Չորեքշաբթի, 3 Ապրիլի 2019 19:33

Արմինֆո. Հայաստանի գրողների միությունում նախօրեին տեղի է ունեցել Ակտոբեի հայ համայնքի նախաձեռնությամբ ղազախերեն հրատարակված «Հայ պոեզիայի անթոլոգիա՚ գրքի շնորհանդեսը:

 

Ընդգծելով երկու ժողովուրդների միջև մշակութային ավանդույթների բացարձակ անսասանությունը՝ Հայաստանում Ղազախստանի արտակարգ և լիազոր դեսպան Թիմուր Ուրազաևը նշել է, որ անթոլոգիայի հրատարակումը հայ - ղազախական համագործակցության «կալեյդոսկոպի՚ ամրապնդմանն ուղղված քայլերից մեկն է, Հայաստանի և Ղազախստանի միջև մշակութային համագործակցության կարևոր փուլերից մեկը, մասնավորապես` երկու երկրների գրողների  միջև:

 

«Ուրախ եմ, որ այդ կապերը չեն խզվում, և այսօր մենք ունենք հարգանքի արժանի այն մեծ դարաշրջանի շարունակողներ, որոնք մեզ միավորում էին միասնական երկրում, միասնական պատմության մեջ, ուստի մենք չպետք է մոռանանք, թե որքան կարևոր էին մեզ համար 70-ամյա պատմության տարիները մշակութաբանական տեսանկյունից, ոչ միայն գրական արվեստի, այլև ընդհանրապես մշակութային ոլորտում՚, - ասել Է դեսպանը:

 

Ուրազաեւի խոսքով՝ Ղազախստանի դեսպանատունը փորձում է սատարել նոր միտումը, որը ծագել է Հայաստանում, մասնավորապես, հայ հասարակությանը ծանոթացնել Ղազախստանում տեղի ունեցող մշակութային ձեռքբերումներին եւ իրադարձություններին:

 

«Ղազախստանում մենք ամեն տարի հայերեն ամսագրեր ենք հրատարակում։ Մենք շեշտը դրել ենք Ղազախստանում տեղի ունեցող իրադարձությունների մասին հայ հասարակությանը հայերեն տեղեկացնելու վրա։  Մենք աջակցում ենք ոչ միայն մեր ժողովուրդների միջեւ մշակութային հարաբերություններին, այլեւ համագործակցության կոնկրետ նախագծեր ենք մշակում նաեւ Հայաստանի գրողների միության նախագահ Էդվարդ Միլիտոնյանի եւ ԵՊՀ արեւելագիտության ֆակուլտետի թյուրքագիտության ամբիոնի վարիչ, պրոֆեսոր Ալեքսանդր Սաֆարյանի հետ՚, - պարզաբանել է դեսպանը:

 

Ղազախ դիվանագետը նաեւ շնորհակալություն է հայտնել Անթոլոգիայի հեղինակներին՝ գրքի հրատարակումն անվանելով երկկողմ համագործակցության կալեյդոսկոպի քայլերից մեկը՝ հայտարարելով ղազախական գրականության հայերեն հրատարակության ուղղությամբ նախատեսվող կազմակերպչական աշխատանքների մասին:

 

Թիմուր Ուրազաևը նաև կիսվել է ԵՊՀ ասպիրանտ Շուշան Խաչատրյանի մասին իր տպավորություններով, ով կատարելապես տիրապետում է ղազախերենին և կարդում բանաստեղծություններ: «Շուշանը վերջին ամիսներին դարձել է պարզապես ղազախական հեռուստատեսության աստղ, նորությունների ԶԼՄ-ները կանոնավոր ցուցադրում են, թե ինչպես է Շուշանը կարդում է բանաստեղծություններ ղազախերեն լեզվով՚, - պատմել է Ուրազաևը:

 

Նշենք նաև, որ Շուշան Խաչատրյանն արժանացել է Շաքարիմի մեդալի (ղազախ հայտնի գրող-հումանիստ Շաքարիմ Կուդայբերդիուլի):

 

«Կրկին ուզում եմ ընդգծել մեր մշակութային ավանդույթների և ավանդական կապերի բացարձակ անսասանությունը, որովհետև մշակույթը շփման հիմք է ոչ միայն հասարակության ներսում, այլև ժողովուրդների միջև՚, - ասել է դեսպանը:

 

Հայաստանի գրողների միության նախագահ Էդվարդ Միլիտոնյանը, իր հերթին, գտնում է, որ գիրքը երկու ժողովուրդների մշակույթը միավորող եւս մեկ կամուրջ է, հիշեցնելով 2008 թվականին լույս տեսած «Էլեմ էդեբիեթի՚ հանդեսի մասին, որը նվիրված է Հայաստանին եւ նրա մշակույթին:

 

«Հրաշալի է, որ Ակտոբե քաղաքի հայ համայնքը ցանկություն է հայտնել ղազախերեն հրատարակել Հայ պոեզիայի անթոլոգիան։ Այն ներառում է լավագույն բանաստեղծների ստեղծագործությունները մեր ժողովրդի ողջ պատմության ընթացքում՝ միջնադարյան դասականներից մինչև 19-20-րդ դդ.: Դրանք միայն հայ գրականության գանձարանից առանձին մարգարիտներ են, բայց դրանք պատկերացում են տալիս հայի աշխարհընկալման, նրա կենսասիրության, մարդասիրության և մարդկային արժեքների մասին՚, - ասել է Միլիտոնյանը։

 

ԵՊՀ արևելագիտության ֆակուլտետի թուրքագիտության ամբիոնի վարիչ, պրոֆեսոր Ալեքսանդր Սաֆարյանը կոչ է արել շարունակել աշխատանքները նոր գրքերի հրատարակման ուղղությամբ, որտեղ կներկայացվի նաև Հայաստանի ժամանակակից գրական գործընթացը:

 

«Բացի այդ, մենք նաեւ թարգմանելու եւ ներկայացնելու ենք մեր ընթերցողին եւ պրոպագանդելու ենք ղազախական ժողովրդի, այդ թվում եւ Շաքարիմի, եւ Մեծն Մագժան Ժումաբաեւի, Ահմեդ Բայթուրսինովի եւ Ղազախստանի մշակութային ժառանգության անբաժանելի մաս կազմող այլ ականավոր գործիչների մշակութային ժառանգությունը: Երբ մենք նոր կապեր ենք ստեղծում եվրասիական տարածքում, մենք պետք է շատ զգայուն լինենք միմյանց ամենացավոտ խնդիրների նկատմամբ, որովհետև եթե մենք զգայուն պատկերացում ունենանք միմյանց նկատմամբ ցավոտ խնդիրների վերաբերյալ, նույնիսկ ընդհանուր վիշտը կարող է մեզ միավորել, հակառակ դեպքում կլինի երկպառակություն՚, - ասել է Սաֆարյանը՝ շնորհակալություն հայտնելով ղազախ գործընկերներին, որոնք միջոցառումներ են կազմակերպում՝ ուղղված հայ և ղազախ ժողովուրդների միջև գրական կապերի ամրապնդմանը, ինչպես նաև Ղազախստանի դեսպանությանն ու ԱԳՆ-ին, որոնք այդ առնչությամբ ամենայն աջակցություն են տրամադրում:

 

Նշենք, որ գիրքը կազմվել և հրատարակվել է Ակտոբեի (Ակտուբինսկ) հայ համայնքի ջանքերով՝ Ղազախստանի Հանրապետությունում Հայաստանի դեսպանության, Հայաստանի և Ղազախստանի գրողների միությունների աջակցությամբ՝ Ակտյուբինսկի մարզում Հայաստանի պատվավոր հյուպատոս, «Ուրարտու՚ հայկական համայնքի նախագահ Հայկ Տերտերյանի ֆինանսական աջակցությամբ:

 

Գաղափարը ծագել է մի քանի տարի առաջ «Ուրարտու՚ համայնքի ավագանու նախագահ Հարություն Միքայելյանի մոտ, ով Անթոլոգիայի հրատարակման կազմողն ու կազմակերպիչն է։  Գիրքը ներառում է միջին դարերի բանաստեղծների, ինչպես նաեւ 19-20-րդ դարի դասականների լավագույն ստեղծագործություններ:

 

Թարգմանությունն իրականացրել է ղազախ հայտնի բանաստեղծ և թարգմանիչ, «Ալաշ՚ միջազգային գրական մրցանակի դափնեկիր Երթայ Աշըքբաևը:

 

Ժողովածուում ընդգրկված են նաև Սիլվա Կապուտիկյանի մի քանի բանաստեղծությունների թարգմանություններ, որոնք կատարել Է Ղազախստանի բանաստեղծուհի Ֆիրուզա Օնգարսինովան:

 

Սա առաջին անթոլոգիան է, որն ստեղծվել է Հայաստանի և Ղազախստանի միջև բարեկամական մշակութային փոխհարաբերությունների ամրապնդման նպատակով։