Արմինֆո. Հրայր Հովնանյան ընտանեկան հիմնադրամը ֆինանսավորում է հինգ հասարակական կազմակերպություն Հայաստանում՝ ներառյալ «Դեպի Հայք», HIKEArmenia, «Հայաստան ծրագիր», «Հայ կամավորների միություն» (AVC) և «Վերադարձ Հայաստան» կազմակերպությունները։ Նշված բոլոր հաստատությունները խրախուսում են ինչպես սփյուռքահայ, այնպես էլ այլազգի անձանց այցը Հայաստան՝ երկիրն ավելի լավ ճանաչելու համար։
Ինչպես ԱրմԻնֆո-ին հաղորդել է «Հրայր Հովնանյան» ընտանեկան հիմնադրամի մաամուլի ծառայությունը, հատկապես AVC և «Վերադարձ Հայաստան» կազմակերպությունները զգալի ռեսուրս են ներդնում Հայաստանում արագորեն աճող տարեց այցելուների դյուրին և սահուն ինտեգրման համար։
Այս երկու քույր կազմակերպությունները տաբեր են իրենց բնույթով. եթե AVC-ն հյուրընկալում է կամավորների կարճաժամկետ ծառայության համար, «Վերադարձ Հայաստան»-ը խրախուսում է հայրենադարձությունը՝ առավել տևական ծառայություններ տրամադրելով իր շահառուներին։ Այս երկու կազմակերպությունները փոխլրացնում ու շարունակում են միմյանց գործունեությունը։ Շատերը նախ միանում են AVC-ին՝ ժամանակավոր կամավորության ծրագրով, որպեսզի հետագայում որոշեն՝ արդյոք ուզում են այստեղ առավել երկարաժամկետ բնակություն հաստատել։ Սա հաճախ տեղի է ունենում 60 տարեկան և բարձր տարիքի կամավորների դեպքում, որոնք մոտ են կենսաթոշակի անցնելու տարիքին։
«Նրանց, ովքեր որոշել են թոշակի անցնելուց հետո Հայաստան գալ տևական ժամանակ մնալու հեռանկարով, «Վերադարձ Հայաստան» ծրագիրն առաջարկում է ինտեգրման և աջակցության ընդարձակ ծառայություններ»,– պարզաբանում է Հիմնադրամի նախագահ Էդիլ Հովնանյանը։ «Նրանք, ովքեր դեռ կողմնորոշվում են իրենց անելիքների հարցում, կարող են օգտվել AVC-ից. մենք նրանց խրախուսում ենք նախ կամավորություն անել Հայաստանում որպես փորձաշրջան, ընկղմվել տեղի մշակույթի մեջ, ամուր կապեր հաստատել իրենց պես մտածող մարդկանց հետ և ճաշակել տեղի համայնքի ջերմությունը։ Սա հրաշալի միջոց է երկիրը ճանաչելու և այն իրենց կենսաթոշակային տարիքի պլաններում պատկերացնելու համար։ Մենք կապահովենք այն ամենը, ինչ անհրաժեշտ է նրանց փորձառությունն այստեղ հարմարավետ դարձնելու համար»,– հավելում է նա։
AVC-ն՝ հիմնադրված 2000 թվականին, Հայաստանում անդրանիկ կամավորական կազմակերպություններից է, որը մինչ օրս հյուրընկալել է շուրջ 1.400 կամավորների՝ աշխարհի տարբեր ծայրերից։ 2021 թվականի աշնանը AVC-ն մեկնարկեց իր Տարեցների ծրագիրը 60 տարեկան և բարձր տարիքի կամավորների համար՝ հարմարեցնելով ծրագրի ծառայություններն ու ռեսուրսները նրանց սահուն և անխոչընդոտ ինտեգրմանը։ Ծրագրի մեկնարկից ի վեր Հայաստանում բնակություն հաստատած տարեցների թիվը զգալիորեն աճել է։ Միայն վերջին երեք տարիների ընթացքում Միությունը տեսանելի աճ է գրանցել. եթե ծրագրի մեկնարկին տարեց կամավորները երկուսն էին, ապա նախորդ տարի այս թիվը հասավ 34-ի՝ աշխարհի 12 երկրներից։ Այս աշնանը AVC-ն կհյուրընկալի իր 100-րդ տարեց կամավորին։
Կամավորության հայտնի դրական ազդեցությունների թվում բարելավվում է նաև նրանց ֆիզիկական և մտավոր առողջությունը, սոցիալական կյանքը։ Տարեց կամավորների շրջանում ծրագրի ազդեցությունները հատկապես նշանակալի են, քանի որ նրանք ձգտում են իմաստալից զբաղմունք գտնել կենսաթոշակի անցնելուց հետո։ Այս առումով AVC-ն գրավիչ է, քանի որ առաջարկում է տարեցների համար նախատեսված ծառայությունների համապարփակ փաթեթ՝ ներառյալ թարգմանություններ, քաղաքային քայլարշավներ և հատուկ տարեցների համար կազմակերպվող շրջագայություններ։ «Տարեց կամավորներին հիմնականում երկու բան է միավորում. պատկանելության զգացում ունենալու ու իրենց համայնքների կողմից գնահատված լինելու ցանկությունը, և իհարկե, որակյալ կյանք վայելելու հնարավորությունը, որի համար կենսաթոշակի անցնելուց առաջ կամ նաև դրանից հետո ջանասիրաբար աշխատել են»,– նշում է AVC-ի գործադիր տնօրեն Արինա Զոհրաբյանը։
Այժմ «Վերադարձ Հայաստան»-ը ծրագիր է մշակում վերջին շրջանի հայրենադարձների համար՝ առաջնահերթություն տալով 60 տարեկան և բարձր տարիքի անձանց, որոնք ինստիտուցիոնալ աջակցության և անձնական կյանքում ուղղորդման կարիք ունեն։ Ծրագիրը կապահովի թիրախային և գործնական աջակցություն, ինչպես օրինակ՝ որակյալ հյուրանոցում դռնապանն է ուղղորդում հյուրերին՝ բավարարելով նրանց անհատական կարիքներն ու օգնելով հաղթահարել մարտահրավերները, որոնց նրանք բախվում են նոր քաղաք տեղափոխվելիս։ Նրանք, ովքեր համապատասխանում են ծրագրի չափանիշներին, աջակցություն կստանան բանկային ու առողջապահական ծառայությունների, անշարժ գույքի թղթաբանության, ներգաղթի ու քաղաքացիության և բազմաթիվ այլ հարցերում։
Ի լրումն վերը նշված ծառայությունների՝ կազմակերպությունը կանոնավոր կերպով տրամադրում է արևելահայերենի ինտենսիվ դասեր տարեկան 150 մասնակցի։ Այս դասընթացները նախատեսված են ինչպես սկսնակների, այնպես էլ միջին մակարդակի իմացություն ունեցողների համար, ովքեր ցանկանում են արևելահայերեն սովորել տեղական աշխատաշուկայում ավելի հեշտորեն ներառվելու համար։ «Վերադարձ Հայաստան»-ը ինտեգրման ծրագրերից զատ հայրենադարձ համայնքին առաջարկում է նաև ամենամսյա ոչ ֆորմալ հավաքներ, աշխատարաններ և յուրահատուկ շաբաթավերջյան շրջագայություններ։