Փաշինյանը պարզաբանել է, թե խաղաղության համաձայնագրի շրջանակում Բաքվի հետ ինչ հարցեր են քննարկման ենթակա

Արմինֆո. Կան հարցեր, որոնք ենթակա են քննարկման, և կան հարցեր, որոնք այդպիսին չեն։ Այդ մասին ՀՀՀ-ին հարցազրույցում հայտարարել է վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը ՝ անդրադառնալով խաղաղության համաձայնագրի ստորագրման համար Բաքվի նոր պահանջներին և նախապայմաններին:

«Հիմա, օրինակ՝ ո՞ր հարցերն են, որ քննարկելի են. ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահության լուծարման հարցը հստակ քննարկելի հարց է, ինչո՞ւ է քննարկելի, որովհետև մենք գնում ենք խաղաղության, իսկ մենք գնում ենք խաղաղության, այդ ֆորմատն իր արդիականությունը կորցնում է։ Ընդ որում՝ այստեղ էլ մենք պետք է որոշակի ճկունություն ցուցաբերենք, որպեսզի նպատակը չխառնենք միջոցի հետ։

Մենք ի՞նչ ենք ասում, ասում ենք՝ ըստ էության, ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահությունը, եթե շատ ուղիղ ձևակերպենք՝ առանց սրբագրումների կամ առանց շպարի, նրա մասին է, որ Ադրբեջանի տարածքում կա կոնֆլիկտային իրավիճակ։ Եվ մենք ասում ենք՝ քանի որ ճանաչել ենք Ադրբեջանի տարածքային ամբողջականությունը և Ադրբեջանն էլ մեր տարածքային ամբողջականությունն է ճանաչել, մենք պատրաստ ենք արձանագրել և արձանագրում ենք, որ այդ կոնֆլիկտային իրավիճակը չկա: Բայց մենք ուզում ենք լրացուցիչ համոզվել, որ Ադրբեջանի նպատակադրումն այն չէ, որ սեփական տարածքում կոնֆլիկտային իրավիճակի հասցեագրումն ամփոփելով՝ կոնֆլիկտային իրավիճակ ստեղծի Հայաստանի Հանրապետության ինքնիշխան տարածքում: Սա կարևոր նրբություն է, բայց ԵԱՀԿ Մինսկի խումբը լուծարելը, դա քննարկելի և օրակարգային հարց է, և մենք ինքներս էլ կնախաձեռնենք առաջիկայում այդ հարցը քննարկելը։ Ժամկետը երբ, ոնց, ինչպես, նորից եմ ասում, ժամկետը նպատակ չէ:

Ես նորից եմ ասում, մեր նպատակը ժամկետը չէ, մեր նպատակը բովանդակությունն է, այսինքն՝ բովանդակությունը երբ կհասցեագրվի, մենք պատրաստ ենք, կամ բովանդակության հասցեագրման ի՞նչ մեխանիզմ կգործի, եթե այդ մեխանիզմը հուսալի և վստահելի կթվա, իհարկե՝ մենք պատրաստ ենք նաև գնալ որոշակի լուծումների։

Հիմա ի՞նչը քննարկելի չէ։ Օրինակ՝ տեսեք, ես նախկինում ասել եմ, որ նույն արևմտյան Ադրբեջան խոսույթի ներքո որևէ բան մեզ համար քննարկելի չէ, ինչո՞ւ, որովհետև երբ մեր երկրի տարածքի 60%-ն անվանում են արևմտյան Ադրբեջան, դա մեր երկրի ինքնիշխանության և տարածքային ամբողջականության ուղիղ խախտում է, և չեմ կարծում, թե որևէ երկիր որևէ երկրի կարող է առաջարկել քննարկել նրա ինքնիշխանությունը, քաղաքական անկախությունը և տարածքային ամբողջականությունը, մանավանդ որ արդեն իսկ և դե յուրե ուժի մեջ մտած փաստաթղթով, և արդեն համաձայնեցված խաղաղության համաձայնագրի տեքստով այդ խնդիրը, նկատի ունեմ՝ տարածքային ամբողջականություն, ինքնիշխանություն, տարածքային պահանջների բացակայություն, պարտավորություն, ապագայում առաջ չքաշել տարածքային պահանջներ, և էլի ուրիշ դրույթներ, այդ խնդիրները լուծված են», - ասել է վարչապետը:

Ինչ վերաբերում է Սահմանադրության հարցին, նա հիշեցրել է, որ նորից բազմիցս առիթ ունեցելէ  ասելու, որ խաղաղության համաձայնագրի համաձայնեցված տեքստն այդ հարցի շատ էական պատասխաններ է պարունակում: «Բայց հարցը ո՞րն է, օրինակ՝ մենք տեսնում ենք և մեր գնահատականն այն է, որ Ադրբեջանի Սահմանադրությունը տարածքային պահանջներ է պարունակում, նկրտումներ է պարունակում Հայաստանի Հանրապետության ինքնիշխան տարածքի նկատմամբ:

Պայմանագրում նախ նշվում է, որ կողմերը Խորհրդային Միության, ըստ էության, սահմաններով ճանաչում են միմյանց տարածքային ամբողջականությունը, ինքնիշխանությունը, չունեն տարածքային պահանջներ միմյանց նկատմամբ և պարտավորվում են ապագայում էլ նման տարածքային պահանջներ չառաջադրել: Եվ բացի դա՝ կողմերը չեն կարող իրենց ներքին օրենսդրությանը հղում անել տվյալ համաձայնագրի պարտավորությունները չկատարելու համար։ Սա առաջինը։ Երկրորդը, մեր Սահմանադրական դատարանի, եթե չեմ սխալվում 2024 թվականի սեպտեմբերի 26-ի որոշմամբ արձանագրվել է, որ մեր Սահմանադրությունը չունի տարածքային պահանջներ որևէ հարևանի նկատմամբ։ Եթե ունենար, Սահմանադրական դատարանը չէր կարող երկու երկրների սահմանազատման հանձնաժողովների համատեղ գործունեության կանոնակարգը, որտեղ հղում է արվում Ալմա-Աթայի հռչակագրին, որի իմաստն այն է, որ երկրներն անկախություն են ստանում խորհրդային հանրապետությունների տարածքով, չէր կարող Սահմանադրական դատարանն այդ դրույթը համարել Սահմանադրությանը համապատասխանող», - հայտարարել է Նիկոլ Փաշինյանը։