Արմինֆո. Հայաստանի ազգային անվտանգության ծառայությունը դադարեցրել է 1991-1994թթ. Արցախյան առաջին պատերազմի ընթացքում անհետ կորածների որոնման հարցերով զբաղվելը: Այդ մասին լրագրողների հետ զրույցում հաղորդել է Անհետ կորած ազատամարտիկների հարազատների խորհրդի նախագահ Ռիմա Առաքելյանը' ԱԺ-ում Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտության գոտում մարտական գործողությունների հետևանքով անհետ կորածների հարցով փակ քննարկումից հետո:
Նրա ասելով՝ այդ մասին ասել է ԱԱԾ ղեկավար Արմեն Աբազյանը՝ իր ուղիղ հարցին ի պատասխան: Ընդ որում, Առաքելյանը նշել է, որ ինքն անձամբ է տեսել իր որդու մահվան վայրից ֆոտոկադրերը։ "Շնորհակալ եմ Աբազյանին անկեղծ պատասխանի համար։ Նա ազնվորեն ասաց, որ իրենք այլևս այդ հարցով չեն զբաղվում։ Արցախյան առաջին պատերազմի ընթացքում Հայաստանում և Արցախում անհետ կորած է համարվում 770 ազատամարտիկ", - պարզաբանել է անհետ կորած Շահենի մայրը:
Հանդիպումը, որի ընթացքում քննարկվել են Արցախյան առաջին պատերազմի և 2020 թվականի 44-օրյա պատերազմի անհետ կորած զինծառայողների ճակատագրերը, տեղի է ունեցել ՀՀ Ազգային ժողովի նախագահ Ալեն Սիմոնյանի գլխավորությամբ: Հանդիպմանը մասնակցել են նաև պաշտպանության և անվտանգության հարցերի մշտական հանձնաժողովի նախագահ Անդրանիկ Քոչարյանը, հանձնաժողովի այլ անդամներ և ընդդիմադիր խմբակցությունների պատգամավորներ:
"Հայաստան" դաշինքի ընդդիմադիր պատգամավոր Գառնիկ Դանիելյանը նշել է, որ անհետ կորածների ծնողները չեն ստացել իրենց շատ հարցերի պատասխանները: Դանիելյանը նշել է, որ հանդիպման մասին շատ բան չի կարող ասել, քանի որ մթնոլորտը շատ հուզական էր, սակայն հաստատել է, որ ծնողներն իրենց հուզող հարցերին այդպես էլ բավարար պատասխաններ չեն ստացել: "Այդ մարդիկ այդպես էլ պատշաճ ուշադրության չարժանացան այս ողջ ընթացքում։ Նրանք փորձում են հասնել իրենց հարցերի պատասխաններին։ Ծնողները տվել են ամենաթանկը, և իրենց զավակների ճակատագրին վերաբերող բազմաթիվ հարցեր ունեն", - հայտարարել է պատգամավորը։
Անդրանիկ Քոչարյանն, իր հերթին, քննարկումը որակել է կառուցողական և կարևոր բոլոր կողմերի համար: Նա նշել է, որ հանդիպումը տևել է հինգ ժամ, և վստահեցրել է, որ քննարկումները շարունակվելու են: Նրա խոսքով ՝ հաջորդ հանդիպումը նախատեսված է մեկ ամիս անց, վստահեցնելով, որ մինչ այդ որոշ հարցեր կլուծվեն: Քոչարյանը նաև խոստովանել է, որ ծնողների մեջ կան մարդիկ, ովքեր դժգոհ են մնացել ստացած պատասխաններից, նշելով, որ պատճառը հարցերը "վաղաժամ" լուծելու նրանց ձգտումն է:
"Քննարկվել է այն, ինչը կարևոր է համարվել այդ քննարկումների համար։ Բայց կարևոր էր ոչ միայն լսել, այլև վերահսկողության նոր մակարդակ հաղորդել այդ հարցերին: Ես կարծում եմ, որ մենք աշխատելու շատ բան ունենք, եւ եթե կարելի է փրկել թեկուզ մեկ ճակատագիր, ապա մենք պետք է բոլոր ջանքերը ներդնենք դրա մեջ", - հայտարարել է Քոչարյանը, բացասական արձագանքելով այն պնդումներին, թե նախկինում անհետ կորածների հարցով քննարկումներ չեն եղել, թեեւ արդեն 4 տարուց ավելի է անցել։
Քոչարյանը վստահեցրել է, որ նման քննարկումներ տեղի են ունեցել, թեև՝ ոչ այդ մակարդակով և ծավալով: "Մենք հավաքվել ենք այստեղ խնդիրը լուծելու համար։ Խնդիրը նշվել է: Մեկ ամիս անց, հուսով եմ, մենք կկարողանանք ինչ-որ լուծումների հանգել։ Բոլոր գերատեսչություններն այս ոլորտում ունեն իրենց խնդիրները, այդ թվում ՝ Արտաքին գործերի նախարարությունը", - հավելել է պաշտպանության և անվտանգության հարցերի մշտական հանձնաժողովի նախագահը։
Միաժամանակ, նա նշել է, որ, պարզապես, կորածների վերադարձ կամ փոխանակման միջոցով նրանց գտնել պահանջելը չափազանց հեշտ է։ "Այս գործընթացը շատ ցավոտ է և բազմաթիվ հարցերի հետ է կապված։ Մենք պետք է միասնական ճանապարհ գտնենք՝ այս խնդիրը համատեղ լուծելու համար։ Պատերազմը բարդ բան է, անհրաժեշտ է ձգտել խաղաղության", - եզրափակել է Քոչարյանը։
Արձագանքելով հանդիպմանը՝ ԱԺ ընդդիմադիր "Պատիվ ունեմ" խմբակցության պատգամավոր Տիգրան Աբրահամյանը նշել է, որ հանդիպման ընթացքում տպավորություն էր ստեղծվում, կարծես, պատերազմը նոր է ավարտվել, և անորոշությունների ու անհայտների նկատմամբ նոր ու նոր աշխատանք է նախաձեռնվում, այն էլ ՝ լավատեսություն չներշնչող խոստումներով:
Միաժամանակ, անհետ կորածների ծնողները ԱԺ-ում հանդիպումից հետո սակավախոս էին, միայն հույս հայտնելով, որ այդ խոսակցությունը ինչ-որ արդյունք կտա: Ծնողները հավաստիացրել են, որ շատ մանրամասներ են իմացել, բայց չեն ցանկանում բարձրաձայնել։ "Իհարկե, ստացված պատասխաններից բավարարվածություն չկա, բայց ինչ-որ տեղաշարժ կա", - նշել է ծնողներից մեկը:
Հիշեցնենք, որ նախորդ տարվա դեկտեմբերի 27-ին անհետ կորած զինծառայողների հարազատները փակել էին Բաղրամյան պողոտան և պահանջում էին հանդիպում Անդրանիկ Քոչարյանի հետ:
Նշենք, որ մինչ օրս հայտնի չէ ադրբեջանական բանտերում պահվող հայ ռազմագերիների և պատանդների ստույգ թիվը: Կարմիր խաչի միջազգային կոմիտեի վերջին տվյալների համաձայն, 2024 թվականի օգոստոսի դրությամբ հայկական կողմից անհետ կորած է համարվում շուրջ 1000 անձ, ընդ որում, շուրջ 300 մարդ սկսել է այդպիսին համարվել 2020 թվականի աշնանից մինչև 2023 թվականի աշուն ընկած ժամանակահատվածում Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտության գոտում վերջին սրացումից հետո։ Ընդ որում, բոլոր տվյալները ԿԽՄԿ-ն հավաքել է անհետ կորածների հարազատների դիմումների հիման վրա։ ԿԽՄԿ-ից նաև հաղորդել են, որ այդ 300 անձանց թվում կան մի քանի տասնյակ դիմումներ, որոնք վերաբերում են այն դեպքերին, երբ ընտանիքը չի համաձայնել պետության ներկայացրած ԴՆԹ տվյալների հետ: