Արմինֆո. ՄԱԿ շրջանակում Հայաստանը հետևողականորեն արշավ է իրականացնում Ցեղասպանության հանցագործության կանխարգելման և պատժման կոնվենցիայի կիրարկումն ուժեղացնելու և կանխարգելման ծրագիրն առաջ մղելու ուղղությամբ: Այդ մասին հայտարարել է ՄԱԿ-ում ՀՀ մշտական ներկայացուցիչ Մհեր Մարգարյանը՝ Ցեղասպանության կոնվենցիայի 75-ամյակին նվիրված "Կրոնական համայնքների դերը ցեղասպանությանն աջակցման և իրականացման գործում" թեմայով զուգահեռ միջոցառմանը:
Այս համատեքստում նա ուշադրություն է հրավիրել հանգամանքին, որ Հայաստանի նախաձեռնությամբ հաստատված Ցեղասպանության զոհերի հիշատակի և արժանապատվության և այդ հանցագործության կանխարգելման միջազգային օրը վերածվել է դաժան հանցագործությունների կանխարգելմանն ուղղված երկխոսության և համագործակցության հարթակի:
"Միավորված ազգերի կազմակերպության ցեղասպանության կանխարգելման և պաշտպանության պատասխանատվության գրասենյակը կոչված է առանցքային դեր խաղալ միջազգային ջանքերի և կանխարգելման մեխանիզմների առաջմղման գործում՝ Մարդու իրավունքների լուրջ խախտումների արդյունավետ մոնիտորինգի և հնարավոր վայրագությունների ռիսկերի գնահատման միջոցով:
Թեև հայեցակարգային բանավեճերն ու քննարկումները կարևոր են, և մենք գնահատում ենք այս զուգահեռ միջոցառման կազմակերպումը Կոնվենցիայի և Քաղաքակրթությունների դաշինքի վերաբերյալ, չափազանց կարևոր է արտացոլել և դիտարկել իրավիճակները, երբ խախտումները կատարում են հանցագործները, որոնք ՄԱԿ - ի անդամ են", - նշել Է դիվանագետը։
Մարգարյանն ուշադրություն է հրավիրել այն հանգամանքի վրա, որ բոլորովին վերջերս՝ սեպտեմբերի 19-ին, Լեռնային Ղարաբաղի դեմ լայնածավալ հարձակումը խլեց հարյուրավոր մարդկանց, այդ թվում ՝ երեխաների կյանքեր և հանգեցրեց ողջ բնակչության զանգվածային բռնի տեղահանման:
"Դրան նախորդել է հումանիտար ճգնաժամ, որն ապրել է Լեռնային Ղարաբաղի ժողովուրդը 2022 թվականի դեկտեմբերին Լաչինի միջանցքի շրջափակումից հետո, գործողություններ, որոնք Միջազգային քրեական դատարանի առաջին դատախազ Լուիս Մորենո Օկամպոն անվանել է "Ցեղասպանության արքետիպ" ՝ խմբի ոչնչացմանն ուղղված կենսապայմանների պարտադրման միջոցով։ Շրջափակման մեջ գտնվող բնակչության դեմ կանխամտածված և լավ ծրագրված ագրեսիան, որը ստիպեց ողջ բնակչությանը լքել երկիրը, ՄԱԿ-ի աչքի առաջ իրականացվող էթնիկ զտման ակնհայտ օրինակ է: Ողջ էթնիկ հայ բնակչությունը տեղահանվել է իրենց նախնիների հողից ՝ իրենցից հետո թողնելով իրենց տները, դպրոցները, եկեղեցիները, պաշտամունքի վայրերը, իրենց մերձավորների գերեզմանատները, հայկական մշակութային և կրոնական հսկայական ժառանգության հազարավոր հուշարձաններն ու արտեֆակտները", - նշել է ՄԱԿ-ում Հայաստանի մշտական ներկայացուցիչը։
Միևնույն ժամանակ, նա ընդգծել է, որ Երևանը բարձր է գնահատում այն, որ 2023 թվականի սեպտեմբերի 22-ին ՄԱԿ-ի գլխավոր քարտուղարի ցեղասպանության կանխարգելման հարցերով հատուկ խորհրդականը հանդես է եկել հայտարարությամբ, որում ընդգծել է, որ "ռազմական գործողությունները կարող են միայն նպաստել առանց այն էլ լարված իրավիճակի սրմանը և այդ շրջանում քաղաքացիական բնակչությանը ենթարկել բռնության, ներառյալ ցեղասպանության և դրա հետ կապված դաժան հանցագործությունների ռիսկի"։
"Միջազգային հանրությունն այլևս չի կարող այլ կողմ նայել, երբ առերեսվում է Ցեղասպանության ակնհայտ բացահայտվող նշանների հետ, երբ պարբերաբար տեղի են ունենում մարդու իրավունքների լուրջ և համակարգված խախտումներ: Միավորված ազգերի կազմակերպությունը, նրա համապատասխան մարմիններն ու կառույցները դեռ չեն կատարել իրենց պարտավորությունները Լեռնային Ղարաբաղի ժողովրդի հանդեպ", - ամփոփել է Մարգարյանը։