ANCA-ն Թրամփին կոչ է անում չեղարկել ԱՄՆ կողմից ադրբեջանական ցեղասպան ռեժիմին բեռնատար ինքնաթիռների վաճառքի ֆինանսավորումը

Արմինֆո.  Ամերիկայի Հայ դատի հանձնախումբը (ANCA) համազգային արշավ է սկսել՝ կոչ անելով ԱՄՆ նախագահ Դոնալդ Թրամփին չեղարկել ԱՄՆ արտահանման-ներմուծման բանկի (EXIM) անխոհեմ որոշումը՝ հավանություն տալ ադրբեջանական Silk Way West Airlines ավիաընկերությանը Boeing բեռնատար ինքնաթիռների վաճառքի համար 339 մլն դոլարի վարկի երաշխիքին: ANCA-ի հայտարարության մեջ նշվում է, որ այդ ընկերությունն ուղղակիորեն կապված է Ադրբեջանի ցեղասպան ռեժիմի հետ, որը լավ փաստագրված պատմություն ունի զենքի առեւտրի եւ հայ ժողովրդի դեմ ագրեսիայի մասին:

Համայնքային կազմակերպությունում նշել են, որ արշավի նպատակն է մոբիլիզացնել ամերիկահայերին և ԱՄՆ մարդու իրավունքների պաշտպաններին՝ Թրամփից պահանջելու չեղարկել EXIM Bank-ի 2025 թվականի մարտի 31-ի որոշումը՝ երկակի նշանակության բեռնատար ինքնաթիռների ֆինանսավորման վերաբերյալ, գործարք, որը վտանգում է Ադրբեջանի ավտորիտար վարչակարգն էլ ավելի ռազմականացնել և ուժեղացնել տարածաշրջանային անկայունությունը:

ANCA-ում հիշեցրել են, որ Silk Way Airlines ավիաընկերությունը, որը սերտորեն կապված է Ադրբեջանի կառավարության և նախագահ Իլհամ Ալիևի հետ, բազմիցս ներգրավված է եղել հակամարտության գոտիներ զենքի տեղափոխման մեջ: Նշվում է, որ այդ մատակարարումները, որոնք փաստաթղթավորված են կազմակերպված հանցավորության և կոռուպցիայի հետազոտման նախագծի (OCCRP) և այլ կազմակերպությունների ու ԶԼՄ-ների կողմից, ներառում են զենքի առաքում Ադրբեջան՝ 2020 և 2023 թվականներին Արցախի բնիկ հայ բնակչության վրա նրա մահաբեր հարձակումների ժամանակ: Այս հարձակումները գագաթնակետին հասան 2023 թվականի սեպտեմբերին ավելի քան 120,000 հայերի էթնիկ զտման գործում՝ ընդամենը մի քանի ամիս առաջ, երբ EXIM - ը հաստատեց այդ վիճահարույց վարկային փաթեթը:

ANCA-ի գործադիր տնօրեն Արամ Համփարյանը կարծում է, որ այդ վտանգավոր եւ խորապես անպատասխանատու վարկը երաշխավորում է մահաբեր բեռի առաքումը, Ադրբեջանում Ալիեւի ցեղասպան ռեժիմին զենքի շարունակական փոխանցումը:

"EXIM Bank-ի գործողությունները ոչ միայն բարոյապես սնանկ են, այլև ռազմավարական առումով անհեռատես են և ուղղված են աջակցելու և հրահրելու ադրբեջանական ագրեսիան՝ ի հեճուկս ԱՄՆ օրենքների, մեր միջազգային պարտավորությունների և համընդհանուր մարդասիրական արժեքների։ Նախագահ Թրամփը պետք է անհապաղ գործի, որպեսզի արգելափակի այդ վարկը եւ աջակցի խաղաղության ու հետապնդվող քրիստոնյաների պաշտպանության ԱՄՆ հանձնառությանը ", - նշել է ANCA-ի գործադիր տնօրենը։

Կազմակերպությունը նաև հիշեցրել է, որ 339 միլիոն դոլարի վարկային երաշխիքը կաջակցի Boeing ինքնաթիռների մատակարարմանը մինչև 2026 թվականի գարուն: Ֆինանսավորումը հաստատվել է, չնայած հանրային լայն արձագանքին, 2025 թվականի հունվար-փետրվար ամիսներին ակտիվ մեկնաբանությունների ժամանակաշրջանից հետո, որի ընթացքում ANCA-ն գլխավորել է գործարքի դեմ համազգային քարոզչական արշավը:

Համայնքային կազմակերպության կողմից մեկնարկած արշավում ընդգծվում է, որ ադրբեջանական այդ ավիաընկերությանը վարկ տրամադրելն, առաջին հերթին, կխախտի ԱՄՆ արտահանման վերահսկողության մասին օրենքները, ներառյալ արտահանման վարչարարության կանոնները և զենքի առևտրի միջազգային կանոնները:

"Բացի այդ, այդ քայլը հակասում է ԱՄՆ պատժամիջոցների քաղաքականությանը, մասնավորապես, Մարդու իրավունքների պաշտպանության համար պատասխանատվության մասին Մագնիտսկու գլոբալ օրենքին եւ Ազատության աջակցության մասին օրենքին, կխաթարի տարածաշրջանային խաղաղությունը, ուժեղացնելով Ադրբեջանի ռազմական դիրքը Հայաստանի եւ Արցախի նկատմամբ, կնպաստի Ադրբեջանի կողմից էթնիկ զտման եւ մշակութային ջնջման արշավի անցկացմանը եւ կխաթարի ԱՄՆ հեղինակությունը ՝ ամերիկացի հարկատուների ռեսուրսներն ուղղելով պատերազմական հանցագործությունների եւ կոռուպցիայի համար դատապարտված ռեժիմին", - նշվում է ANCA-ի քաաարոզարշավում:

Կազմակերպությունը նաև հիշեցրել է, որ Silk Way ինքնաթիռները բազմիցս զենքի մատակարարումներ են իրականացրել Իսրայելի Օվդա ավիաբազայից դեպի Բաքու, ներառյալ, առնվազն, վեց չվերթ՝ միայն 2025 թվականի սկզբին: Այդ մատակարարումները, որոնք համապատասխանում են Արցախի վրա Ադրբեջանի ռազմական հարձակումներից առաջ նկատվող միտումներին, ամրապնդում են ավիաընկերության դերը ՝ որպես ադրբեջանական ռազմականացման և ագրեսիայի առանցքային ուղի։