Իրավապաշտպան. Ադրբեջանում չկա անկախ դատական համակարգ

Արմինֆո. Ադրբեջանի մարդու իրավունքների պաշտպանի գրասենյակն ունի միջազգային B կարգավիճակ, ինչը ենթադրում է փարիզյան սկզբունքների ոչ պատշաճ պահպանում և անկախության բացակայություն: Այս մասին մամուլի ասուլիսի ժամանակ հայտարարել է Մարդու իրավունքների եվրոպական դատարանում հայ ռազմագերիների շահերի ներկայացուցիչ, Միջազգային և համեմատական իրավունքի կենտրոնի ղեկավար Սիրանուշ Սահակյանը։

"Այսպիսով, նրանք չեն կարող օբյեկտիվ գնահատականներ տալ, հատկապես՝ հայերի նկատմամբ, որոնք համակարգային խտրականության եւ ատելության են արժանանում ադրբեջանական հասարակության շրջանում", - ընդգծել է նա:

Ժամանակ առ ժամանակ տեղեկություններ են հայտնվում պահվող անձանց  ադրբեջանական օմբուդսմենի այցի մասին ։ Սակայն ձերբակալվածների վիճակի մասին հավաստի տեղեկատվություն ակնկալել չի կարելի, քանի որ Ադրբեջանի ողջ իրավապաշտպան համակարգը կախված է պետությունից։

Իրավապաշտպանը նաև ուշադրություն է հրավիրել այն հանգամանքի վրա, որ առանց որևէ հիմնավորման խոչընդոտներ են ստեղծվում Կարմիր խաչի միջազգային կոմիտեի ներկայացուցիչների հետ Արցախի քաղաքական և ռազմական գործիչների հանդիպման համար:

Սահակյանը նշել է, որ հայ ռազմագերիների պաշտպանության մասով ՄԻՊ գրասենյակից մշտապես ներգրավված են եղել փաստաբաններ, որոնք գործել են ի հակակշիռ մասնագիտական էթիկայի և արդարադատության սկզբունքների և չեն ապահովել իրական պաշտպանություն: Այս կապակցությամբ նա փոխանցել է հայ ռազմագերիների հետ զրույցները, որոնք հաղորդել են, որ իրավապաշտպաններն իրենց չեն այցելել, ավելին, որպես կանոն, իրենց փաստաբաններին մեր զինվորականները տեսել են արդեն դատարանի դահլիճում: "Չի եղել համաձայնեցված պաշտպանություն, իսկ նրանց ներգրավվածությունը եղել է ձեւական", - ընդգծել է նա:

Իրավապաշտպանն այդ առնչությամբ նշել է, որ Ադրբեջանի փաստաբանական համակարգն ունի մի շարք մարտահրավերներ, մասնավորապես, ըստ նրա, փաստաբանների շրջանում դժվարություններ են առաջանում քաղաքական ընդդիմախոսներին պաշտպանելիս: Այն փաստաբաններին, ովքեր մասնագիտական գործունեություն են ծավալել, զրկել են լիցենզիայից, այսինքն, ադրբեջանական պետությունը, ըստ նրա, շատ արդյունավետ է լուծում անցանկալի փաստաբանների հետ կապված հարցերը ։

Հաշվի առնելով վերոնշյալը՝ Սահակյանը նշել է, որ դրական ակնկալիքներ չունի Ադրբեջանի դատարաններում հայ քաղաքացիների պաշտպանության հարցում, բայց ոչ թե ոչ պրոֆեսիոնալ ծառայությունների մատուցման պատճառով, այլ այն պատճառով, որ Ադրբեջանում, ընդհանուր առմամբ, բացակայում է անկախ դատական համակարգը:

Միևնույն ժամանակ, նա մատնանշել է որոշ տեղաշարժեր փաստաբանների ընտրության հարցում: Եթե նախկինում բոլոր հայ ռազմագերիներին պետության կողմից անվճար տրամադրում էին փաստաբանի ծառայություններ, ապա պաշտոնատար անձանց դեպքում թույլատրվում է ինքնուրույն պաշտպանություն ընտրել բոլորի, այդ թվում ՝ ադրբեջանական պետությունում արտոնագրված մասնավոր փաստաբանների շրջանում։

Հիշեցնենք, որ Ադրբեջանը պաշտոնապես հաստատել է Արցախի նախկին պետնախարար Ռուբեն Վարդանյանի, Արցախի ԶՈՒ հրամանատարի նախկին տեղակալ, գեներալ Դավիթ Մանուկյանի, Արցախի ՊԲ նախկին հրամանատար, գեներալ Լևոն Մնացականյանի, Արցախի արտաքին գործերի նախկին նախարար Դավիթ Բաբայանի, Արցախի Հանրապետության նախկին նախագահ Բակո Սահակյանի (2007-2020 թթ.), Արցախի Հանրապետության նախկին նախագահ Արկադի Ղուկասյանի (1997-2007 թթ.), Արցախի Ազգային ժողովի նախագահ Դավիթ Իշխանյանի, Արցախի Հանրապետության նախկին նախագահ (2020-2023 թթ.) Արայիկ Հարությունյանի գերեվարման փաստը: Նրանք բոլորը կալանավորվել են 4 ամիս ժամկետով։ -0-

Նշենք, որ Լեռնային Ղարաբաղի դեմ 44-օրյա լայնածավալ ռազմական ագրեսիայից հետո Բաքվում պահվող հայ ռազմագերիների ստույգ թիվը դեռևս հայտնի չէ: ԱՀ իշխանությունները հաստատում են մոտ երեք տասնյակ հայ ռազմագերիների առկայությունը ։ Մարդու իրավունքների պաշտպանը հաղորդում է մի քանի հարյուր. Նրանցից շատերը մտացածին հոդվածներով դատապարտվել են երկարատև ազատազրկման Ադրբեջանի գրպանի դատարանների կողմից ։ Հայտնի է, որ հայ ռազմագերիները գերության մեջ ենթարկվում են կոշտ վերաբերմունքի, և այս ամենը տեղի է ունենում միջազգային հանրության լռության և անգործության ֆոնին:-