Երեթշաբթի, 9 Հունվարի 2024 14:35

Արմինֆո. Հայկական կողմը հունվարի 4-ին պատասխանել է խաղաղության պայմանագրի վերաբերյալ ադրբեջանական կողմի առաջարկներին: Սահմանազատման հանձնաժողովների հանդիպումը հունվարի վերջին անցկացնելու շուրջ համաձայնություն կա։ Այդ մասին հայտարարել է ՀՀ անվտանգության խորհրդի քարտուղար Արմեն Գրիգորյանը՝ ՀՀՀ հարցազրույցում։

 

Միաժամանակ, նա հույս է հայտնել, որ հունվարի վերջին այդ հանդիպումը կկայանա։ "Մենք երկու շաբաթվա ընթացքում պատասխանել ենք ադրբեջանական կողմի առաջարկներին։ Հիմա սպասում ենք Ադրբեջանի պատասխանին։ Մենք նաև դրական ենք գնահատում բանակցությունների դինամիկան։ Սակայն, կան հարցեր, որոնց շուրջ մենք համաձայնության ենք եկել բանավոր բանակցությունների ժամանակ, սակայն հետընթաց ենք տեսել խաղաղության համաձայնագրի տեքստում։ Ակնկալում ենք, որ խաղաղության պայմանագիրը հնարավորինս շուտ վերջնական տեսքի կբերվի։ Այն, ինչ կա բանակցությունների սեղանին, և ինչ Հայաստանն է առաջարկում, անվտանգության երաշխիքներ են ստեղծում Հայաստանի համար", - ասել է նա, միաժամանակ հրաժարվելով նշել, թե որ հարցերում հետընթաց կա՝ վկայակոչելով բանակցային էթիկան։

 

Դիտարկմանը, թե՝ ընդդիմությունը քննադատել է, այսպես կոչված, խաղաղության պայմանագրի տեքստը, Գրիգորյանը հավաստիացրել է, որ խաղաղության համաձայնագիրը ստորագրվելու դեպքում, լիովին կհամապատասխանի Հայաստանի շահերին: "Չի կարող լինել Հայաստանի Հանրապետության շահերին հակասող փաստաթուղթ, որ մենք պատրաստ լինենք այն ստորագրել", - նշել է նա: Գրիգորյանի ասելով՝ բանակցությունների նպատակը Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև խաղաղության հասնելն է։ "Այն, ինչ բանակցությունների սեղանին է, և ինչ  առաջարկում է Հայաստանը, Հայաստանի համար ստեղծում են անվտանգության երաշխիքներ", - ասել է պաշտոնյան:

 

Հաղորդավարի դիտարկմանը, թե, ըստ հայկական ընդդիմության, այս համաձայնագրով Ադրբեջանը փորձում է ամրագրել, կապիտալիզացնել այն, ինչին հասել է ուժով, և՝ արդյոք դա այդպես է, ԱԽ քարտուղարը խուսափել է ուղիղ պատասխանից, վստահեցնելով, որ համաձայնագրի նպատակն է պայմաններ ստեղծել Հայաստանի և Ադրբեջանի խաղաղ գոյակցության համար: "Ոչ Հայաստանը, ոչ Ադրբեջանը միմյանց նկատմամբ տարածքային պահանջներ չունեն։ Եվ սա կարևոր պայման է խաղաղության համաձայնագրի ստորագրման համար։ Եվ Հայաստանն ընթանում է այդ ճանապարհով", - հավաստիացրել է նա:

 

Գրիգորյանը հավելել է, թե ադրբեջանական կողմը բանավոր պնդում է, որ ընդունում է Հայաստանի Հանրապետության չորս սկզբունքները. ինքնիշխանություն, իրավասություն, փոխադարձություն և հավասարություն: "Այս չորս սկզբունքների ամրագրումը նշանակում է հրաժարվել միջանցքային տրամաբանության ցանկացած գաղափարից", - ընդգծել է ԱԽ քարտուղարը:

 

Խոսելով Հայաստանի տարածքի մասին կիլոմետրերով ՝ Գրիգորյանը կրկին խեղաթյուրել է 1991 թվականի Ալմա - Աթայի հռչակագրի էությունը։ Նրա հավաստմամբ, Ալմա-Աթայի հռչակագրում ասվում է, որ հետխորհրդային երկրները ճանաչում են միմյանց տարածքային ամբողջականությունը Խորհրդային Միության վարչական սահմաններում, ինչն էլ ամրագրվել է Բրյուսելում Եվրոպական խորհրդի նախագահի հայտարարության մեջ: Մինչդեռ, իրականում, Ալմա-Աթայի հռչակագրում ասվում է, որ պետությունները ճանաչում են միմյանց տարածքային ամբողջականությունը ստորագրման պահին ն առկա սահմաններում, և ոչ մի 29 800 քառ.կմ - ի մասին խոսք չկա այդ հռչակագրում։

 

Անդրադառնալով ռազմագերիների և պահվող անձանց վերադարձի հարցին՝ ԱԽ քարտուղարը նշել է, որ բանակցությունները շարունակվում են, և հույս է հայտնել, որ այդ հարցը կհաջողվի լուծել մինչև խաղաղության պայմանագրի ստորագրումը:

 

Նա նաև կրկին խոսել է զորքերի հայելային հետ քաշման, սահմանազատման և սահմանագծման անհրաժեշտության մասին՝ ըստ ԽՍՀՄ գլխավոր շտաբի վերջին քարտեզների (1974-1978 թթ.):

 

Լրագրողի ճշգրտող հարցին՝ թե որքանով  իրատեսական է խաղաղության համաձայնագրի ստորագրումը այն պայմաններում, երբ Ադրբեջանի խորհրդարանն ընդունում է "Արևմտյան Ադրբեջան" (Հայաստանի Հանրապետություն - խմբ.) վերադառնալու մասին հայտարարությունը, հայ պաշտոնյան նշել է, որ նման հայտարարությունները հակասում են խաղաղության տրամաբանությանը և տարածքային պահանջներ են ներկայացնում ՀՀ - ի նկատմամբ (վերևում նա հավաստիացնում էր, որ կողմերը միմյանց նկատմամբ տարածքային պահանջներ չունեն - խմբ.): "Մենք ակնկալում ենք, որ Ադրբեջանում այլևս նման քայլեր չեն լինի", - նշել է նա:

 

Խոսելով ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի ամերիկացի համանախագահի տարածաշրջանային այցի նպատակների մասին ՝ Գրիգորյանն ընդգծել է, որ Բոնոյի այցի առաքելությունն է շարունակել եռակողմ բանակցությունները Վաշինգտոնում և ակտիվորեն առաջ շարժվել խաղաղության պայմանագրի լրամշակման և ստորագրման գործընթացում: "Բացի այդ, մենք քննարկել ենք հայ-ադրբեջանական հարաբերություններին վերաբերող այլ հարցեր", - ամփոփել է Հայաստանի անվտանգության խորհրդի քարտուղարը: