Հինգշաբթի, 14 Մարտի 2024 14:00

Արմինֆո. Այսօր ՀՀ կառավարության հերթական նիստում, մինչ օրակարգի քննարկումը, վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը հանդես է եկել ելույթով, որում անդրադարձել է Եվրամիության և Հայաստանի միջև ավելի սերտ կապերի և Հայաստանի ու Ադրբեջանի միջև խաղաղության պայմանագրի անհրաժեշտության վերաբերյալ Եվրոպական խորհրդարանի նախօրեին ընդունած բանաձևին:

Կառավարության հաղորդագրության համաձայն, իր ելույթում վարչապետ Փաշինյանը, մասնավորապես, նշել է. «Կառավարության նիստի հարգելի մասնակիցներ, Սիրելի ժողովուրդ, Եվրոպական խորհրդարանը երեկ ընդունել է Եվրամիության և Հայաստանի միջև ավելի սերտ կապերի և Հայաստանի ու Ադրբեջանի միջև խաղաղության պայմանագրի անհրաժեշտության մասին բանաձևը: Բոլոր խմբակցությունների աջակցությունն ստացած այս փաստաթուղթն ընդունվել է 504 կողմ, 4 դեմ, 32 ձեռնպահ ձայներով: Բանաձևը 1991 թվականի Ալմա-Աթայի հռչակագրի հիման վրա անսասան աջակցություն է արտահայտում Հայաստանի Հանրապետության ինքնիշխանությանը, տարածքային ամբողջականությանն ու անկախությանը, նաև աջակցություն է հայտնում Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև խաղաղության ջանքերին:

Այս բանաձևով Եվրոպական խորհրդարանն արձանագրել է Հայաստանի Հանրապետության ձեռքբերումները ժողովրդավարության, օրենքի գերակայության, կոռուպցիայի դեմ պայքարի ոլորտում, ինչը չափազանց կարևոր է մեր երկրի միջազգային ընկալման համար: Բանաձևը մեջբերել է նախորդ տարի հոկտեմբերի 17-ին Եվրոպական խորհրդարանի ամբիոնից իմ արած հայտարարությունը, թե Հայաստանը պատրաստ է այնքան մոտ լինել Եվրամիությանը, ինչքան Եվրամիությունը դա հնարավոր կհամարի՝ արձանագրելով, որ եթե Հայաստանի Հանրապետությունը կցանկանա Եվրամիության անդամության թեկնածու դառնալու հայտ ներկայացնել, Եվրամիության ինստիտուտները պետք է աջակցեն:

Կառավարության նիստի հարգելի մասնակիցներ, Սիրելի ժողովուրդ, Ողջունելով Եվրոպական խորհրդարանի այս բանաձևը՝ կարծում եմ, որ այն Հայաստանում հանրային քննարկման առարկա պետք է դառնա: Սա ևս մեկ առիթ է՝ քննարկելու Հայաստանի Հանրապետության ապագայի տեսլականը, և հույս ունեմ, որ Հայաստանի Հանրապետության քաղաքական ուժերը, հասարակական կազմակերպությունները, հանրության տարբեր շերտեր, քաղաքացիներ վերաբերմունք կարտահայտեն Եվրոպական խորհրդարանից հնչող այս ուղերձի վերաբերյալ, որովհետև նման ուղերձներն ունեն շատ ավելի լայն արձագանքի կարիք, քան կառավարությունը կամ խորհրդարանական մեծամասնությունը:

Միևնույն ժամանակ, պետք է արտահայտեմ Հայաստանի Հանրապետության կառավարության կամքը՝ շարունակել աշխատանքները Հայաստան-Եվրամիություն հարաբերությունների հետագա խորացման և զարգացման ուղղությամբ: Շնորհակալություն»:

Նշենք, որ բանաձևի տեքստում ԵՄ-ն ողջունում է ՀԱՊԿ-ին իր մասնակցությունը կասեցնելու և անվտանգության ավելի հուսալի ճարտարապետություն փնտրելու Հայաստանի որոշումը՝ "այն բանից հետո, երբ կազմակերպությունը չի կարողացել օգնել ՀՀ-ին ռազմական ագրեսիայի դեմ պայքարում": Փաստաթղթում նշվում է, որ Հայաստանը վճռականորեն ընդգծել է ԵՄ-ի հետ հարաբերություններն ամրապնդելու և առաջնահերթ դարձնելու իր ցանկությունը, ինչի կապակցությամբ ԵՄ-ն պետք է դրական արձագանքի և օգնի Հայաստանին ավելի ամրապնդվել ժողովրդավարությունների համայնքում: Եվրախորհրդարանում "գիտակցում են այն սպառնալիքների մակարդակն ու բազմազանությունը, որոնք ՌԴ-ն կարող է փորձել օգտագործել Հայաստանի դեմ ՝ պատժելու նրան իր անկախ քաղաքական և ռազմավարական ընտրության համար, և կարծում են, որ ԵՄ-ն պետք է պատրաստ լինի օպերատիվ օգնություն ցուցաբերել Հայաստանին ՝ ցանկացած նման ոչ բարեկամական քայլերի բացասական հետևանքները մեղմելու համար:

ԵՄ-ն գտնում է, որ եկել է Հայաստանի հետ վիզաների ազատականացման շուրջ երկխոսություն սկսելու ժամանակը և իր աջակցությունն է հայտնում ԵՄ առաքելության (EUMA) գործունեությանը ՝ կոչ անելով 2025 թվականից հետո երկարաձգել նրա մանդատը և էլ ավելի մեծացնել նրա աշխատակազմը:

Նաեւ կոչ է արվում Բաքվին՝ անկեղծորեն մասնակցել Ղարաբաղի հայերի հետ համապարփակ եւ թափանցիկ երկխոսությանը, որպեսզի ապահովվի նրանց իրավունքների հարգումը, երաշխավորվի նրանց անվտանգությունը, այդ թվում ՝ իրենց տներ վերադառնալու եւ այնտեղ անվտանգ ապրելու իրավունքը՝ միջազգային ներկայության պայմաններում, իրենց հողին հասանելիություն ստանալու, սեփականության իրավունքը, որպեսզի պահպանեն իրենց ինքնությունը եւ լիարժեք օգտվեն իրենց քաղաքացիական, մշակութային, սոցիալական եւ կրոնական իրավունքներից; ազատ արձակել և լայն համաներում հայտարարել Լեռնային Ղարաբաղի և Հայաստանի բոլոր այն բնակիչներին, ովքեր շարունակում են կալանքի տակ մնալ Ադրբեջանում:

Եվրախորհրդարանականները վերահաստատել են Հայաստանի միջազգայնորեն ճանաչված տարածք ադրբեջանական ռազմական ներխուժումների և շարունակվող օկուպացիայի իրենց դատապարտումը, վերահաստատել են Հայաստանի Հանրապետության ողջ ինքնիշխան տարածքից ադրբեջանական զորքերի դուրսբերման իրենց պահանջը; մերժել և խորը մտահոգություն են հայտնել Ադրբեջանի նախագահի և Ադրբեջանի այլ պաշտոնատար անձանց կողմից ՀՀ տարածքային ամբողջականությանը և ինքնիշխանությանը սպառնացող հրահրիչ հայտարարությունների, այդ թվում ՝ Ադրբեջանն իր Նախիջևան էքսկլավին կապող արտատարածքային միջանցքի ստեղծման պահանջի կապակցությամբ; նախազգուշացրել են Ադրբեջանին զերծ մնալ Հայաստանի դեմ ցանկացած հնարավոր ռազմական արկածախնդրությունից, ընդգծելով, որ Ադրբեջանի և նրա էքսկլավ Նախիջևանի կապի հարցերը պետք է լուծվեն Հայաստանի Հանրապետության ինքնիշխանության և տարածքային ամբողջականության լիակատար հարգմամբ, վերահաստատել են ԵՄ անվերապահ աջակցությունը Հայաստանի ինքնիշխանությանը, տարածքային ամբողջականությանը և սահմանների անխախտելիությանը:

"ԵՄ-ն վճռականորեն աջակցում է Հայաստանի եւ Ադրբեջանի միջեւ հարաբերությունների կարգավորմանը տարածքային ամբողջականության եւ սահմանների անձեռնմխելիության փոխադարձ ճանաչման սկզբունքների հիման վրա ՝ 1991թ. Ալմաթիի հռչակագրի հիման վրա, սահմանների դելիմիտացիայի հիման վրա ՝ ԽՍՀՄ Գլխավոր շտաբի համապատասխան քարտեզների հիման վրա, որոնք տրամադրվել են երկու կողմերին, ինչպես նաեւ տարածաշրջանային հաղորդակցությունների ապաշրջափակմանը ՝ երկու երկրների ինքնիշխանության եւ իրավասության հարգանքի հիման վրա, գտնում է, որ այդ համաձայնագիրը պետք է կնքվի բարեխղճորեն եւ; կոչ է անում Թուրքիային և Ադրբեջանի մյուս դաշնակիցներին զերծ մնալ Բաքվի ռազմատենչ վարքագիծը հրահրելուց և օգտագործել իրենց ազդեցությունը խաղաղ բանակցությունների շուտափույթ ավարտի օգտին", - ասվում է փաստաթղթում ։