ԱԽ քարտուղար. Հայաստանում EUMA-ի ներկայությունը տեղավորվում է Երեւանի եւ Բրյուսելի հարաբերությունների տրամաբանության մեջ

Արմինֆո. Հայաստանը պատրաստ է ամենակարճ ժամկետում Ադրբեջանի հետ խաղաղության պայմանագիր ստորագրել և արդեն առաջարկել է ստորագրել դրա համաձայնեցված կետերը: Այս մասին Factor.am-ի հետ հարցազրույցում հայտարարել է ՀՀ անվտանգության խորհրդի քարտուղար Արմեն Գրիգորյանը՝ ի պատասխան ճշգրտող հարցի, թե արդյոք Բաքվի հետ բանակցությունները փակուղի չեն մտել, հատկապես, եթե հաշվի առնենք ՀՀ Սահմանադրությունը փոխելու ադրբեջանական կողմի մշտական պահանջները։

"Մենք կարծում ենք, որ առկա խնդիրների մի մասը կլուծենք համաձայնեցված կետերի ստորագրմամբ ։ Իսկ մնացած մասը կքննարկենք հաջորդ փուլերում։ Այսինքն ՝ խաղաղության պայմանագիրը նույնպես պետք է դիտարկել որպես գործընթացի մաս ։ Այս պահին մենք լուծում ենք խնդիրների մի մասը, իսկ այն, ինչ մեզ մինչ օրս չի հաջողվել լուծել, հաջորդ փուլում կլուծենք բանակցությունների միջոցով։ Եվ Հայաստանը պատրաստ է որքան հնարավոր է շուտ կնքել խաղաղության պայմանագիրը, ինչպես նաև պատրաստ է ակտիվորեն մասնակցել ամենաբարձր և բարձր մակարդակով խաղաղության պայմանագրի լրամշակմանը և հնարավորինս շուտ ստորագրել այն", - ասել է Գրիգորյանը։

Դիտարկմանը, թե Հայաստանն, այնուամենայնիվ, որոշել է քննարկել 2027 թվականին ՀՀ սահմանադրության փոփոխության հարցը, պաշտոնյան ընդգծել է, որ այդ հարցը ընկնում է երկրի ներքաղաքական թեմատիկայի տակ և չի կարող արտաքին ուժերի կողմից որևէ քննարկման առարկա լինել: "Սահմանադրության հարցը, և, ընդհանրապես, սահմանադրությունում փոփոխություններ կատարելու հարցը Հայաստանի ներքին հարցն է, և մեր օրակարգում է 2020 թվականից։ Հայաստանի վարչապետն այդ մասին հրապարակավ հայտարարել է։ Սահմանադրական փոփոխությունները Հայաստանի ներքին գործն է, եւ նա ինքը կորոշի, թե երբ է դա անհրաժեշտ իր ներքին գործերի համատեքստում, եւ կանի դա ", - հավելել է ԱԽ քարտուղարը։

Անդրադառնալով հարցին, թե արդյոք այն հանգամանքը, որ Ադրբեջանի նախագահը Հայաստանի իշխանություններին մեղադրում է "ռևանշիստական գաղափարների" համար, ինտենսիվ զորավարժություններ է անցկացնում և զինվում, մի շարք այլ պահանջներ է ներկայացնում Հայաստանին, ցուցիչ չէ այն բանի, որ Բաքվի վերջնական նպատակը պատերազմն է, այլ ոչ թե՝ խաղաղությունը, Գրիգորյանը համաձայնել է, որ Ադրբեջանի ռազմական բյուջեն արդեն երկար տարիներ բազմակի գերազանցում է Հայաստանի ռազմական բյուջեն:

"Սպառազինության համատեքստում Ադրբեջանն ավելի ինտենսիվ է զինվում։ Կցանկանայի նաև նշել, որ Հայաստանը ձեռք է բերում բացառապես պաշտպանական բնույթի սպառազինություն՝ ՀՀ տարածքային ամբողջականությունը պաշտպանելու համար։ Եվ Հայաստանը չի նախատեսում այդ զենքն օգտագործել որևէ այլ նպատակով։ Բացի այդ, մենք Ադրբեջանին առաջարկել ենք ստեղծել սպառազինությունների փոխադարձ վերահսկողության մեխանիզմ։ Բացի այդ, մենք համոզված ենք, որ խաղաղության համաձայնագիրը տեւական երաշխիքներ է ստեղծում երկու երկրների միջև երկարաժամկետ կայունության համար։ Մենք կարծում ենք, որ խաղաղության պայմանագրի, սպառազինությունների նկատմամբ փոխադարձ վերահսկողության մեխանիզմի ստորագրումը, որը մենք առաջարկել ենք ադրբեջանական կողմին, հնարավորություն կտա փարատել բոլոր մտահոգությունները", - հավելել է պաշտոնյան։

Նրա խոսքով՝ կան հիմնարար փորձագիտական վերլուծություններ, որ Ադրբեջանի կառավարությանը անհրաժեշտ է պահպանել հակամարտությունն ու թշնամական մթնոլորտը Հայաստանի հետ, չստորագրել համաձայնագիր, զինել, հրահրել սահմանային բախումներ:

Գրիգորյանը ևս մեկ անգամ մատնանշել է սեղմ ժամկետներում խաղաղության պայմանագիր ստորագրելու Հայաստանի մոտիվացիան և հավելել, որ մի շարք միջազգային գործընկերներ աջակցում են ՀՀ-ի այդ ցանկությանը:

Հարցին, թե արդյոք Հայաստանը պատրաստ է պաշտպանել իր տարածքը Ադրբեջանի կողմից լայնածավալ ռազմական հարձակման դեպքում, պաշտոնյան պատասխանել է, որ Հայաստանն ամեն ինչ կանի, որպեսզի պաշտպանի իրեն ցանկացած հարձակման դեպքում: Այդ առումով նա ևս մեկ անգամ ընդգծել է, որ Երևանը ձեռք է բերում բացառապես պաշտպանական բնույթի սպառազինություն և շարունակում է զարգացնել իր հնարավորությունները, որպեսզի պատրաստ լինի իր տարածքային ամբողջականությունը պաշտպանելու հնարավորինս շատ սցենարների:

Խոսելով  Հայաստանում ԵՄ դիտորդական առաքելության (ԵՎՄԱ) մասին՝ պաշտոնյան ընդգծել է, որ նրանք պատշաճ կերպով են կատարում իրենց առաքելությունը և ապահովում են թափանցիկությունը տարածաշրջանում ՝ տեղերում իրավիճակի վերահսկման տեսանկյունից: Գրիգորյանը նշել է, որ Հայաստանի իշխանությունները բարձր են գնահատում ԵՄ առաքելությունը և կարծում են, որ այն պետք է շարունակի մնալ այստեղ այնքան ժամանակ, քանի դեռ դրա անհրաժեշտությունը կա:

Անդրադառնալով դիտարկմանը, որ Ռուսաստանն ու Ադրբեջանը ԵՄ առաքելությանը մեղադրում են Մոսկվային, Բաքվին և Թեհրանին լրտեսելու համար, և ճշգրտող հարցին, թե ինչ է մտածում այդ մասին Իրանը, և արդյոք դա չեզոք միջնորդին հեռացնելու փորձ չէ ՝ հետագա հարձակումների ժամանակ իր խնդիրները պարզեցնելու համար, Հայաստանի ԱԽ քարտուղարը նշել է, որ EUMA-ի ներկայությունը տեղավորվում է Երևանի և Բրյուսելի հարաբերությունների տրամաբանության մեջ:

"Իհարկե առաքելությունը, այդ թվում նաև տարածաշրջանային կայունության մասին է, բայց դա նաև երկկողմ հարաբերությունների մասին է։ Եվ այդ հարցերը մենք քննարկում ենք երկկողմ հարթակներում։ Ինչ վերաբերում է Իրանին, ապա մենք համագործակցության բոլոր հարցերում թափանցիկ ենք աշխատում  իրանական կողմի հետ, և, կարծում եմ, Թեհրանում հասկանում են Հայաստանի քայլերը, հնարավորության դեպքում, ընդհանուր առմամբ, տիրապետում են առաքելության նպատակների մասին տեղեկատվությանը",- ասել է Գրիգորյանը, չավարտելով միտքը, քանի որ նրա պատասխանի այդ հատվածը մոնտաժված էր։