Արմինֆո. Այսօր Երևանում ՄԱԿ-ի գրասենյակի և ՀՀ ԱԳՆ շենքերի առջև բողոքի ակցիա է տեղի ունեցել՝ կապված Արցախի ռազմաքաղաքական ղեկավարության և այլ հայ պատանդների նկատմամբ դատավարությունների մեկնարկի հետ:
Հայաստանի առաջին օմբուդսմեն, իրավապաշտպան Լարիսա Ալավերդյանը ՄԱԿ-ի գրասենյակի դիմաց բողոքի ակցիայի ժամանակ պահանջել է Բաքվում ապօրինաբար պահվող բոլոր անձանց ազատությունը և խիստ քննադատության է ենթարկել համաշխարհային կազմակերպությանը ՝ այդ հարցում թողտվության համար:
"Ամոթ ՄԱԿ-ին, դուք կրում եք այդ խայտառակ խարանը, չէ որ տեղի ունեցածից հետո Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևը ձեզ արհամարհանքով է վերաբերվում, կրկնելով, որ այսօր ոչ թե իրավունքը, այլ ուժն է որոշում ամեն ինչ։ Մենք այստեղ կանգնած ենք ոչ թե խնդրելու, այլ պահանջելու Ադրբեջանում ապօրինի պահվող բոլոր անձանց ազատություն", - ասել է Ալավերդյանը։
Իրավապաշտպանը ուշադրություն է հրավիրել այն հանգամանքի վրա, որ շինծու դատավարությունը տեղի է ունենում ոչ այնքան առանձին անձանց նկատմամբ, որքան Ադրբեջանի կողմից ԼՂՀ ազգային շարժումն ու արցախցիների ինքնորոշման իրավունքն ահաբեկչական գործողությունների հետ նույնականացման համատեքստում: "Մենք պարտավոր ենք մեր ձայնը բարձրացնել ոչ թե մեկ-երկու օր, այլ անընդհատ ։ Ես վստահ եմ, որ այն, ինչ անում է Ադրբեջանը քաղաքական սակարկության համար, տեղի է ունենում ՄԱԿ-ի խրախուսմամբ ։ Ցույց տվեք ինձ, ՄԱԿ-ի ներկայացուցիչներ, թեկուզ մեկ որոշում, որը ոչ միայն գործողությունների կոչ է անում, այլեւ հստակ պատժամիջոցներ է սահմանում", - պահանջել է Ալավերդյանը։
Այդ համատեքստում նա հիշեցրել է Միջազգային քրեական դատարանի առաջին գլխավոր դատախազի ՝ 2023 թվականի օգոստոսի 13-ի հայտարարությունը, ով Արցախի շրջափակումը որակել է որպես ցեղասպանական գործողություն։ Ալավերդյանի խոսքով ՝ արդեն այն ժամանակ Օկամպոն զգուշացնում էր, որ եթե Ադրբեջանի ղեկավարությունը չդատապարտվի իր հանցագործությունների համար, արցախցիների նկատմամբ ավելի կոշտ միջոցներ կհետևեն:
Ալավերդյանը նաև կոչ է արել դադարեցնել Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտության կարգավորման մանդատով օժտված միակ միջազգային կառույցի ՝ ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի լուծարման մասին պահանջները: "ՄԱԿ - ը չի կարող անտարբեր անցնել, եթե որևէ երկիր չի կատարում իր ստանձնած միջազգային պարտավորությունները։ Իսկ Հայաստանի պարտավորությունները ճանաչվել են ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահության՝ բոոլորին հայտնի ինստիտուտի կողմից։ Աշխարհում այլևս չկա այնպիսի հակամարտություն, որին մասնակցում են ՄԱԿ-ի Անվտանգության խորհրդի մշտական անդամների մեծ մասը ։ Մենք պահանջում ենք դադարեցնել բարձրաձայնել ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի լուծարման անհրաժեշտության մասին։ Ես ՄԱԿ-ից պահանջում եմ հստակ գործողություններ, որոնք նախատեսված են ՄԱԿ-ի կանոնադրության մեջ. մենք ոչինչ չենք պահանջում, բացի սեփական պարտականությունների կատարումից", - ամփոփել է Ալավերդյանը։
Իր հերթին՝ ակցիայի մեկ այլ մասնակից, պետական գործիչ և ԼՂՀ կրթության, գիտության և սպորտի նախկին նախարար Նարինե Աղաբալյանը հայտարարել է, որ Բաքվում ապօրինի պահվող հայ պատանդների պաշտպանության ամենաշահագրգիռ կողմը պետք է լինի Հայաստանի իշխանությունը, և հենց նա պետք է համապատասխան քայլեր ձեռնարկի: "Սա նաև ամբողջ աշխարհի պատճառաբանությունն է, որ եթե Հայաստանի իշխանությունները ոչինչ չեն ձեռնարկում, ապա անիմաստ է ակնկալել արդարության պաշտպանություն որևէ մեկից",-ընդգծել է նախկին նախարարը:
Աղաբալյանը նշել է, որ Բաքվում հայ գերիների նկատմամբ դատական գործընթացի մեկնարկի լույսի ներքո չափազանց կարևոր է կրկին դիմել լուռ աշխարհին, նրա ուշադրությունը հրավիրել Ադրբեջանի հանցավոր գործողությունների վրա և փորձել կանխել այս հերթական հանցագործությունը: Այս համատեքստում նա հիշեցրել է Արցախի նախկին պետնախարար Ռուբեն Վարդանյանի վերջին հայտարարությունը։
"Ռուբեն Վարդանյանի տարածած հայտարարությունը ցույց տվեց, թե որքան տագնապալի է իրավիճակը, և որքան խայտառակ է արդարադատության ոլորտում իրադրրությունը Բաքվում։ Սա կոչ էր բոլորիս համար, ինչպես հայ հանրության համար, որպեսզի համապատասխան քայլեր ձեռնարկենք, այնպես էլ միջազգային հանրության համար ՝ արդարության պաշտպանության տեսանկյունից", - հավելել է նախկին նախարարը։
Աղաբալյանի խոսքով ՝ Արցախի նախկին պետնախարարի հայտարարությունը հաստատում է, որ Ադրբեջանում հերթական բեմականացված շոուն է լինելու ։ "Ռուբեն Վարդանյանի հայտարարությունը կոչ էր բոլոր հայերի համար՝ անտարբեր չմնալ Ադրբեջանի կողմից նման գործողությունների նկատմամբ և թույլ չտալ ավելի բաժանվել ու խոցելի դառնալ", - շարունակել է Աղաբալյանը:
Նախկին նախարարը նաև հիշեցրել է, որ նախօրեին հայտարարությամբ է հանդես եկել նաև Արցախի խորհրդարանը, նշելով, որ այսօր ԼՂՀ իշխանությունները ազդեցության կամ ճնշման այլ ձևեր չունեն, սակայն, նույնիսկ, այդ դեպքում արտահայտել են իրենց դիրքորոշումը:
Այնուհետև ակցիայի մասնակիցները երթով շարժվել են դեպի Արտաքին գործերի նախարարություն ՝ նամակով պահանջելով քայլեր ձեռնարկել Բաքվում պահվող գերիներին վերադարձնելու ուղղությամբ: Բողոքի նախաձեռնողները նաև տեղեկացրել են, որ համանման նամակներ կփոխանցվեն շահագրգիռ երկրների դեսպանատներին:
Նշենք, որ այսօր ՝ հունվարի 17-ին, դատավոր Զեյնալ Աղաևի նախագահությամբ Բաքվի ռազմական դատարանը կքննի Լեռնային Ղարաբաղի նախկին ղեկավարների վերաբերյալ "մեղադրական եզրակացությունը": Մեղադրյալների թվում են Լեռնային Ղարաբաղի երեք նախկին նախագահներ Արկադի Ղուկասյանը, Բակո Սահակյանը և Արայիկ Հարությունյանը: Դատարանի առջև կկանգնեն նաև նախկին արտգործնախարար Դավիթ Բաբայանը, ԱԺ նախագահ Դավիթ Իշխանյանը, պաշտպանության բանակի նախկին հրամանատար, գեներալ Լևոն Մնացականյանը, գեներալ Դավիթ Մանուկյանը և նախկին պետնախարար Ռուբեն Վարդանյանը:
Նախօրեին Վարդանյանը հանդես է եկել հայտարարությամբ, որում պահանջել է իրեն և իր փաստաբանին հնարավորություն տալ լիարժեք նախապատրաստվել պաշտպանությանը, վերացնել թույլ տրված բոլոր խախտումներն ու կեղծիքները, հրապարակային դարձնել իր և մյուս բոլոր մեղադրյալների նկատմամբ իրականացվող գործընթացը: "Ես պահանջում եմ հնարավորինս բաց գործընթաց ՝ միջազգային լրագրողների և հումանիտար կազմակերպությունների ներկայացուցիչների մասնակցությամբ ։ Համոզված եմ, որ միայն իրական դատարանը կօգնի քայլ առաջ կատարել մեր ժողովուրդների միջև նոր հարաբերություններ կառուցելու բարդ ճանապարհին", - ընդգծել է նա ։ Վերջում նա պահանջել է իր գործը միավորել մյուս մեղադրյալների գործերի հետ։ "Իմ գործի 422 հատորից ավելի քան 400 հատորը ընդհանուր գործի դրվագներ են ։ Իմ գործն առանձին վարույթում առանձնացնելը արհեստական և անհիմն որոշում է", - հավելել է Վարդանյանը։