Արմինֆո. Հայաստանում սանիտարական անտառահատումների թույլատրելի նորմը կազմում է տարեկան 30 հազար խմ, սակայն տարեկան միջին հաշվով ապօրինի հատումների է ենթարկվում 800 հազար խմ-ից մինչեւ 1 մլն խմ անտառային տնկարկ, ինչը բացասական փաստ է՝ ինչպես տնտեսական, այնպես էլ էկոլոգիական առումով:
Այս մասին Արմինֆո-ի թղթակցի հետ զրույցում ասել է <Հայաստանի անտառներ> ՀԿ-ի ղեկավար Նազելի Վարդանյանը ։ Նա ընդգծել է, որ ընդհանուր առմամբ, ապօրինի անտառահատումների տարածքները տարեցտարի աճում են, բացառություն է կազմելէ միայն 2018 թվականը, երբ միտումը նվազել է ՝ պետության կողմից վերահսկողության միջոցների ուժեղացման պատճառով:
Վկայակոչելով միջազգային կազմակերպությունների վերջին տվյալները ՝ Վարդանյանը նշել է, որ այսօր անտառային զանգվածները զբաղեցնում են երկրի տարածքների ընդամենը 6-8 տոկոսը, ինչը վկայում է լուրջ խնդիրների առկայության մասին։ <Քանի որ վերջին անգամ անտառային տնկարկների գույքագրումն իրականացվել է 93 թվականին, ըստ պաշտոնական տվյալների, պատկերը մի փոքր այլ է>, - նկատել է նա:
Հայաստանի անտառային տնկարկների 30% - ն աճում է լեռների լանջին, որոնց հատումը լուրջ բացասական հետեւանքներ է ունենում, մասնավորապես՝ դեգրադացվում է հողը, էրոզիայի գործընթաց է սկսվում, ցամաքում են աղբյուրները եւ այլն: Քանի որ անտառը բազմաֆունկցիոնալ բնույթ ունի, բացասական ազդեցություն են ունենում մի շարք ոլորտներ: Բացի այդ, ըստ Վարդանյանի, իրավիճակը վատթարանում է նաև անտառների կազմի տեսանկյունից ։ Այսօր ոչնչացնում են կաղնու և բոխու անտառները, իսկ դրանց փոխարեն աճում են ցածրատեսակ ծառեր ։
Նկատի ունենալով ստեղծված իրավիճակը՝ փորձագետը խնդրի վերջնական լուծում չի տեսնում միայն վերահսկողության խստացման և ապօրինի ծառահատումների համար տուգանքների բարձրացման մեջ, քանի որ , ըստ նրա, հարցը լուրջ սոցիալական արմատներ ունի և համալիր մոտեցում է պահանջում: Նա նշել է, որ տարբեր ժամանակներում իր ղեկավարած հասարակական կազմակերպությունը դիմել է կառավարությանը ՝ առաջարկելով իր լուծումները: Մասնավորապես, նա նշել է, որ վերջին նախաձեռնություններից մեկը եղել է Հանրային էկոլոգիական դատարանի ստեղծումը, որի վերաբերյալ <Հայաստանի անտառները> ներկայացրել է իր առաջարկությունները, սակայն առայժմ ոչ մի արձագանք չի եղել, բացառությամբ քրեական եւ վարչական օրենսգրքերի նորմերի փոփոխության:
Այս առնչությամբ Վարդանյանն ընդգծել է, որ կառավարությունը պետք է հատուկ ուշադրություն դարձնի ստեղծված խնդրի սոցիալական բաղադրիչին, մասնավորապես՝ բնակչությանը այլընտրանքային եկամտի աղբյուր ապահովելուն, առաջարկելով երկարաժամկետ եւ անտոկոս կանաչ վարկեր արեւային վահանակների տեղադրման համար եւ այլն: Միեւնույն ժամանակ, փորձագետի կարծիքով, անտառային տնկարկների վերականգնման աշխատանքներում անհրաժեշտ է ներգրավել տնտեսվարող սուբյեկտներին, որոնց գործունեությունն անմիջականորեն կապված է անտառների հետ:
Հիշեցնենք, որ հուլիսի 17-ի երեկոյան Իջեւանում մի խումբ քաղաքացիներ փակել էին դեպի Վրաստան տանող միջպետական նշանակության ճանապարհը և պահանջում էին, որ նախկինի պես իրենց թույլ տրվի անտառահատում կատարել ու փայտ արտահանել։ Ոստիկանությունը փորձել է հետ մղել նրանց մայրուղուց, սակայն ցուցարարները սկսել են քարեր նետել ոստիկանների ուղղությամբ: Բախումների հետևանքով երկու կողմից էլ կան տուժածներ։ Մասնավորապես՝ հոսպիտալացվել է 13 մարդ:
Այս առնչությամբ բնապահպանության նախարար Էրիկ Գրիգորյանը կառավարության այսօրվա նիստում հիշեցրել է, որ երկու շաբաթ առաջ Ազգային ժողովն ընդունել է քրեական օրենսգրքում և Վարչական իրավախախտումների վերաբերյալ օրենսգրքումփոփոխություններ, որոնց համաձայն, խստացվում են ապօրինի անտառահատումների համար պատասխանատվության միջոցները: Նախատեսվում է, մասնավորապես, կրկնակի ավելացնել տուգանային պատժամիջոցների դրույքաչափերը հատումների առաջին դեպքում, իսկ իրավախախտումը կրկնելու դեպքում մեկ տարվա ընթացքում իրավախախտներին քրեական պատասխանատվության ենթարկել: Դրանով, ինչպես նշել է նախարարը, բացառվել են բոլոր այն սողանցքները, որոնցից օգտվել է քաղաքացիների որոշակի կատեգորիա։ Ավելի վաղ նրանք ապօրինի ծառահատումներ կատարելու համար թեթեւ տուգանք են վճարել եւ շարունակել են իրենց գործունեությունը։ Այժմ նրանց կարող է սպասել քրեական հետապնդում։