Չորեքշաբթի, 31 Հուլիսի 2024 13:01

Արմինֆո. Դեռ հիշողությանս մեջ չեն մարել Հայաստանի և Բելառուսի միջև դիվանագիտական սկանդալի մասին հիշողությունները՝ այս տարվա մայիսին օկուպացված Շուշի այցի շրջանակում Բելառուսի նախագահ Ալեքսանդր Լուկաշենկոյի օդիոզ հայտարարությունների ֆոնին, եւ ահա՝ ոչ պակաս աղմկահարույց հայտարարությամբ հանդես եկավ Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանը։

Հունիսի 28-ին Ռիզե քաղաքում  "Արդարություն և զարգացում" կուսակցության ժողովում Թուրքիայի առաջնորդը բացահայտ հայտարարեց, որ հենց հայկական Արցախ թուրքական զորքերի մուտքն է կանխորոշել 2020 թվականի աշնան իրադարձությունների արդյունքը։ "Թուրքերը պետք է ուժեղ լինեն, որպեսզի Իսրայելը չկարողանա այդ սարսափելի բաներն անել Պաղեստինի հետ: Ճիշտ այնպես, ինչպես մենք մտանք Ղարաբաղ, այնպես, ինչպես մենք մտանք Լիբիա, մենք կարող էինք նույնը անել նրանց հետ", - հպարտորեն հայտարարել է Էրդողանը։

Թուրքիայի ղեկավարի այդ հայտարարությունը հուզել է ոչ միայն ողջ միջազգային հանրությանը, այլև, նույնիսկ, Ադրբեջանին, որը հակադարձել է իր "ավագ եղբորը", վստահեցնելով, որ Թուրքիայի աջակցությունը միայն քաղաքական բնույթ է կրել։ Բաքվում հայտարարել են, որ "Ադրբեջանի տարածքային ամբողջականության և ինքնիշխանության վերականգնման հետ կապված ռազմական գործողություններին որևէ երկրի զինծառայողների մասնակցության մասին թեզը որևէ հիմք չունի":

Ավելին, միջազգային լրատվամիջոցները մեկը մյուսի հետևից շտապեցին տվյալներ հրապարակել այս կամ այն երկրում Թուրքիայի ներգրավվածության մասին։ Այսպես, օրինակ, նույն Bild-ն արձանագրել է, որ Լեռնային Ղարաբաղի համար պատերազմում Անկարան Ադրբեջանին աջակցել է անօդաչու թռչող սարքերով, զինամթերքով և ռազմական հրահանգիչներով ։ "Լիբիայում թուրք զինվորները հանդես են եկել միջազգայնորեն ճանաչված կառավարության կողմից՝ ընդդեմ գեներալ Հաֆթարի զորքերի։ Թուրքիայում կա մեծ և ժամանակակից զինված բանակ, որն ունի մոտ 450 հազար գործող զինվոր ։ Թուրքական բանակը գործում է հարևան Իրաքում և Սիրիայում, որտեղ ունի մի քանի ռազմակայան։ Մի քանի տասնյակ հազար թուրք զինվորներ տեղակայված են նաև Կիպրոսի օկուպացված հյուսիսային հատվածում", - նշել է պարբերականը։

Հավելենք, որ դեռևս պատերազմի ժամանակ, այդ թվում՝ Ֆրանսիայի նախագահ Էմանուել Մակրոնը, Սիրիայի առաջնորդ Բաշար Ասադը, Ռուսաստանի արտաքին հետախուզության ղեկավար Սերգեյ Նարիշկինը և մի շարք այլ բարձրաստիճան պաշտոնյաներ բացահայտ հայտարարում էին, որ Թուրքիան վարձկաններ է հավաքագրում և տեղափոխում Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտության գոտի։ Իսկ Էրդողանի վերջին հրապարակային բացահայտումները կրկին բորբոքեցին քննարկումները այդ հարցի շուրջ։

Եվ թվում էր, թե Հայաստանը, որն այդքան ցավոտ արձագանքեց Լուկաշենկոյի հայտարարություններին, որ Բելառուսը գիտեր Արցախի շուրջ նախապատրաստվող պատերազմի մասին և դրանում Ադրբեջանի կողմն էր, ոչ պակաս ցավոտ կարձագանքի այդ առիթով Անկարայից հնչող հայտարարություններին: Ակնկալվում էր, որ պաշտոնական Երևանը գոնե ձեւի համար հանդես կգա դատապարտող հայտարարությամբ։ Չէ որ Բելառուսի պարագայում Երևանը ոչ միայն հետ կանչեց իր դեսպանին Մինսկից, այլև Հայաստանի վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը, ոչ ավել, ոչ պակաս, հրապարակավ հայտարարեց, որ ոտք չի դնի բելառուսական հողին, քանի դեռ այնտեղ իշխում է Լուկաշենկոն։

Բայց, ինչպես պարզվեց, մի բան է Լուկաշենկոն, իսկ այլ բան՝ Էրդողանը։ Հայաստանում ոչ միայն ձևացրին, թե չեն նկատել Էրդողանի այդ հայտարարությունը, այլև բառացիորեն մեկ օր անց վազեցին հայ-թուրքական սահման՝ բանակցություններ վարելու, որոնք պաշտոնապես չէին եղել 2022 թվականի ամռանից ի վեր։ Հայաստանի և Թուրքիայի հատուկ ներկայացուցիչները հանդես են եկել բանակցությունների արդյունքների վերաբերյալ հուսադրող հայտարարություններով:

Եվ որքան էլ դառը լինի ասել, բայց ստիպված ենք արձանագրել, որ հայ ժողովրդի ոխերիմ թշնամու գործողություններն Արցախի նկատմամբ Հայաստանի գործող իշխանության համար ոչ միայն ընդունելի են, այլև որևէ խոչընդոտ չեն հանդիսանում Երևանի համար՝ բացասական սալդոյով բանակցությունները շարունակելու համար։