ԱՆԻՖ-ում չարաշահումների թեմայի շուրջ Քերոբյան-Ավինյան հեռակա բանավեճը շարունակվում է

Արմինֆո. Շարունակվում է չարաշահումների մեջ մեղադրվող էկոնոմիկայի նախկին նախարար Վահան Քերոբյանի և Երևանի քաղաքապետ Տիգրան Ավինյանի հեռակա բանավեճը ԱՆԻՖ-ի (Հայաստանի պետական հետաքրքրությունների ֆոնդ) լուծարման շուրջ:

Ավելի վաղ Քերոբյանը հայտարարել էր, որ հիմնադրամի աշխատանքում եղել են չարաշահումներ և լուրջ սխալներ: Հուլիսի 24-ին կայացած մամուլի ասուլիսում մայրաքաղաքի քաղաքապետը (2019-2023 թթ.եղել է ԱՆԻՖ-ի տնօրենների խորհրդի նախագահ) այդ մեղադրանքները սուտ է որակել։ < Տպավորություն է ստեղծվում, որ նախկին պաշտոնյաները, զրկվելով պաշտոնից, դառնում են արդարության առաջամարտիկներ։ Կարծես, նրանք միշտ պայքարել են արդարության համար, իսկ մնացած բոլորը ՝ վատ մարդիկ, ճիշտ հակառակն են արել>, - ասել է նա։ Նրա խոսքով՝ ԱՆԻՖ-ում աշխատելիս ինքը աշխատավարձ չի ստացել, իսկ հիմնադրամը մեծածավալ ծրագրեր է ներգրավել Հայաստան։ Մասնավորապես, Ավինյանը որպես օրինակ նշել է Արաբական "Մասդար" ընկերությունը, որի մասնակցությամբ նախաձեռնվել է արևային կայանների նախագիծը: Նրա խոսքով ՝ հենց դրանից հետո հարևան երկրները նույն ընկերության հետ նմանատիպ նախագծեր են նախաձեռնել։ <Ժամանակը ցույց կտա, թե ով էր ճիշտ, իսկ ով ՝ սխալ: Ով է թույլ տվել չարաշահումներ, իսկ ով ՝ ոչ։ Ժամանակն ամեն ինչ իր տեղը կդնի", - ասել է քաղաքապետը։

<Այս թեմային ավելի մանրամասն կանդրադառնամ մի փոքր ավելի ուշ: Բայց այսօր կարձանագրեմ, որ նա չի պատասխանել հիմնադրամում պարգևավճարների և վճարումների վերաբերյալ կոնկրետ հարցին և փաստացի խուսափել է պատասխանելուց>, - հուլիսի 31-ին հայտարարել է Քերոբյանը՝ Factor.TV-ի հետ զրույցում։

Նախկին նախարարն ուշադրություն է հրավիրել այն հանգամանքի վրա, որ Ավինյանի հնչեցրած "Մասդար" նախագիծն այսօր վիճելի է, ինչի առնչությամբ, նույնիսկ, մի քանի տարի անց այդպես էլ չի սկսվել դրա իրականացումը:

Հիշեցնենք, որ մայիսի 23-ին կառավարության նիստում որոշում էր կայացվել լուծարել Հայաստանի պետական հետաքրքրությունների ֆոնդը (ԱՆԻՖ): Մինչև լուծարման գործընթացի ավարտը հիմնադրամի կառավարումը հանձնվել է Պետական գույքի կառավարման կոմիտեին: Որոշման հիմնավորումներում նշված չեն հիմնադրամի լուծարման պատճառներն ու հիմքերը, ինչպես նաև պարզ չէ, թե ինչ է լինելու ԱՆԻՖ-ի և նրա դուստր ընկերությունների ներդրումների հետ: ԱՆԻՖ-ի խոշորագույն նախագծերից մեկը ազգային ավիափոխադրող Fly Arna-ի ստեղծումն էր ։ Տարեսկզբին վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանն ընդունեց այս ծրագրի ձախողումը. ավիաընկերությունը դադարեցրեց թռիչքները, իսկ լիցենզիան հետ կանչվեց: Պետությունը Fly Arna-ում ներդրել է առնվազն 4,8 մլրդ դրամ (ավելի քան 12 մլն դոլար) ։ Հուլիսին տեղեկություն տարածվեց այն մասին, որ էմիրաթական Air Arabia ավիաընկերությունը պատրաստվում է Հայաստանի դեմ հայց ներկայացնել արբիտրաժային դատարան ՝ Ազգային ավիափոխադրող Fly Arna ավիաընկերության պատճառով ։ Ավելի վաղ ԱրմԻնֆո-ն հաղորդել էր Fly Arna-ում առաջացած խնդիրների մասին, որոնց պատճառը, առաջին հերթին, հայկական կողմից ավիաընկերության ստեղծման ժամանակ ստանձնած պայմանների չկատարումն է: Խոսքը, առաջին հերթին, պետության կողմից ավիաչվերթների կատարման ծախսերի փոխհատուցման մասին է։ Ավիափոխադրողը դադարեցրել է թռիչքները հունվարի 10-ից ։ Մինչ այդ ավիափոխադրողի հիմնական բաժնետերերից մեկը ՝ Air Arabia-ն, հետ էր կանչել իր երկու ինքնաթիռներից մեկը ։ ԱՆԻՖ-ի մեկ այլ խոշոր ներդրում էր արաբական "Մասդար" ընկերության հետ համատեղ Թալինի Դաշտադեմ գյուղում արևային էլեկտրակայանի կառուցումը ։ Սակայն շինարարությունը չի սկսվել ՝ չնայած նախատեսված ժամկետներին։ ԱՆԻՖ-ը նաեւ համաֆինանսավորում է տրամադրել Երեւանի կենտրոնում Hard Rock ռեստորանի բացման համար ՝ դրա համար ծախսելով պետական միջոցներից առնվազն 500 հազար դոլար ։ Թեեւ ռեստորանը գործում է, սակայն Արժույթի միջազգային հիմնադրամը կասկածներ է հայտնել նման ներդրումների նպատակահարմարության վերաբերյալ, ընդգծելով, որ ԱՆԻՖ - ը չպետք է ներդրումներ կատարի հանրային սննդի ոլորտում:

2022-2023 թվականներին կոռուպցիայի կանխարգելման հանձնաժողովը և Պետական վերահսկողական ծառայությունը բացահայտել են հիմնադրամում չարաշահումների և հափշտակությունների դեպքեր: ՔԴԿ-ն հետաքրքրվել է Երևանի ներկայիս քաղաքապետ Տիգրան Ավինյանի նկատմամբ վարույթում ԱՆԻՖ-ի գործունեությամբ, որը վերաբերել է նրա կողմից մի քանի պաշտոնների համատեղմանը: Վարույթը հարուցվել է 2022 թվականի դեկտեմբերին։ Նաև 2023 թվականին Արժույթի միջազգային հիմնադրամը ԱՆԻՖ-ում հայտնաբերել էր հաշվետվությունների և կառավարման հետ կապված խնդիրներ, ինչը հանգեցրեց կառավարության կողմից դրա գործունեության սահմանափակմանը: