Վարդեւանյան. Սահմանադրական դատարանը չի կարող մեզանից «խլել» Անկախության հռչակագիրը

Արմինֆո.Անկախության հռչակագիրը սովորական նորմատիվ իրավական փաստաթուղթ չէ, այն հավերժական փաստաթուղթ է, վեր կանգնած բոլոր նորմատիվային փաստաթղթերից: Այդ մասին հայտարարել է Ազգային ժողովի ընդդիմադիր "Հայաստան" խմբակցության նախկին պատգամավոր, իրավաբան Արամ Վարդևանյանը։

«Միշտ համոզմունք եմ ունեցել, որ Սահմանադրական դատարանի ստեղծումը ոչ միայն անհրաժեշտ էր Հայաստանի Հանրապետության պետական իրավական համակարգի կայացման տեսանկյունից, այլ միշտ հանդիսանալու արհավիրքներից, քաղաքական հակադիր գործընթացներից, նույնիսկ «երկրաշարժերից» պաշտպանող մեխանիզմ: Սահմանադրական դատարանը 1996 թվականի փետրվարի 5-ից ձևավորվել էր հենց այդ սկզբունքների հիման վրա: Շատերը Սահմանադրական դատարանի մասին կարծիք էին ձևավաորել ընտրական գործընթացների արդյունքներով ընդունած որոշումներով առանց դրանք կարդալու, ոմանք բացահայտել էին Սահմանադրական դատարանին մի շարք այլ գործերով:

Վերջերս Սահմանադրական դատարանը պարզապես հրաժարվել է սահմանադրական արդարադատության փիլիսոփայությունից, էությունից, կամ «ինքնաբացարկ» է հայտնել իր առաքելությունից: Դա ակնհայտ է բոլորի համար, դա այլևս անվիճելի վիճակագրական փաստ է: Վերջնական արդյունքը եղավ ՍԴՈ-1749 որոշումը, կամ Անկախության հռչակագրի մասին որոշումը, կամ «Հռչակագիրը խժռելու» մասին որոշումը:

Կարճ պատասխանը հետևյալն է. Անկախության հռչակագիրը սովորական նորմատիվ իրավական փաստաթուղթ չէ, այն հավերժական փաստաթուղթ է, վեր կանգնած բոլոր նորմատիվային փաստաթղթերից: Անկախության հռչակագրին կարելի է վերագրել «Ծնողի» տիտղոսը, բայց այն հանդես է գալիս «Զավակի» համար ճանապարհ հարթողի, ուղենիշ տվողի դիրքերից և ոչ երբեք «խժռողի», և աբսուրդ է նման պնդում կատարելը և «հերոսաբար» այն հերքելու լուծումներ գտնելը:

Անկախության հռչակագիրը մեզ տվել է Հայոց պետականության հիմնարար սկզբունքները և համազգային նպատակները և ոչ մի կառույց, նույնիսկ Սահմանադրական դատարանը չի կարող այն մեզանից «խլել», կամ նման դիրքորոշումներ պարտադրել, իսկ դրա համար մեզ անհրաժեշտ է անցնել Սահմանադրությունից դեպի Սահմանադրականություն և վերջ», - գրել է Վարդեւանյանը՝ «Ֆեյսբուքի» իր էջում:

Նշենք, որ սեպտեմբերի 30-ին սոցիալական ցանցերի հայկական հատվածում հերթական սկանդալն էր բռնկվել՝ Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև սահմանագծման հանձնաժողովների համատեղ գործունեության կանոնակարգի սահմանադրականության վերաբերյալ Սահմանադրական դատարանի կայքում հրապարակված որոշման առնչությամբ։ Հրապարակված 33 էջանոց որոշման տեքստի 27-րդ էջում մտավախություն է հայտնվում, որ " հռչակագրի դրույթները կրում են "սահմանադրական դուալիզմի" պոտենցիալ վտանգ և կարող են այն վերածել "իր զավակին խժռող ծնողի", և որ, իբր, ոչ հռչակագիրը, ոչ էլ Սահմանադրությունը չեն հետապնդել այդ նպատակը։ Նշվում է, որ Սահմանադրական դատարանը հանգում է այն եզրակացության, որ "հայոց պետականության հիմնարար սկզբունքներից և ազգային նպատակներից բխող" "Անկախության հռչակագրում սահմանված" դրույթը Սահմանադրության նախաբանում չի վերաբերում Սահմանադրությունից դուրս ամրագրված որևէ սկզբունքի կամ նպատակի": Միաժամանակ ՍԴ-ը նշում է, որ «Սահմանադրական դատարանի այս եզրահանգումն այլևս վերացնում է Հռչակագրի նախաբանում ամրագրված «հիմնվելով 1989 թվականի դեկտեմբերի 1-ի «Հայկական ԽՍՀ-ի և Լեռնային Ղարաբաղի վերամիավորման մասին» Հայկական ԽՍՀ Գերագույն խորհրդի և Լեռնային Ղարաբաղի Ազգային խորհրդի համատեղ որոշման վրա» դրույթի վերաբերյալ՝ սույն որոշման 2-րդ կետում նշված հարցի լուծման համար հետագա քննության անհրաժեշտությունը»։