Փաշինյանն ու Ալիևը կարող են դառնալ Հարավային Կովկասի նոր հետխորհրդային պատմության համահեղինակներ. "Կոմերսանտ"

Արմինֆո. Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև խաղաղության պայմանագիր կնքելու առաքելությունն իրագործելի է: Նման տեսակետ է հայտնել "Կոմերսանտ" թերթի մեկնաբան Սերգեյ Ստրոկանը։

Նրա խոսքով՝ Հարավային Կովկասում կարգավորման գործընթացը դուրս է եկել խցանումից։ ԱՄՆ պետքարտուղար Էնթոնի Բլինքենից հետո, որն անցյալ շաբաթ Արլինգթոնում հյուրընկալել էր Հայաստանի եւ Ադրբեջանի ԱԳ նախարարներ Արարատ Միրզոյանին եւ Ջեյհուն Բայրամովին, այդ դերը կստանձնի Եվրախորհրդի ղեկավար Շառլ Միշելը: Մայիսի 14-ին նա Բրյուսելում կընդունի երկու երկրների առաջնորդներ Նիկոլ Փաշինյանին և Իլհամ Ալիևին: Իսկ երկու շաբաթ անց Փաշինյանն ու Ալիևը կտեսնվեն Քիշնևում։ Բացի այդ, մոտ ժամանակներս անդրկովկասյան երկու հանրապետությունների արտգործնախարարները պետք է հանդիպեն Մոսկվայում։

<Նման ակտիվությունը կարելի է համարել աննախադեպ: Սակայն ձերբազատվել գլխավոր փորձաքարից, այն հարցից, թե ինչպիսի ապագա է սպասվում Լեռնային Ղարաբաղի այն հատվածին, որը չի վերահսկվում Բաքվի կողմից, նախկինի պես չի հաջողվում։ Այդ շրջաններում ապրող շատ հայերի կտրականապես չի բավարարում Ադրբեջանի քաղաքացիների անձնագրեր ունենալու հեռանկարը։ Դա նրանց թվում է հիմքերի փլուզում։ Այդ ֆոնին օրեցօր տագնապալի լուրեր են գալիս բախումների և փոխհրաձգությունների մասին, ինչպես, օրինակ, հինգշաբթի օրը: Հայկական կողմը հայտարարել է չորս զինծառայողի վիրավորվելու, ադրբեջանական կողմը՝ մեկ զինծառայողի մահվան և ևս մեկ զինծառայողի վիրավորվելու մասին ։ Նիկոլ Փաշինյանը տեղի ունեցածը գնահատել է որպես "ԱՄՆ - ում արձանագրված առաջընթացը զրոյացնելու եւ Բրյուսելում ու Քիշնեւում բանակցությունները խափանելու փորձ", - ընդգծել է Ստրոկանը։

Եվ, այնուամենայնիվ, ըստ փորձագետի, լավատեսության առիթ կա։ Մանրամասները չբացահայտելով ՝ երկու կողմերն էլ խոսում են բանակցություններում առաջընթացի մասին։ Ուշագրավ հայտարարություն է արել Անվտանգության խորհրդի քարտուղար Արմեն Գրիգորյանը. "Բանակցություններում կա հայտնի սկզբունք ՝ քանի դեռ ամեն ինչ համաձայնեցված չէ, ոչինչ համաձայնեցված չէ։ Կարծում եմ, որ այդ բանակցություններին պետք է մոտենալ այդ տեսանկյունից> ։ "Գլխավորն այն է, որ եւ Իլհամ Ալիեւի, եւ Նիկոլ Փաշինյանի համար խաղաղության պայմանագիրը կարող է դառնալ այն ակտիվը, որը թույլ կտա նրանց այլեւս դառնալ ոչ թե փխրուն ստատուս քվոյի պահապաններ, այլ Հարավային Կովկասի նոր հետխորհրդային պատմության համահեղինակներ", - ընդգծել է Ստրոկանը:

Նա նշել է, որ Նիկոլ Փաշինյանին, որն իր կառավարման մեծ մասը ստիպված է եղել հաղթահարել ռազմական ռևանշի կողմնակիցների դիմադրությունը ղարաբաղյան երկրորդ պատերազմում կրած պարտությունից հետո, Բաքվի հետ խաղաղության պայմանագրի ստորագրումը թույլ կտա անել այն, ինչ չի կարողացել անել իր նախորդներից ոչ մեկը, մասնավորապես, հանել ղարաբաղյան հակամարտության ծանր կշռաքարերը, որոնք կապված են անկախ հայկական պետության ոտքերին և կաշկանդում են նրա զարգացումը: <Վարչապետ Փաշինյանը պնդում է, որ երկու երկրների միջև խաղաղության համաձայնագիրն իրականություն կդառնա, եթե նրանք պարտավորվեն երբեք տարածքային պահանջներ չներկայացնել միմյանց: Պատգամավորների հետ շփման ընթացքում Նիկոլ Փաշինյանը նաև կոչ է արել գիտակցել այն փաստը, որ Ադրբեջանն արդեն դարձել է տարածաշրջանի էներգետիկ և լոգիստիկ խաչմերուկ: Նրա խոսքով, այդ իրավիճակը նոր հնարավորություններ է բացում նաեւ Հայաստանի համար, քանի որ Հարավային Կովկասն ինքնին մեծ խաչմերուկ է: "Այս համատեքստում տարածաշրջանում խաղաղությունն ու կայունությունը կարող են դառնալ փոխհամաձայնություն Արեւմուտքի եւ Ռուսաստանի միջեւ", - նշել է Հայաստանի վարչապետը:

Այս ամենը նշանակում է, ինչպես կարծում է "Կոմերսանտի" փորձագետը, որ "խաղաղության պայմանագիր" կոչվող առաքելությունը երկու երկրների առաջնորդների համար իրագործելի է։ Թեև դրա համար նրանցից յուրաքանչյուրից կպահանջվի վիթխարի քաղաքական կամք։