Հինգշաբթի, 18 Հունվարի 2024 15:53

Արմինֆո."Զանգեզուրի միջանցքի" մասին երբեք խոսք չի եղել Հայաստանի, Ադրբեջանի և Ռուսաստանի ղեկավարների եռակողմ պայմանավորվածությունների շրջանակներում ։ Այս մասին հունվարի 18-ին ՝ 2023 թվականին Ռուսաստանի արտաքին քաղաքական գերատեսչության գործունեության արդյունքներին նվիրված մամուլի ասուլիսում հայտարարել է Ռուսաստանի ԱԳ նախարար Սերգեյ Լավրովը ՝ ի պատասխան Բաքվի եւ Երեւանի միջեւ վերջին փոխհրաձգությունը մեկնաբանելու խնդրանքին, այդ թվում, այսպես կոչված, Զանգեզուրի միջանցքի շուրջ ։

Ռուս դիվանագետը նշել է, որ, իրոք, Հայաստանի և Ադրբեջանի ղեկավարներն իրենց հրապարակային մեկնաբանություններում անդրադարձել են Ադրբեջանի հիմնական մասի և Նախիջևանի միջև կապ հաստատելու հարցին ։ "Ընդ որում, վարչապետ Փաշինյանը մի տեղ ասել է, որ Հայաստանը կտրականապես դեմ է "Զանգեզուրի միջանցքին" ։ "Զանգեզուրի միջանցքի" մասին երբեք խոսք չի եղել Հայաստանի, Ադրբեջանի և Ռուսաստանի ղեկավարների եռակողմ պայմանավորվածությունների շրջանակներում ։ 2020 թվականի նոյեմբերի 9 - ին ստորագրված հայտարարության մեջ, որը կանգնեցրել էր պատերազմը, ասվում էր, որ ապաշրջափակվում են բոլոր տնտեսական և տրանսպորտային հաղորդակցությունները", - նշել է նա ։

Նրա խոսքով, փաստաթղթում նշվում էր, որ Հայաստանը երաշխավորում է Ադրբեջանի արեւմտյան շրջանների եւ Նախիջեւանի միջեւ տրանսպորտային հաղորդակցության անվտանգությունը երկու ուղղություններով, իսկ այդ տրանսպորտային հաղորդակցության վերահսկողությունն իրականացնում են Ռուսաստանի ԱԴԾ Սահմանապահ ծառայության մարմինները:

 

Միևնույն ժամանակ, ռուս նախարարն անտրամաբանական է համարել Փաշինյանի այն հայտարարությունները, որ Հայաստանի տարածքով տարանցիկ երթուղին լինի նույն պայմաններով, ինչ Իրանի տարածքով երթուղին: "Ես այստեղ տրամաբանություն չտեսա։ Հազիվ թե տեղին լինի համեմատել այդ երթուղիները", - հավելել Է Լավրովը ։

 

Ռուսաստանի արտգործնախարարը նաև հիշեցրել է, որ Հայաստանի, Ադրբեջանի և Ռուսաստանի փոխվարչապետների մակարդակով եռակողմ աշխատանքային խմբի շրջանակներում, որը ստեղծվել է 2021 թվականին, պայմանավորվածություն է ձեռք բերվել, որ բոլոր կապերի և երթուղիների ապաշրջափակման դեպքում ամբողջությամբ կպահպանվի այն երկրի ինքնիշխանությունն ու իրավասությունը, որով անցնելու է այդ երթուղին ։ Նա նաև հավելել է, որ եռակողմ հանձնաժողովը 2023 թվականի հունիսին ևս պայմանավորվել է երկաթուղային հաղորդակցության ապաշրջափակման մասին։ "Այդ հարցը համաձայնեցվել է, հետո այն քննարկել են Հայաստանի վարչապետն ու Ռուսաստանի նախագահը Երևանում ՝ ՀԱՊԿ գագաթնաժողովում ։ Հանդիպումը շատ դրական է անցել, բայց հետո ամեն ինչ նորից ինչ-որ տեղ է գնացել։ Եվ մենք շատ լավ հասկանում ենք, որ նման նահանջները ձեռք բերված պայմանավորվածություններից հազվադեպ չեն ։ Ինչը խանգարեց թղթի վրա ավարտել հիմնական Ադրբեջանի և Նախիջևանի միջև երթեւեկության բացման սկզբունքների մասին պայմանավորվածությունները, Ես չգիտեմ", - խոստովանել Է Լավրովը։

 

Այս առումով ՌԴ նախարարը հավելել է, որ Մոսկվայում լավ գիտեն, որ Արևմտյան բարեկամների "բարի խորհուրդները" միշտ առկա են Հարավային Կովկասում: "Եվ այդ խորհուրդները երբեմն այս կամ այն մասնակցի կողմից ընկալվում են գործընթացի միջոցով ։ Բայց այն, որ Արեւմուտքի խորհուրդները միշտ ուղղված են ոչ թե իրենց շահերի հավասարակշռության հիման վրա տարածաշրջանի երկրների միջեւ պայմանավորվածություններ գտնելուն, այլ իրենց աշխարհաքաղաքական խնդիրների առաջմղմանը, դա նույնպես բոլորին քաջ հայտնի է", - նշել է ՌԴ ԱԳՆ ղեկավարը, համոզմունք հայտնելով, որ նման հաղորդակցության վերսկսմանն այլընտրանք գոյություն չունի։ Նա նաև հիշեցրել է, որ դրա պարամետրերն ամրագրված են եռակողմ պայմանավորվածություններում. երթուղիներն անցնում են Հայաստանի ներկայիս տարածքով ՝ Ռուսաստանի ԱԴԾ Սահմանապահ ծառայության վերահսկողության ներքո: Լավրովի խոսքով ՝ այնտեղ էլ ամրագրվել են Հայաստան մուտքի և Հայաստանից Նախիջևան ելքի մաքսային հսկողության ընթացակարգերը:

 

Նշենք, որ ավելի վաղ տեղական լրատվամիջոցներին տված հարցազրույցում Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևը սպառնացել էր, որ եթե Բաքուն չստանա արտատարածքային միջանցք Սյունիքով, ապա Հայաստանն այդպես էլ կմնա շրջափակման մեջ: Իր հերթին՝ Հայաստանի վարչապետն ադրբեջանական կողմին առաջարկել է տարանցման այնպիսի պայմաններ, ինչպիսիք արձանագրվել են Իրանի տարածքով տարանցման ժամանակ: