Արմինֆո. Շվեյցարիայի Դաշնային խորհուրդն ընդունել է բանաձև, որով երկրի իշխանությունների առջև խնդիր է դրել կազմակերպել Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտության վերաբերյալ խաղաղության միջազգային համաժողով:
Շվեյցարիայի Դաշնային խորհրդի (խորհրդարանի ստորին պալատ) միջազգային հարաբերությունների կոմիտեի էջում հրապարակված բանաձևում խնդիր է դրվում համաժողովը կազմակերպել հնարավորինս սեղմ ժամկետներում (ոչ ուշ, քան մեկ տարի):
"Նպատակն է նպաստել Ադրբեջանի եւ Լեռնային Ղարաբաղի հայերի ներկայացուցիչների միջեւ բաց երկխոսությանը՝ միջազգային վերահսկողության ներքո կամ միջազգային նշանակություն ունեցող սուբյեկտների ներկայությամբ՝ պատմականորեն բնակված հայ բնակչության անվտանգ եւ հավաքական վերադարձի շուրջ բանակցությունների համար", - ասվում է կոմիտեի կայքում զետեղված հաղորդագրության մեջ:
Փաստաթղթում նշվում է, որ 2023 թվականի սեպտեմբերին Ադրբեջանի վերջին ռազմական հարձակումից ի վեր Լեռնային Ղարաբաղը զրկվել է հայ բնակչությունից, բացառությամբ մի քանի մարդու, որոնց հնարավոր չէ տեղափոխել:
"Վախենալով նոր ցեղասպանությունից, ինչպիսին 1915 թվականին իրագործվել է հայերի նկատմամբ, պատմական բնակչությունը ստիպված եղավ մի քանի օրվա ընթացքում լքել իր հայրենիքը ։ Այդ ժամանակից ի վեր տարածաշրջանում տեղի են ունենում փաստագրված էթնիկ զտումներ. հայկական մշակութային ժառանգությունը, ինչպիսիք են եկեղեցիները, վանքերն ու գերեզմանատները, սիստեմատիկորեն ոչնչացվում կամ մեկնաբանվում են կեղծ պատմական փաստաթղթերի միջոցով ՝ "վերականգնման" անվան տակ: Չնայած այս լուրջ իրադարձություններին, Լեռնային Ղարաբաղի հայերը պահպանում են միջազգային հանրության անվտանգության երաշխիքների ներքո հայրենիք վերադառնալու, սեփական քաղաքական ապագան որոշելու եւ ժողովրդավարական ինքնակառավարում իրականացնելու ցանկությունը", - ասված է տեքստում:
Հիշեցվում է Արցախի շուրջ ստեղծված իրավիճակի վերաբերյալ միջազգային դատարանի կայացրած որոշումների մասին։ "ԵԱՀԿ Մինսկի խումբը, որն ավելի վաղ պատասխանատու էր միջնորդության համար, խիստ սահմանափակված է գործելու իր հնարավորություններով ՝ աշխարհաքաղաքական լարվածության պատճառով ։ Սա ընդգծում է հակամարտության խաղաղ կարգավորման և Լեռնային Ղարաբաղի հայ բնակչության իրավունքների պաշտպանության համար նոր բանակցային ձևաչափի անհրաժեշտությունը։
Նախկինում Շվեյցարիան բազմիցս հաջողությամբ հանդես է եկել որպես չեզոք միջնորդ միջազգային հակամարտություններում։ Բոլորովին վերջերս Դաշնային խորհուրդը 2024 թվականի հունիսին Բյուրգենշտոկում անցկացրեց Ուկրաինայի վերաբերյալ խաղաղության համաժողով: 2009թ. հոկտեմբերին Շվեյցարիայի միջնորդությամբ Հայաստանի եւ Թուրքիայի միջեւ ստորագրվեցին երկկողմ հարաբերությունների կարգավորմանն ուղղված "Ցյուրիխյան արձանագրությունները": Դաշնային խորհրդի անդամ Միշլին Կալմի-Ռեյը իր նվիրվածության համար նույնիսկ պարգևատրվել է Հայաստանի պատվո մեդալով", - ասվում է տեքստում։
Նշվում է նաև, որ Շվեյցարիայի կողմից կազմակերպված խաղաղության միջազգային համաժողովը կարող է վճռական ներդրում ունենալ հակամարտության կարգավորման գործում, ապահովել տեղահանված անձանց վերադարձը և այդպիսով նպաստել ողջ տարածաշրջանի կայունացմանը:
"Շվեյցարիան եզակի հնարավորություն ունի օգտագործելու չեզոք միջնորդի իր փորձված դերը հակամարտության կողմերի միջև կառուցողական երկխոսություն սկսելու համար։ Նման հանձնառությունը ոչ միայն կշարունակի Շվեյցարիայի մարդասիրական ավանդույթը, այլև կամրապնդի նրա դիրքերը՝ որպես միջազգային դիվանագիտության հուսալի գործընկերոջ", - ասված է Շվեյցարիայի օրենսդիր մարմնի ստորին պալատի ընդունած բանաձևում:
Դաշնության խորհրդում ընդունվելուց հետո բանաձևը կքննարկվի նաև Շվեյցարիայի խորհրդարանի վերին պալատում: