Արմինֆո. Շատ կարևոր է, որ Հայաստանն ու Ադրբեջանը նախօրեին կայացած բանակցությունների ընթացքում համաձայնեցրել են սահմանների սահմանազատման հիմնական սկզբունքները։ Այդ մասին ապրիլի 20-ին լրագրողներին հայտարարել է վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը։
Նրա խոսքով ՝ այդ սկզբունքները կամրագրվեն սահմանազատման հանձնաժողովների աշխատանքի կանոնակարգում։ "Մենք իրականացրել ենք նախնական սահմանազատում ՝ դրանով իսկ մեկնարկ տալով այդ գործընթացին", - ասել է կառավարության ղեկավարը, հավելելով, որ կանոնակարգով հարցի լուծումը խիստ անհրաժեշտ է, և դրան կողմերը գնացել են հանձնաժողովների նախորդ յոթ նիստերի ընթացքում: "Հաճախ մենք օրենքներ ենք ընդունում, որոնք հետագայում փոփոխությունների կարիք ունեն ։ Բայց եթե օրենքների դեպքում խոսքը ներպետական հարցերի մասին է, ապա միջպետական հարաբերություններում պետք է հաշվի առնել բոլոր նրբությունները ։ Առավել ևս, որ այդ համաձայնագրերը ենթակա են վավերացման և կունենան գործնական նշանակություն։ Շատ դժվար կլիներ մշտապես գնալ չկարգավորված հարցերի ճանապարհով", - ընդգծել է Փաշինյանը։
Նա հավելել է, որ թե Հայաստանը, թե Ադրբեջանը սահմանազատում իրականացնելու փորձ չունեն, և այն Տավուշի մարզից սկսելը պետք է ընկալել որպես պիլոտային նախագիծ: Երկրի սահմանները, շարունակել է վարչապետը, պետք է վերարտադրվեն 1991 թվականի Ալմա-Աթայի հռչակագրի դրույթներին համապատասխան, որի համաձայն, խորհրդային հանրապետությունների վարչական սահմանները ճանաչվում են որպես նրանց պետական սահմաններ: Դրանով, ընդգծել է Փաշինյանը, այժմ կարեւոր է գնալ եւ ինչպես ասում են "հողի վրա" դե յուրե հստակեցնել սահմանները եւ՝ թե ինչ քարտեզներով են դրանք ամրագրված: Նա հավելել է, որ հայկական Բաղանիս գյուղի, ադրբեջանական Բաղանիս Այրիմի, հայկական Ոսկեպարի, ադրբեջանական Աշաղա Ասքիպարի, հայկական Կիրանցի, ադրբեջանական Խեյրիմլիի, հայկական Բերքաբերի, ադրբեջանական Գըզըլգաջիլայի սահմանների հատվածները կգրանցվեն 2024 թվականի քարտեզներում ՝ նախորդ ժամանակաշրջանի քարտեզների հիման վրա ։ Չի բացառվում, որ ընթացիկ տարում սահմանագծման ենթակա լինեն նաև սահմանի մի շարք այլ հատվածներ, որոնք իրենց արտացոլումը կգտնեն արդեն 2024 թվականի քարտեզներում ։ "Բայց ակնհայտ է, որ այս տարի դժվար թե հաջողվի ավարտին հասցնել այս գործընթացը, հետևաբար, այն ամենը, ինչ կմնա հաջորդ տարի, կնշվի 2025 թվականի քարտեզներում, և այդպես՝ մնացած տարիներին", - ասել է ՀՀ կառավարության ղեկավարը:
Նախօրեին կողմերը պայմանավորվել էին մինչև հուլիսի 1-ը ավարտել սահմանազատման հանձնաժողովների համատեղ գործունեության մասին դրույթի նախագծի համաձայնեցումը ։ ՀՀ ԱԳՆ հաղորդագրության համաձայն ՝ կողմերը պայմանավորվել են, որ սահմանազատման գործընթացում երկրները հիմնվելու են 1991թ.Ալմա-Աթայի հռչակագրի վրա: Ըստ պայմանավորվածության ՝ այս սկզբունքը կամրագրվի սահմանազատման հանձնաժողովների համատեղ գործունեության մասին դրույթի նախագծում։ Փաստաթղթի հաստատումից հետո կողմերը կհամաձայնեցնեն հերթականությունը և կշարունակեն սահմանի մյուս բոլոր հատվածների սահմանազատման գործընթացը։
Հիշեցնենք, որ նախօրեին Հայաստանի և Ադրբեջանի սահմանին տեղի է ունեցել պետական սահմանի սահմանազատման հանձնաժողովների 8-րդ հանդիպումը, որի արդյունքում, ՀՀ ԱԳՆ հաղորդագրության համաձայն, մասնավորապես, «սահմանազատման գործընթացի սկզբնական փուլում Կողմերը նախնական համաձայնեցրել են սահմանագծի առանձին հատվածները, անմիջականորեն Բաղանիս (ՀՀ) – Բաղանիս Այրում (ԱՀ), Ոսկեպար (ՀՀ) – Աշաղը Ասկիպարա (ԱՀ), Կիրանց (ՀՀ) – Խեյրումլի (ԱՀ) և Բերքաբեր (ՀՀ) – Կըզըլ Հաջիլի (ԱՀ) բնակավայրերի միջև՝ Խորհրդային Միության փլուզման պահի դրությամբ գոյություն ունեցող իրավաբանորեն հիմնավորված միջհանրապետական սահմանին համապատասխանեցնելու նպատակով»: