Արմինֆո.Հայաստանի նախկին օմբուդսմեն, "Թաթոյան" հիմնադրամ իրավունքի եւ արդարության կենտրոնի ղեկավար Արման Թաթոյանը հոկտեմբերի 20 - ին կայացած մամուլի ասուլիսի ժամանակ ներկայացրել է Ադրբեջանի իշխանությունների ռազմավարական նպատակները Լեռնային Ղարաբաղի եւ նրա բնակիչների նկատմամբ սեպտեմբերի 19-ի ագրեսիայի ընթացքում:
Պատրաստելով Արցախի 4 շրջանների՝ Մարտակերտի, Մարտունիի, Ասկերանի և Ստեփանակերտի քարտեզները ՝ Հիմնադրամի թիմը ներկայացրել է ադրբեջանական զինուժի կենտրոնացման կետերը, տեղաշարժերը, խաղաղ բնակչության վրա նրանց հարձակման ուղղությունները և այլն: "Ուսումնասիրված բոլոր փաստերը վկայում են, որ սեպտեմբերի 19 - ի ագրեսիան մանրակրկիտ մտածված է եղել ադրբեջանական պետության կողմից", - ասել է Արման Թաթոյանը:
Որպես վարվող քաղաքականության հիմնական նպատակներ նա նշել է բնակավայրերի մեկուսացումը միմյանցից, կապի խաթարումը, այդ թվում՝ արցախցի զինվորականների և քաղաքացիական անձանց միջև ։
< Հրետակոծությունը սկսվել է ցերեկը ՝ ժամը 12:00-12:30-ի սահմաններում, երբ աշակերտները գտնվում էին ուսումնական հաստատություններում: Այսինքն՝ ընտանիքները բաժանված էին և հնարավորություն չունեին որևէ բան իմանալ իրենց հարազատների մասին։ Սա ոչ թե պատահականություն էր, այլ Ադրբեջանի կանխամտածված քաղաքականություն՝ խուճապ ստեղծելու, իրավիճակն անկառավարելի դարձնելու համար",-նշել է նախկին օմբուդսմենը։
Որոշ բնակավայրերում, ըստ Թաթոյանի, մարդիկ մոտ կես ժամ են ունեցել փախչելու համար, իսկ շատերն, ընդհանրապես, չեն հասցրել հագնվել։ "Այստեղ խոսք չի կարող գնալ այն մասին, որ մարդիկ ինքնակամ լքել են իրենց հայրենիքը", - հավելել է նա:
Ներկայացնելով Ստեփանակերտում տիրող իրավիճակը՝ Թաթոյանն ընդգծել է, որ մեկուսացումն այստեղ առանցքային նշանակություն է ունեցել: Քանի որ թշնամական կողմը ցանկացել է կառավարման կենտրոնը զրկել այլ բնակավայրերի հետ կապ հաստատելու հնարավորությունից՝ իրավիճակը կառավարելու, քաղաքացիների պաշտպանությունն ապահովելու, տարհանելու համար և այլն:
Ադրբեջանական զինված ուժերի վարքագծի առանձնահատկություններից նա նշել է կենսական նշանակություն ունեցող ենթակառուցվածքների վնասումը, շրջափակումը։ Այդ կապակցությամբ Հիմնադրամի ղեկավարը պատմել է հակառակորդի կողմից Ստեփանակերտի 2 ջրամբարների գրավման դեպքերի մասին, որոնք բնակչությանն ապահովում էին խմելու ջրով: Փակելով այդ տարածքները ՝ ջրի զտումն անհնար է դարձել։ Թաթոյանը նշել է, որ իր խնդրանքով Արցախից բռնի տեղահանված քաղաքացիները ջուր են բերել Հայաստան՝ փորձաքննության հանձնելու համար, որի արդյունքները կօգտագործվեն որպես Ադրբեջանի հանցագործությունների ապացույց:
Թաթոյանը նշել է, որ նման քաղաքականություն ադրբեջանական կողմը կիրառում է նաև Հայաստանի գրավյալ տարածքների նկատմամբ, մասնավորապես, Սյունիքում և Գեղարքունիքում:
Նշենք, որ սեպտեմբերի 19-ին Արցախի նկատմամբ ադրբեջանական ագրեսիայի հետևանքով, որին նախորդել էր տոտալ շրջափակումը, Հայաստան բռնի տեղահանվել է Արցախի ավելի քան 100.6 հազար քաղաքացի:-