Արմինֆո. Հայաստանում ԱՄՆ կենսաբանական լաբորատորիաներ չկան։ Այդ մասին հայտարարել են Հայաստանում ԱՄՆ դեսպանատանը՝ ԱրմԻնֆո-ի հարցմանն ի պատասխան:
Ավելի վաղ սոցիալական ցանցերի հայկական հատվածում սկսել էր շրջանառվել տեղեկատվություն այն մասին, թե Լոռու և Տավուշի մարզերում ջրհեղեղի հետևանքով տուժել է ամերիկյան կենսաբանական լաբորատորիաներից մեկը (Վանաձորում), և այսօր տարածաշրջանում համաճարակի բռնկման հավանականություն կա:
ԱրմԻնֆո-ն հարցում է ուղարկել ԱՄՆ դեսպանատուն' պարզելու, թե արդյոք լաբորատորիայի վնասման մասին տեղեկատվությունը համապատասխանում է իրականությանը, և, եթե՝ այո, ապա արդյոք կա տվյալների արտահոսքի հավանականություն:
ԱրմԻնֆո-ի հարցմանն ի պատասխան՝ Հայաստանում ԱՄՆ դեսպանատանը, մասնավորապես, հայտարարել են. «Հայաստանում ԱՄՆ կենսաբանական լաբորատորիաներ չկան։ ԱՄՆ Վտանգի նվազեցման գործակալությունը ՀՀ կառավարությանը որոշակի աջակցություն է ցուցաբերել ՀՀ կառավարության լաբորատորիաների վերազինման հարցում։ ՀՀ կառավարության կենսաբանական լաբորատորիաների ընթացիկ վիճակի վերաբերյալ հարցերն առաջարկում ենք ուղղել ՀՀ կառավարությանը»:
Հիշեցնենք, որ 2016 թվականին ԱՄՆ ՊՆ ֆինանսավորմամբ Հայաստանում երեք լաբորատորիա է բացվել ՝ Երևանում, Գյումրիում և Իջևանում: Այսօր, փորձագետների տվյալներով, դրանց թիվը հասել է 13-ի։ Դրանց բացումից հետո հայկական և ռուսական ԶԼՄ-ներում պարբերաբար հայտնվում են հրապարակումներ այն մասին, որ այդ լաբորատորիաները երկակի նշանակության օբյեկտներ են և կարող են օգտագործվել ռազմական նպատակներով՝ կենսաբանական զենքի ստեղծման և արտադրության համար։ Երևանում ռեֆերենս լաբորատորիայի ստեղծման համար ԱՄՆ ՊՆ-ն հատկացրել է 15,5 մլն դոլար, իսկ ֆինանսավորման ընդհանուր ծավալը կազմել է 18 մլն դոլար։ Երևանում ՀՀ գյուղատնտեսության նախարարության սննդամթերքի անվտանգության բաժնի հատուկ վտանգավոր պաթոգենների ռեֆերենս լաբորատորիայի ամբողջական կառուցման համար ներդրվել է 4,1 մլն դոլար, իսկ ՀՀ ԱՆ "Հիվանդությունների վերահսկման և կանխարգելման ազգային կենտրոնի" ռեֆերենս լաբորատորիայի վերանորոգման համար ԱՄՆ կառավարության կողմից ներդրվել է 9,8 մլն դոլար ՝ ապահովելով շենքի սեյսմակայունությունը և ստեղծելով անհրաժեշտ լաբորատոր ենթակառուցվածք: Երկու լաբորատորիաների համար լրացուցիչ 1,7 մլն դոլար է հատկացվել նոր սարքավորումների եւ կահույքի ձեռք բերման համար։
Ուշագրավ է, որ Մոսկվան և Երևանը դեռ 2018 թվականին հայտարարել են ՀՀ-ում ԱՄն կենսալաբորատորիաներ ռուս մասնագետների մուտքի մասին փաստաթղթի մշակման աշխատանքների մեկնարկի մասին: Ավելին, 2019 թվականի նոյեմբերի 11-ին Երևանում Հայաստանի և Ռուսաստանի արտաքին գործերի նախարարները համատեղ մամուլի ասուլիսում հաղորդել էին այդ ուղղությամբ աշխատանքների ավարտի և երկու երկրներում միջգերատեսչական մակարդակով փաստաթղթի համաձայնեցման ակնկալիքի մասին։ Սակայն դրանից հետո այդ հարցի շուրջ բոլոր խոսակցությունները դադարել են։
Լաբորատորիաներ պահելու համար ԱՄՆ-ը հսկայական միջոցներ է ծախսում։ Օրինակ, Ուկրաինայում նրանք ծախսել են 200 մլն դոլար (Ուկրաինայում կենսալաբորատորիաների թիվը կազմում է ավելի քան 30 միավոր), Վրաստանում՝ ավելի քան 150 մլն դոլար, իսկ Ղազախստանում՝ ավելի քան 130 մլն դոլար։ Հայաստանում այդ լաբորատորիաներում ներդրվել է ավելի քան 25 մլն դոլար։ Դրանք գործում են Երևանում, Գյումրիում, Վանաձորում, Իջևանում և հանրապետության այլ մարզերում: "Համատեղ մասնակցության կենսաբանական ծրագրի" բյուջեն կազմում է 2,1 մլրդ դոլար և ֆինանսավորվում է ԱՄՆ Վտանգի նվազեցման գործակալության կողմից: