Արմինֆո. Ֆրանսիան, ինչպես գիտեք, լիովին հանձնառու է խաղաղության գործընթացին, և ես ակտիվորեն աջակցել եմ Հարավային Կովկասում մեր հատուկ հանձնակատար Բրիս Ռոքֆոյի կողմից կատարած աշխատանքին, որը նա իրականացրել է նախագահ Մակրոնի և այս տարվա ապրիլին Հայաստան այցելած արտաքին գործերի նախարար Կատրին Կոլոնայի խնդրանքով։ Այդ մասին հայտարարել է Հայաստանում Ֆրանսիայի դեսպան Անն Լույոն, ով մի քանի օրից կավարտի իր դիվանագիտական առաքելությունը Հայաստանում։
"Արմենպրես" պետական գործակալության հարցազրույցում անդրադառնալով Արցախի շրջափակմանը ՝ Անն Լույոն նշել է, որ 2022թ. դեկտեմբերից ի վեր Փարիզը դատապարտել է Լաչինի միջանցքի արգելափակումը, որը լրջագույնս վնասում է Լեռնային Ղարաբաղի բնակչությանը և կոչ է արել կիրառել միջանցքով երթևեկության վերականգնման մասին Արդարադատության միջազգային դատարանի որոշումը։
«Ողջունում ենք ԿԽՄԿ-ի ջանքերը՝ նվազեցնելու արգելափակման հետևանքով ստեղծված մարդասիրական ճգնաժամի հետևանքները, սակայն անհրաժեշտ է գտնել քաղաքական լուծում՝ վերջ դնելու 2020 թ. նոյեմբերի 9-ի հայտարարության խախտումներին և երաշխավորելու Լեռնային Ղարաբաղի բնակիչների իրավունքներն ու անվտանգությունը։ Ուկրաինայի դեմ Ռուսաստանի սանձազերծած ագրեսիայի արդյունքում համաշխարհային անկայունության համատեքստը չի հեշտացնում աշխատանքը, սակայն մենք շարունակում ենք մոբիլիզացված մնալ։
Այդ նպատակով ՄԱԿ-ի Անվտանգության խորհրդի մշտական անդամ Ֆրանսիայի նախաձեռնությամբ Հայաստանի և Լեռնային Ղարաբաղի հարցով խորհրդի նիստեր են հրավիրվել 2022 թ. սեպտեմբերին և դեկտեմբերին: Ֆրանսիան, ԵՄ-ի և ԱՄՆ-ի հետ համաձայնեցված, կշարունակի անել հնարավորինը՝ ապահովելու առաջընթաց բանակցային գործընթացում», - ընդգծել է դիվանագետը։
Անդրադառնալով Հայաստանի սահմանամերձ գյուղեր կատարած իր այցերին՝ Լույոն հաստատել է,
որ 2022 թ. սեպտեմբերին այցելել է Ադրբեջանի հարձակումներից տուժած գյուղեր՝ Գեղարքունիքում, Վայոց Ձորում և Սյունիքում և կարողացել է ականատես լինել խաղաղ բնակչությանը հասցված տառապանքին, որին ցանկանում էր հայտնել իր համերաշխությունը։
«Ֆրանսիան աջակցում է այս ուղղությամբ Եվրամիության և Միացյալ Նահանգների կողմից գործադրվող հետևողական ջանքերին։ 2023 թ. հունվարի 23-ին ձևավորված Եվրամիության քաղաքացիական առաքելությունը դիտորդական աշխատանքների միջոցով նպաստում է սահմանամերձ շրջաններում խաղաղ գործընթացին։ Այս դիտարկումների արդյունքը նպաստում է ԵՄ-ի միջնորդական ջանքերին, սակայն մենք պետք է էլ ավելի ուժեղացնենք ջանքերը, որպեսզի հարգվեն տարածքային ինքնիշխանությունը և մարդկանց իրավունքները:
Մեր երկու կառավարությունների, նախագահ Մակրոնի և վարչապետ Փաշինյանի ամենաբարձր մակարդակով սերտ և մշտական խորհրդակցությունն արտացոլում է մեր հանձնառությունը և ցանկությունը՝ ընդլայնելու միջազգային հանրության աջակցությունը հանուն արդար և տևական խաղաղության։ Մենք աշխատում ենք այդ ուղղությամբ», - նշել է դիվանագետը։
Միևնույն ժամանակ, Լույոն նշել է, որ իրեն հատկապես տպավորել է հայ ժողովրդի տոկունությունը, ապագայի ծրագրեր կազմելու կարողությունը՝ չնայած 2020 թվականի պատերազմի ստեղծած ծանր վիճակին։
Անդրադառնալով Հայաստանում Ֆրանսիայի նորանշանակ դեսպանին թողած "ժառանգությանը"՝ դիվանագետը փաստել է, որ յուրաքանչյուր դեսպան շարունակում է նախորդի գործը, ելնելով իր նախարարության ցուցումներից, բայց նաև բերում է սեփական գաղափարներն ու եռանդը:
«Ի թիվս ամրապնդման ենթակա համագործակցությունների՝ կնշեի տնտեսական ոլորտը, որտեղ երկու կողմից հավելյալ ջանքերի կարիք ունենք՝ Հայաստանում հաստատվելու նպատակով ավելի մեծ թվով ֆրանսիական ձեռնարկություններ ներգրավելու համար: Հսկայական աշխատանք է արվել, մասնավորապես, շնորհիվ ԵՄ-Հայաստան Համապարփակ և ընդլայնված գործընկերության համաձայնագրի ՝ բարելավելու Հայաստանում բիզնես միջավայրը, ինչը ողջունելի է։ Ես պարբերաբար կապի մեջ եմ եղել այստեղ արդեն իսկ հաստատված ֆրանսիական ընկերությունների հետ, որոնց օրինակը պետք է խրախուսի մյուս ձեռնարկություններին՝ օգտվելու Հայաստանի առողջ տնտեսական միջավայրի ընձեռած հնարավորություններից: Այդ առումով օգտակար կարող են լինել նպատակային, ոլորտային խթանման գործողությունները:
Մնում է նաև ամրապնդել Հայաստանում Ֆրանսիական համալսարանը, որի նշանակալի հանձնառությունը Լիոնի և Թուլուզի համալսարանների հետ համատեղ, հնարավորություն է տալիս տրամադրել որակյալ կրթություն 2000 հայ ուսանողների: Հուսով եմ՝ համալսարանի տեղափոխման նախագիծը կհաջողի երկու կառավարությունների աջակցությամբ։ Վերջապես, Եվրամիության կողմից Հայաստանի զարգացմանն ուղղված ծրագրերը կարող են նաև համատեղ հաստատված հստակ ռազմավարությունների հիման վրա ծառայել Հայաստանում ֆրանսիական կառույցների և հասարակական կազմակերպությունների գործունեության խթանմանը։ Առավել ուժեղ Հայաստանը զարգացած Հայաստանն է», - ամփոփել է դիվանագետը: