Արմինֆո.Անվտանգ վերադարձը հնարավոր է միայն նրանց հանցավոր գործողությունների համար Ադրբեջանի և նրա ղեկավարության նկատմամբ պատիժ կիրառելու և Արցախի Հանրապետությունը վերականգնելու պայմանով: Մնացած բոլոր ձևակերպումները շրջանցում են իրական խնդիրը։ Այդ մասին ԱրմԻնֆո-ի թղթակցի հետ հարցազրույցում հայտարարել է Հայաստանի առաջին օմբուդսմեն և իրավապաշտպան Լարիսա Ալավերդյանը:
"Ես կարծում եմ, որ մենք պարտավոր ենք աշխատել այդ ուղղությամբ ։ Եվ միայն այն ժամանակ, երբ այդ գաղափարը դառնա ազգային, վերադարձը հնարավոր կլինի ։ Ես չեմ հավատում պատմության ավարտին, հատկապես՝ Ադրբեջանի հաղթանակին։ Սա այն բանակն է, որն իր պատմության մեջ ոչ մի անգամ իրական հաղթանակ չի տարել ։ Ուստի պետք է ամեն ինչ անել Ադրբեջանին և Թուրքիային դատապարտելու, ինչպես նաև բոլոր ուժերով դիմադրել պանթյուրքական աշխարհի ստեղծման գաղափարին ։ Մենք պետք է հասնենք Արցախի Հանրապետության վերադարձին, այնուհետև արցախահայությանը և ընդհանրապես հայությանը",- հայտարարել է Լարիսա Ալավերդյանը։
Այդ առնչությամբ առաջին օմբուդսմենը նշել է, որ այդ նպատակների իրականացման համար անհրաժեշտ է, որպեսզի ԼՂՀ-ը՝ ի դեմս իր իշխանությունների և հանրության, վերականգնի Արցախի սուբյեկտայնությունը: Բացի այդ, պետք է ամեն ինչ անել, որպեսզի արցախցիները չլքեն Հայաստանը, քանի որ, ինչպես ցույց է տալիս անցյալ հարյուրամյակի ցեղասպանության փորձը, վերադարձը հետո դառնում է չափազանց դժվար ։
"Ես չեմ կարծում, որ Արցախի սուբյեկտայնության վերականգնումը բացառապես արցախահայության գործն է ։ Սա համայն հայության գործն է, ինչը ես այսօր, ցավոք, չեմ տեսնում", - հավելել է Ալավերդյանը։
Առաջին օմբուդսմենը նաև նշել է, որ Լեռնային Ղարաբաղի վերադարձը հայերի ՝ որպես պետական ազգի գոյության նախապայման է: Ինչպես պարզաբանել է իրավապաշտպանը, այսօր աշխարհը հայտնվել է տեկտոնական խզվածքների իրավիճակում ՝ բոլոր այն արժեքների ու կանոնների, որոնք ընդունվել են Երկրորդ համաշխարհային պատերազմից հետո: Եվ աշխարհում այսօր իշխում են ոչ թե ժողովուրդների ներկայացուցիչները, հատկապես Եվրոպայում և Ամերիկայում, այլ այդ բոլոր երկրներում մտածողները խոսում են ժողովրդավարության ճգնաժամի մասին ։ Համաշխարհային կապիտալը առանցքային դիրքեր է գրավել գրեթե բոլոր խոշոր երկրներում կամ գերտերություններում:
"Ես չեմ կիսում Հայաստանում շատերի այն կարծիքը, որ բավական է ինչ-որ մեկին հեռացնել իշխանությունից, և ամեն ինչ լավ կլինի։ Եկել է աշխարհի ժողովուրդների նույն մոբիլիզացիայի ժամանակը, ինչպես դա եղավ նացիզմի հետ կապված։ Այժմ նեոնացիզմը տարածվում է ողջ աշխարհում։ ԱՄՆ-ը կարծում է, որ իրենք պետք է ամենուր գերիշխեն, և դա կործանարար գաղափար է", - պարզաբանել է իրավապաշտպանը։
Այդ առնչությամբ նա նշել է, որ Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև խաղաղության պայմանագիրը ոչ թե խնդրի լուծում է, այլ գլոբալիստական կենտրոնների գործիք: "Խաղաղության պայմանագիրը նպատակ է, որն իր առջև դրել է ոչ միայն Հայաստանի ներկայիս իշխանությունը, այլև իմ նշած գլոբալիստական կենտրոնները ։ Եվ ժողովուրդներն այստեղ ընդամենը այդ քաղաքականության օբյեկտներն են ։ Սա, իր հերթին, ուղղակի սպառնալիք է պարունակում Հայաստանը Թուրքիայի եւ Ադրբեջանի կցորդի վերածելու համար", - հայտարարել է Ալավերդյանը։
Միաժամանակ, նա նշել է, որ եթե Հայաստանի ներկայիս արտաքին քաղաքական վեկտորը չփոխվի, ապա կա աշխարհի քարտեզից երրորդ Հանրապետության անհետացման հավանականություն:
Ալավերդյանն իր խոսքն ամրապնդել է ՄԱԿ-ի կուլուարներում միջազգային փորձագետներից լսած կարծիքով ։ "Դեռեւս 2003 թվականին Հայաստանի հասարակական կազմակերպությունների ութ ներկայացուցիչներ, այդ թվում եւ ես, ԱՄՆ ՄԶԳ-ի կազմակերպած ուղեւորության շրջանակներում այցելել էինք ամերիկյան հինգ նահանգներ: ՄԱԿ-ի կենտրոնակայանում մեզ ընդունեց երկրորդ մակարդակի բարձրաստիճան պաշտոնյա ։ Խոսելով Հայոց ցեղասպանության մասին ՝ նա հարցրեց, թե ինչու ենք մենք անընդհատ մատնանշում դրա ճանաչումը ։ Ֆուտուրոլոգները կանխատեսում են, որ մինչև 2050 թվականը Հայաստանը կդառնա Թուրքիայի վիլայեթ։ Այն ժամանակ ես ինձ թույլ տվեցի հարցնել. «Արդյո՞ք դա կանխատեսում է, թե՞ ծրագիր»: Մենք դիտարկում ենք այն ամենը, ինչ տեղի է ունենում վերջին երեք տասնամյակների ընթացքում: Իրականում, ԽՍՀՄ փլուզումը, նախկին խորհրդային հանրապետությունների հասարակությունների վրա երկարատև աշխատանքը և ժողովրդավարության ճգնաժամը - դրանք նույն շղթայի օղակներն են: Ուստի ես հարց չունեմ, թե ինչու է այդպես տեղի է ունենում", - նշել է իրավապաշտպանը ։ Այս առումով նա նա ընդգծել է, որ Հայաստանն այսօր գտնվում է իր գոյության ամենակրիտիկական կետում, բայց դա բնավ չվերադարձի կետ չէ: "Նման" խաղաղության պայմանագրի " ստորագրումը միջազգային անվտանգության դագաղի եւս մեկ մեխ կդառնա։ Սա վտանգավոր իրավիճակ է, առաջին հերթին, Հայաստանի համար, բայց նման օրինակները սովորություն ունեն տարածվել ամբողջ աշխարհում", - բացատրել է Լարիսա Ալավերդյանը։
Իրավապաշտպանը նաև կարծում է, որ Հայաստանի դեմ ուղղակի ագրեսիան Ադրբեջանին ձեռնտու չէ: "Անկլավների խնդիրը, որը բարձրացնում է Ադրբեջանի նախագահը, հեշտ ճանապարհ է, առանց մեծ ջանքերի և առանց ռազմական ագրեսիայի, Հայաստանը ՝ որպես պետություն, Թուրքիայի ղեկավարության ներքո Ադրբեջանի կողմից վերահսկվող մասերի բաժանելու համար ։ Ուստի, կարծում եմ, որ ամեն ինչ կընթանա հիբրիդային պատերազմի տեսքով, քանի դեռ չի գտնվել մի ուժ, որը կկարողանա դիմակայել այդ գործընթացներին, առաջին հերթին ՝ ներսից ։ Բոլոր կողմերից մեղավոր մարդկանց փնտրտուքը միայն բարդացնում է իրական ուժի ստեղծման գործընթացը, որը կարող է դիմակայել Հայաստանի քայքայման գործընթացներին", - նշել է առաջին օմբուդսմենը։
Նա կարծիք է հայտնել, որ դեռևս չի տեսնում մի ուժի, որը կարող է դիմակայել գործող իշխանությանը պայքարի միասնական ռազմավարությամբ: Սակայն հավելել է, որ դիտարկում է այդ ուղղությամբ տարվող աշխատանքները ։ "Եթե խոսենք ամենալսելի գործընթացի մասին, ապա Բագրատ արքեպիսկոպոսի գլխավորած շարժումը նման ուժի ստեղծման նախահայրերից մեկն է", - ընդգծել է Ալավերդյանը: