Արմինֆո. Թուրքմենչայի պայմանագիրը կարևոր քայլ էր հայոց պետականության վերականգնման ճանապարհին։ Նման կարծիք է հայտնել ԱԺ նախկին փոխնախագահ Էդուարդ Շարմազանովը ՝ անդրադառնալով Հայոց պատմության 8-րդ դասարանի նոր դասագրքի բովանդակությանը 19-րդ դարասկզբի ռուս-պարսկական պատերազմի բաժնում:
Նա հիշեցրել է, որ հայ-ռուսական հարաբերությունների դարավոր պատմությունը սկսվում է Կիևյան Ռուսիայի ժամանակներից ։ Քաղաքական գործիչը նկատել է, որ հենց այդ ժամանակաշրջանում հայ և ռուս ժողովուրդների միջև հաստատվում և ամրապնդվում են առևտրային և տնտեսական հարաբերությունները, որոնց մասին գրել են Ստեփանոս Տարոնեցին (Ասողիկ) և ռուս մեծ պատմաբան Նիկոլայ Կարամզինը:
"XVIII դարի սկզբից սկսվում է նաև նոր դարաշրջան մեր երկրների միջև քաղաքական հարաբերություններում ։ Հենց այդ ժամանակվանից է, որ հայ աշխարհիկ և հոգևոր վերնախավը հայոց պետականության վերականգնումը կապում է Ռուսաստանի հետ ։ 18-րդ դարի երկրորդ կեսին Իսրայել Օրու գործի և հայ-ռուսական հարաբերությունների զարգացման շարունակողներն էին Հովսեփ Էմինը և Շահամիր Շահամիրյանը, որոնք Ռուսաստանի օգնությամբ մտադիր էին վերականգնել հայոց պետականությունը:
Այդ նույն ժամանակ ռուսական պետության ներկայացուցիչները բանակցություններ են վարում Ռուսաստանի հայոց թեմի հետ, որոնց մասնակցում է մեծ զորավար Ալեքսանդր Սուվորովը, որին տրվում է գրություն, ըստ որի նախատեսվում է վերականգնել հայկական պետությունը՝ մայրաքաղաք Երեւանով", - հիշեցրել է Շարմազանովը։
Քաղաքական գործիչն արձանագրել է, որ հայերն ակտիվորեն մասնակցել են 1812 թվականի Հայրենական պատերազմին ։ "Այդ պատերազմի հերոսներն էին հայ գեներալներ Դավիթ Դելյանովը և Վալերիան Մադաթովը ։ Ռուսական պետության շահերի և հայ ժողովրդի ազատագրական պայքարի նպատակների համընկնումը հանգեցրեց Կովկասի պատերազմներին հայերի ակտիվ մասնակցությանը՝ Ռուսաստանի կողմից։ 1828-ի ձմռանը ավարտվեց ռուս-պարսկական հերթական պատերազմը, որի արդյունքում ռուսական կայսրությունը և Պարսկաստանը (Իրանը) ստորագրեցին, այսպես կոչված, Թուրքմենչայի պայմանագիրը, համաձայն որի, Էրիվանի և Նախիջևանի խանությունների տարածքներն անցան Ռուսաստանին: Իսկ դա նշանակում է, որ հայ ժողովուրդը յոթ դար ցրվելուց և իրեն կրոնապես խորթ միջավայրում գտնվելուց հետո վերականգնման և զարգացման հնարավորություն էր ստացել իրեն քաղաքակրթական հարազատ աշխարհի՝ քրիստոնյա Ռուսաստանի սահմաններում:
1828թ. փետրվարի 10/22 / Թուրքմենչայի պայմանագրի ստորագրումը և Հայկական մարզի ստեղծումը կարևորագույն քայլ էին հայոց պետականության վերականգնման ճանապարհին: Հայկական մարզն ուներ իր զինանշանը ՝ հայկական խորհրդանիշով. Արարատ լեռը՝ Նոյյան տապանով և Էջմիածնի տաճարով", - հավելել է նա։
Շարմազանովը նաև ուշադրություն է հրավիրել այն փաստի վրա, որ ռուս-թուրքական պատերազմների հերոսներ էին ռուսական բանակի հայ գեներալներ Մադաթովը, Լազարևը, Բեբուտովը և Լորիս-Մելիքովը, ով դարձել է ռուսական կայսրության ներքին գործերի նախարար և անգնահատելի հետք թողել ռուսական պետականության պատմության մեջ:
"Հայերն ու ռուսները կողք կողքի մարտնչում էին հիտլերյան ֆաշիզմի դեմ ՝ ազատագրելով ողջ Եվրոպան 20-րդ դարի ժանտախտից ։ Մարշալ Բաղրամյանն ու Բաբաջանյանը, պաշտպանելով Մոսկվան ու Լենինգրադը, պաշտպանում էին Երևանն ու ողջ Հայաստանը։ Հենց Մադաթովի և Լորիս - Մելիքովի, Բաղրամյանի և Բաբաջանյանի ժառանգներն էին 1992 թվականի մայիսի 9 - ին ազատագրել հինավուրց հայկական Շուշի քաղաքն ադրբեջանական օկուպացիայից", - եզրափակել է Շարմազանովը:
Երեկ սոցիալական ցանցերի հայկական սեգմենտում հերթական սկանդալն է բորբոքվել՝ կապված հայ ժողովրդի պատմության նոր մեկնաբանության հետ՝ երկրի գործող իշխանությունների վարկածով ։ Համացանցում լուսանկար է տարածվել Հայոց պատմության 8-րդ դասարանի դասագրքի էջից, որտեղ ռուս-պարսկական պատերազմին նվիրված գլուխն անցնում է "Ռուսաստանի կողմից Արևելյան Հայաստանի օկուպացիան" խորագրի ներքո:
Փորձագետ. "Զանգեզուրի միջանցքի" բացումը կարմիր գիծ է հայոց պետության համար
Քնարիկ Հովհաննիսյան. Հայաստանի ջրային քաղաքականությունն անմխիթար վիճակում է
Հայաստանում բողոքի ակցիաները երկու բաղադրիչ ունեն՝ օբյեկտիվ և արտաքին. քաղաքագետ
Գեներալ-մայոր. Հայաստանն այսօր պատրաստ չէ Թուրքիայի և Իրանի հետ սահմանների ինքնուրույն պահպանությանը
Փորձագետ. ԵՄ-ը սեփական շահերն է հետապնդում Հարավային Կովկասի տարածաշրջանում
Արցախի Հանրապետության խորհրդարանի «մահվան» մասին լուրերը խիստ չափազանցված են. ԼՂ ԱԺ խոսնակի պաշտոնակատարը պատասխանել է Ալեն Սիմոնյանին
ՀՀ ԱԺ հանձնաժողովի նախագահը՝ արցախցիներին իրենց տներ վերադարձնելու մասին. խաղաղության պայմանագրի կնքումն առաջնային է
Փաշինյան. Արցախցիների վերադարձը Լեռնային Ղարաբաղ հակասում է Հայաստանի Հանրապետության պետական շահերին
Ադրբեջանին հրավիրել են Կազանում կայանալիք BRICS գագաթնաժողովին
Արդարադատության նախկին նախարարին կանչել են Գլխավոր դատախազություն
Սեպտեմբերին ԵՄ-ին Հայաստանի անդամակցության համար ստորագրահավաք կսկսվի. Արամ Սարգսյան
Արման Թաթոյանը, Դավիթ Անանյանը և Ռուբեն Մխիթարյանն աշնանը կհայտարարեն քաղաքական ուժի ստեղծման մասին. ԶԼՄ
Վլադիմիր Պուտինը Բարեկամության շքանշանով պարգևատրել է Իշխան Զաքարյանին
Լուիս Մորենո Օկամպոն դիմել է հայերին՝ կոչ անելով մարտահրավեր նետել Ադրբեջանի երեսպաշտությանը և պահանջել իրապես խաղաղ COP29 անցկացում
Հայաստանի քաղաքացիները կոշտ խտրականության են ենթարկվում Բուլղարիայի սահմանային ոստիկանության կողմից
Քաղաքագետ.Պատերազմը չդադարեցրած իշխանությունը կարո՞ղ է խաղաղություն բերել
Բողոքի շարժման առաջնորդն իր համակիրների հավաք է հրավիրում
Սենատոր. Մենք հասկանում ենք հայ-ադրբեջանական հարաբերությունների կարգավորման կարևորությունը, բայց այստեղ պետք է լինի հաշվետվողականություն փախստականների և մշակութային ժառանգության պահպանման մասով
