ANCA-ն դատապարտում է արցախահայության պաշտպանությամբ հանդես եկող ՄԱԿ իրավապաշտպան կազմակերպությանը լռեցնելու Ադրբեջանի փորձերը

Արմինֆո.  Ամերիկայի Հայ դատի հանձնախումբը (ANCA) դատապարտում է Ադրբեջանի փորձերը՝ լռեցնելու ՄԱԿ իրավապաշտպան կազմակերպությանը, որը հանդես է գալիս ի պաշտպանություն էթնիկ զտման զոհ դարձած արցախահայության:

ANCA-ից հաղորդել են, որ Ադրբեջանը անհիմն բողոք է ներկայացրել ՄԱԿ-ի ոչ կառավարական կազմակերպությունների Կոմիտե՝ ընդդեմ Քրիստոնեական համերաշխության միջազգային կազմակերպության (CSI)՝ մարդու իրավունքների և կրոնի ազատության համաշխարհային ճանաչում ունեցող կազմակերպության՝ ՄԱԿ-ում խորհրդատվական կարգավիճակով, տեղահանված Արցախի (Լեռնային Ղարաբաղի) հայերի շահերի սկզբունքային պաշտպանության համար:

Բողոքում CSI-ը կեղծ մեղադրվում է "քաղաքական դրդապատճառներով թշնամական գործողությունների" և ՄԱԿ-ի չափանիշներին "բացահայտ չհամապատասխանելու" մեջ. մեղադրանք, որն ուղղված է կասեցնելու 2023 թվականի սեպտեմբերին Լեռնային Ղարաբաղի վրա Ադրբեջանի զինված հարձակման և դրա լիակատար հայաթափման վրա լույս սփռելու CSI-ի փորձերը:

Ադրբեջանի բողոքն Այնուհետև պնդում է, որ CSI-ը խախտել է արձանագրությունը՝ հիշատակելով Լեռնային Ղարաբաղը և ցուցադրելով քարտեզներ, որոնք ներառում են տարածաշրջանի պատմական սահմանները, գործողություններ, որոնք Ադրբեջանն անվանում է "հորինված անունների օգտագործում" և "Ադրբեջանի Հանրապետության քարտեզների խեղաթյուրում":

Դիտորդները զգուշացնում են, որ այդ բողոքը Լեռնային Ղարաբաղի գոյությունը միջազգային պատմությունից ջնջելու Ադրբեջանի ավելի լայն արշավի մի մասն է՝ սկզբում էթնիկ զտումների միջոցով, իսկ այժմ ՝ ամբողջ աշխարհում մարդու իրավունքների պաշտպաններին ճնշելու միջոցով:

CSI-ը խոստացել է շարունակել հետապնդվող համայնքների իրավունքների պաշտպանության և միջազգային ֆորումներում նրանց ձայների պահպանման իր առաքելությունը:

Նշվում է, որ մայիսի 23-ին կոմիտեն պետք է քննարկի Ադրբեջանի բողոքը և CSI-ի գրավոր պատասխանը: "Ադրբեջանը, օգտագործելով իր զինված ուժերի ողջ հզորությունը Արցախում հայերի էթնիկ զտման համար, այժմ օգտագործում է իրավական և քաղաքական կոպիտ ճնշում ՝ լռեցնելու բարոյական ձայները, որոնք դատապարտում են այդ ոճրագործությունը և, ի վերջո, ձգտում է չեղարկել այն։ ANCA - ն դատապարտում է ձեռքերը ոլորելու այս լկտի փորձը և ուս ուսի է կանգնում CSI-ի և բոլոր նրանց հետ, ովքեր արդարություն են փնտրում արցախահայության համար", - ասել է ANCA-ի գործադիր տնօրեն Արամ Համբարյանը։

ANCA-ն հիշեցրել է, որ 2023 թվականին Արցախի վրա Ադրբեջանի հարձակումից հետո, որի հետևանքով հարյուրավոր մարդիկ զոհվեցին, ողջ հայ բնակչությունը տեղահանվեց և տասնյակ խաղաղ քաղաքացիներ պատանդ վերցվեցին, CSI-ն աշխատել է ՄԱԿ-ի Մարդու իրավունքների խորհրդի առջև հայտարարությունների և բազմաթիվ զուգահեռ միջոցառումների միջոցով ուշադրություն հրավիրել այս ճգնաժամի վրա:

Հայկական համայնքային կազմակերպությունում հավելել են, որ այդ գործողությունները ներառել են 2024 թվականի հուլիսին տեղահանված հայերի վերադարձի իրավունքի վերաբերյալ միջոցառում և 2024 թվականի հոկտեմբերին և 2025 թվականի մարտին ՝ Ադրբեջանում ներկայումս ոչ թափանցիկ իրավական պայմաններով կամայականորեն ձերբակալված հայերի վերաբերյալ միջոցառումներ:

"Այդ ձերբակալվածներից 16-ն այժմ Բաքվում ենթարկվում են փակ ցուցադրական դատավարության, որտեղ նրանց մերժում են պատշաճ իրավական ընթացակարգ, ներառյալ անաչառ փաստաբանի հասանելիությունը եւ ապացույցների հետազոտման իրավունքը: ՄԱԿ-ի մարդու իրավունքների գերագույն հանձնակատար Ֆոլկեր Թյուրկը կոչ է արել անհապաղ ազատ արձակել կամայականորեն ձերբակալված բոլոր անձանց, այդ թվում ՝ էթնիկ հայերին: ՄԱԿ-ի Խոշտանգումների դեմ կոմիտեն ավելի վաղ "տագնապ" էր հայտնել Ադրբեջանի կողմից չարաշահումների, այդ թվում ՝ հայերի նկատմամբ խոշտանգումների եւ արտադատական մահապատիժների մասին հաղորդագրությունների կապակցությամբ", - հիշեցրել են ANCA-ում։