Ուրբաթ, 13 Հոկտեմբերի 2023 12:39

Արմինֆո. Հայաստանի պետական սահմանների փոփոխության համար պետք է լինեն իրավական հիմքեր։ Այդ մասին հոկտեմբերի 13-ին լրագրողներին հայտարարել է ՀՀ տարածքային կառավարման եւ ենթակառուցվածքների նախարար Գնել Սանոսյանը՝ պատասխանելով Հայաստանի տարածքում գտնվող 8 անկլավների նկատմամբ Ադրբեջանի հավակնությունների մասին հարցին։

 

Նախարարի խոսքով՝ տարածքների հարցը քննարկելու համար անհրաժեշտ է ձեռքի տակ ունենալ համապատասխան քարտեզներ և իրավական հիմքեր: <Ընդ որում, ամեն քարտեզ պետք չէ ուշադրության առնել: Մի բան է, երբ խոսքը վերաբերում է այն քարտեզներին, որոնց հղում են անում մասնագետները, եւ միանգամայն այլ բան է, երբ մենք խոսում ենք պետական սահմանի հետ անմիջական առնչություն ունեցող քարտեզների մասին", - նշել է Սանոսյանը, հավելելով, որ ցանկացած տարածքի, այդ թվում ՝ անկլավների նկատմամբ հավակնությունները պետք է իրավական հիմնավորումներ ունենան։

 

Նախարարը նշել է, որ անկլավների մասին հարցը բավականին հաճախ է բարձրացվում, և դրա պատասխանը տվել են երկրի պաշտոնատար անձինք, որոնք մասնակցում են բանակցային գործընթացին: "Ես դրանց չեմ մասնակցում, բայց ենթադրում եմ, որ եթե երկու պետություններ ճանաչեն միմյանց տարածքային ամբողջականությունը, ապա նրանք պետք է իրականացնեն սահմանազատում՝ հետագա սահմանագծմամբ, որոնց արդյունքում սահմանները կհստակեցվեն", - նշել է Սանոսյանը՝ ԶԼՄ-ների ներկայացուցիչներին կոչ անելով չմոռանալ ադրբեջանական օկուպացիայի տակ գտնվող Արծվաշեն գյուղի նման խոշոր անկլավի առկայության մասին: Սահմանազատման և սահմանագծման գործընթացի շրջանակներում կլուծվեն նաև ճանապարհների հետ կապված հարցերը, նշել է  նախարարը։

 

Հիշեցնենք, որ հոկտեմբերի 10-ին ՀՀՀ-ի հարցազրույցում վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը հայտարարել էր, որ Բաքուն բարձրացնում է 8 գյուղերի հարցը: "Մենք էլ, մեր հերթին, հայտարարում ենք, որ ունենք 8 գյուղի հարց, քանի որ նույն Տավուշի մարզում կան Ադրբեջանի կողմից օկուպացված տարածքներ՝ Բերքաբեր, Այգեհովիտ, Վազաշեն, Պառավաքար և այլ տարածքներ", - ասել է նա: Փաշինյանը հայտարարել է, որ երբ Ադրբեջանն ասում է, որ ճանաչում է Հայաստանի տարածքային ամբողջականությունը, պետք է հասկանալ, թե ինչ նկատի ունի։ "Խնդիրը շարունակում է մնալ այն, որ մինչ օրս Ադրբեջանի նախագահը հրապարակային հայտարարություն չի արել Հայաստանի 29,8 հազար քառ. կմ տարածքային ամբողջականությունը ճանաչելու մասին", - ասել է նա: Անդրադառնալով իշխանությունների հասցեին հնչող մեղադրանքներին, թե՝ Հայաստանը միակողմանի ճանաչել է Ադրբեջանի 86,6 հազար քառ. կմ տարածքային ամբողջականությունը, Փաշինյանը հայտարարել է, որ այստեղ չի կարող խոսք գնալ միակողմանի ճանաչման մասին, քանի որ խոսքը պայմանավորվածության մասին է, և 86,6 հազարը և 29,8 հազարը երկվորյակ թվեր են, այսինքն՝ 29,8 հազարը ճանաչելու համար պետք է ճանաչել 86,6 հազարը, և 86,6 հազարը ճանաչելու համար պետք է ճանաչել 29,8 հազարը: < 29,8 հազ. քառ. կմ-ի մեջ է մտնում նաև Արծվաշենը ։ Հայաստանի Հանրապետության ոչ մի իշխանություն և ներկայացուցիչ իրավունք չունի խաչ քաշել ՀՀ այդ ինքնիշխան տարածքի վրա ։ Բայց այստեղ մի նրբություն կա. ով էլ խոսի անկլավների մասին, պետք է սեղանին քարտեզ դնի", - հայտարարել է վարչապետը։

 

Նա նշել է բազմաթիվ հարցերի առկայությունը՝ անկլավների դելիմիտացիայի, անկլավների սերվիտուտի, սահմանների պաշտպանության, այդ տարածքներում զինված ուժերի ներկայության կամ չլինելու հարցը, անկլավին հասնելու համար ուրիշի տարածքով անցնելու կանոնները։ <Այս հարցերի լուծման մի քանի տարբերակ կա: Տարբերակներից մեկն այն է, որ այս բոլոր հարցերը կարգավորվում և լուծվում են խաղաղության ֆոնին։ Երկրորդ տարբերակն այն է, երբ սահմանից այն կողմ գտնվող անկլավները մնում են այն երկրների տարածքներում, որոնցով շրջապատված են, իսկ դա, իր հերթին, պետք է լինի պայմանագրերի և դրանց հետագա վավերացման առարկա։ Այդ համատեքստում մենք պետք է հաշվի առնենք այդ գործընթացների իրավական ասպեկտները", - ասել է նա։