Արմինֆո. Ռուսաստանը շարունակում է մնալ Հայաստանի գործընկերը։ Այդ մասին դեկտեմբերի 4-ին Ազգային ժողովում կառավարական ժամի ընթացքում հայտարարել է վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը՝ պատգամավորների խնդրանքով մեկնաբանելով ՌԴ նախագահ Վլադիմիր Պուտինի հայտարարությունն այն մասին, որ ՀԱՊԿ-ը չպետք է կռվեր Երևանի համար Լեռնային Ղարաբաղում, քանի որ Հայաստանի դեմ արտաքին ագրեսիա չի եղել։
Այդ առնչությամբ, ինչպես նշել է Փաշինյանը, Հայաստանի դեմ Ադրբեջանի ագրեսիայի փաստեր եղել են և 2021, և 2022 թվականներին։ Մինչ այդ, վարչապետի ասելով, Լեռնային Ղարաբաղի դեմ ագրեսիայի շրջանում միանգամայն ակնհայտ է, որ խնդիրները քննարկվել են ՀԱՊԿ դաշնակիցների հետ։ Սակայն, ի պատասխան, կազմակերպությունից հնչել են հայտարարություններ այն մասին, որ Հայաստանի սահմանները ՀԱՊԿ-ի համար "կարմիր գիծ" են, և ոչ ոք չի համարձակվի սադրանքի գնալ։
Բայց արդեն ագրեսիայի շրջանում, որպես ՀԱՊԿ-ի անգործության արդարացում, խոսվում էր սահմանազատված սահմանների բացակայության մասին։ "Հենց այդ ժամանակ էլ մենք հարց բարձրացրինք, թե այդ դեպքում որտեղ է այն "կարմիր գիծը", որի մասին խոսում էր ՀԱՊԿ-ը։ Մենք պնդում էինք, որ կազմակերպությունը նշի այդ գծերը, որպեսզի հասկանանք ՀԱՊԿ-ի հետ հարաբերությունները", - հարց է ուղղել Փաշինյանը, հավելելով, որ Երևանը բազմիցս հարց է բարձրացրել նաև Հայաստանում կազմակերպության պատասխանատվության գոտու մասին, որին այդպես էլ պատասխան չի ստացվել։ Իսկ եթե ՀԱՊԿ-ը չի կարող նշել իր պատասխանատվության գոտին, նշանակում է՝ այդ կազմակերպությունը գոյություն չունի։ Հենց այդ պատճառով, վարչապետի հավաստմամբ, 2022 թվականի աշնանը Հայաստանի պատվիրակությունը հրաժարվել է ստորագրել ՀԱՊԿ երեւանյան գագաթնաժողովի արդյունքների վերաբերյալ փաստաթուղթը։
"Այդ հարցի հետ Լեռնային Ղարաբաղը ոչ մի կապ չունի, դա ընդհանրապես չի քննարկվում ՀԱՊԿ-ի համատեքստում, որին իր մասնակցությունը Հայաստանը սառեցրել է, թեև վետո չի դնում ոչ մի փաստաթղթի վրա։ Դա նշանակում է, որ մենք մեզ դուրս ենք համարում կազմակերպությունից, որտեղ թող ուրիշները հարցեր լուծեն", - ընդգծել է Փաշինյանը, հավելելով, որ ՀԱՊԿ-ի շուրջ ստեղծված իրավիճակն ավելի է մեծացնում այդ կառույց Երեւանի վերադարձի անհնարինությունը։
Հիշեցնենք, որ նոյեմբերի 28-ին Աստանայում ՌԴ նախագահ Վլադիմիր Պուտինը լրագրողներին հայտարարել էր, որ ՀԱՊԿ-ը չպետք է կռվեր Երևանի համար Ղարաբաղում, քանի որ Հայաստանի դեմ արտաքին ագրեսիա չէր եղել: "ՀԱՊԿ - ն այստեղ Կապ չունի, այն ամենը, ինչ տեղի է ունեցել, կապ չունի ՀԱՊԿ-ի հետ, որովհետև Հայաստանի նկատմամբ ոչ մի արտաքին ագրեսիա չի եղել ։ ՀԱՊԿ-ը կոչված է պաշտպանելու անդամ երկրներին արտաքին ագրեսիայից ։ Ղարաբաղի հետ կապված իրադարձություններն ունեն իրենց առանձնահատկությունը, չէ որ Հայաստանը Ղարաբաղը չի ճանաչել որպես անկախ պետություն և հաստատ Ղարաբաղը չի ներառել իր պետական պարագծի մեջ ։ Դա նշանակում է, որ այն ամենը, ինչ տեղի է ունեցել Ղարաբաղում, իրավական տեսանկյունից Հայաստանի հետ ուղղակի կապ չունի, ուստի տարօրինակ է հավակնել, որ ՀԱՊԿ - ը պետք է կռվի այդ անկլավի տարածքում", - հայտարարել էր ՌԴ նախագահը ։ Ընդ որում, նա նշել էր, որ դա շատ զգայուն հարց է ։ "Կողքից հեշտ է ինչ-որ գնահատականներ տալը, ներսում միշտ էլ ամեն ինչ ավելի բարդ է", - ասել Էր Վլադիմիր Պուտինը:
Հայաստանը բոյկոտում է ՀԱՊԿ շրջանակներում անցկացվող միջոցառումները ։ 2024 թվականի փետրվարին Փաշինյանը հայտարարեց, որ Հայաստանը գրեթե սառեցրել է իր մասնակցությունը ՀԱՊԿ-ին, քանի որ ՀԱՊԿ-ը չի կատարել իր պարտավորությունները ՀՀ-ի հանդեպ, ինչը չէր կարող անհետևանք մնալ ։ Սեպտեմբերի 18-ին Համաշխարհային հայկական երկրորդ գագաթնաժողովում Փաշինյանը հայտարարեց, որ ՀԱՊԿ-ը սպառնալիքներ է ստեղծում Հայաստանի անվտանգության, նրա հետագա գոյության, ինքնիշխանության և պետականության համար: "Մենք լիովին կվերականգնենք մեր գործունեությունը ՀԱՊԿ-ում միայն այն դեպքում, եթե մեր կողմից առաջադրված հարցերին տրվեն կոնկրետ պատասխաններ.Քանի դեռ այդ պատասխանները չեն հնչել, Հայաստանի Հանրապետությունն ամեն րոպե և ամեն վայրկյան ավելի ու ավելի կհեռանա ՀԱՊԿ-ից ։ Կա այսպիսի արտահայտություն ՝ "անդառնալի կետ", և եթե մենք այն չենք անցել, ապա մեծ հավանականություն կա, որ այս իրավիճակի պահպանման դեպքում մենք կանցնենք այդ կետը ։ Որևէ մեկը մեզ դրանում մեղադրելու լեգիտիմ պատճառ կամ առիթ չի ունենա", - եզրափակել էր Փաշինյանը ։