալ-տնտեսական զարգացմանը, տնտեսական հեղափոխության իրականացմանը նպաստող արտաքին քաղաքական միջավայրի ձևավորումը:
Արդյունաբերական, գիտելիքահեն, ստեղծագործ և նորարարական Հայաստանի կայացման գործում մեծ է արտաքին քաղաքական բաղադրիչի արդյունավետ օգտագործման դերը: Նոր շուկաներ հայկական ընկերությունների մուտքը, Հայաստանում ներդրումների և նոր տեխնոլոգիաների ներգրավումը, համատեղ զարգացման ծրագրերն առաջնահերթ խնդիրներ են, որոնց լուծմանը պետք է իր ծանրակշիռ ներդումն ունենա նաև մեր դիվանագիտությունը:
Այս ուղղությամբ մեր առաջնահերթ խնդիրն է ստեղծել համագործակցային հարթակներ և հնարավորություն տալ զարգացման օրակարգի անմիջական դերակտարներին՝ այդ թվում գործարար և գիտական համայնքներին, լիարժեք օգտագործել միջազգային գործընկերների հետ համագործակցության հնարավորությունները:
Էներգետիկ և տրասնպորտային անվտանգության ոլորտում առկա մարտահրավերները պահանջում են նոր ջանքեր ենթակառուցվածքների ոլորտի դիվերսիֆիկացման և զարգացման ուղղությամբ և այստեղ նույնպես մենք կարևոր դերակատարում ունենք միջազգային համագործակցության ձևավորման և խթանման միջոցով:
Մեր հասարակության բոլոր ոլորտներում կանանց դերակատարման բարձրացումը, կանանց իրավունքների պաշտպանությունը և խթանումը մնում է մեր բարեփոխումների կարևոր առաջնահերթությունը: Այս տեսակետից արժևորվում է նաև մարդու իրավունքների ուղղվածություն ունեցող բազմակողմ տարածաշրջանային շրջանակում արձանագրված ձեռքբերումների կյանքի կոչելը:
Հայաստանի կողմից ՄԱԿ-ի Անվտանգության խորհրդի 1325 բանաձևի իրականացման Ազգային ծրագրի ընդունումը կարևոր հանգրվան է, հակամարտությունից տուժած կանանց աջակցության ծրագրերի մեջ ներգրավելու ճանապարհին:
Մեր առջև առկա մարտահրավերները շատ հստակ են, սակայն առավել քան հստակ է դրանց հաղթահարման քաղաքական կամքը:
Հայաստանի կառավարությունն ունի Հայաստանի զարգացման հավակնոտ տեսլական, որի առանձին դրույթներն ուրվագծվեցին նաև օգոստոսի 5-ին Ստեփանակերտում Հայաստանի Հանրապետության վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի ելույթում:
Հայաստանի վերափոխման ռազմավարությունն արգասիք է համարձակ մտքի, որի կրողը պետք է դառնան բոլոր նրանք, ովքեր ծառայում են իրենց ժողովրդին և հայրենիքին՝ ներառյալ Հայաստանի դիվանագիտական կորպուսը:
Մենք կարող ենք այս ամենն իրականացնել, եթե բոլորս միասին հավատում ենք ու վստահ ենք մեր ուժերի վրա: Եթե մենք նախաձեռնող ենք ու պատասխանատվություն ենք կրում ոչ թե միայն նստավայր երկրների հետ հարաբերությունների, այլ՝ յուրաքանչյուրդ ողջ համակարգի և մեր ընդհանուր պետական առաքելության համար: Ձեզանից յուրաքանչուրի ներգրավվածության աստիճանից ու հետևողականությունից, նախաձեռնողականությունից ու նվիրումից է կախված լինելու մեր ընդհանուր հաջողությունը: Իսկ ԱԳՆ համակարգի հաջողությունը՝ Հայաստանի Հանրապետության անվտանգությունն է, զարգացումը և արժանապատիվ տեղը միջազգային ասպարեզում:
Ուստի, ես ձեզանից պահանջելու եմ ունակություն, կարողություն, նվիրում, պրոֆեսիոնալիզմ՝ արտահայտված լուրջ գործնական արդյունքներով՝ ի նպաստ մեր ժողովրդի և պետականության>,- ասել է ՀՀ ԱԳ նախարարը: