Արմինֆո. Հայաստանի Հանրապետության փոխվարչապետ Մհեր Գրիգորյանի և Ղազախստանի Հանրապետության փոխվարչապետ, առևտրի և ինտեգրման նախարար Սերիկ Ժումանգարինի համանախագահությամբ Երևանում կայացել է Հայ-ղազախական տնտեսական համագործակցության միջկառավարական հանձնաժողովի 9-րդ նիստը:
Ինչպես հաղորդում է կառավարության մամուլի ծառայությունը, նիստի սկզբում ՀՀ փոխվարչապետը, ողջունելով նիստի մասնակիցներին, անդրադարձել է երկու երկրների միջև ձևավորված համագործակցությանը, ընդգծել է միջկառավարական հանձնաժողովի դերը Հայաստանի և Ղազախստանի հարաբերությունների զարգացման գործում: «Կարծում ենք՝ հանձնաժողովը պետք է խթանի նաև առավել բարենպաստ և կանխատեսելի բիզնես միջավայրի ստեղծումը՝ ուղղված արտահանման-ներմուծման շղթաների կառուցման ավելի դիվերսիֆիկացված ուղիներով առևտրի ծավալների ավելացմանը»,-նշել է Մհեր Գրիգորյանը։
ՀՀ փոխվարչապետը իր խոսքում ընդգծել է նաև. «Հայկական կողմը շահագրգռված է Աստանայում ԹՈՒՄՈ ստեղծարար տեխնոլոգիաների կենտրոնի մասնաճյուղ հիմնելու հարցում և պատրաստ է անհրաժեշտ աջակցություն ցուցաբերել Ղազախստանի գործընկերներին այս ուղղությամբ»։
Հայ-ղազախական տնտեսական համագործակցության միջկառավարական հանձնաժողովի համանախագահները երկուստեք կարևորել են երկու երկրների բիզնես շրջանակների միջև շփումները և այդ համատեքստում ընդգծել ապրիլի 25-ին առցանց ձևաչափով կայացած բիզնես ֆորումի կարևորությունը:
ՂՀ փոխվարչապետ Սերիկ Ժումանգարինը նշել է. «Ղազախստանը համագործակցության հնարավորություններ է տեսնում գրեթե բոլոր ոլորտներում և պատրաստ է հայ սպառողին առաջարկել 266,9 մլն դոլար արժողությամբ 100 վերամշակված ապրանք: Մի քանի օր առաջ կայացել է առցանց ձևաչափով բիզնես ֆորում, որին մասնակցել են Ղազախստանի և Հայաստանի շուրջ 50 խոշոր ձեռներեցներ, ազգային հոլդինգների և գործարար շրջանակների ներկայացուցիչներ: Ղազախստանի ապրանքների և ծառայությունների արտադրողները շահագրգռված են հայկական կողմի հետ գործարար կապերի հաստատմամբ այնպիսի ոլորտներում, ինչպիսիք են երկաթուղիների և ավտոճանապարհների կառուցումը, ջեռուցման ցանցերի արդիականացումը, քաղաքային տրանսպորտի ենթակառուցվածքների թարմացումը և սննդի արդյունաբերությունը»:
Նիստի ավարտին փոխվարչապետ Մհեր Գրիգորյանը նշել է. «Վստահ եմ, որ հանդիպման արդյունքներով ձեռք բերված պայմանավորվածությունները հաջողությամբ կիրականացվեն ապագայում և նոր որակ ու դինամիկա կհաղորդեն հայ-ղազախական հարաբերություններին»։
Ղազախստանի վարչապետի մամուլի ծառայության համաձայն՝ 2022 թվականին Ղազախստանի եւ Հայաստանի միջեւ ապրանքաշրջանառությունը կազմել է 41,6 մլն դոլար, ինչը 99,8 տոկոսով ավելի է նախորդ տարվա նույն ժամանակահատվածի ցուցանիշից (20,8 մլն դոլար) ։ Արտահանումը 10,3 մլն դոլարից հասել է 26,9 մլն դոլարի, ներմուծումը՝ 10,5 մլն դոլարից հասել է 14,7 մլն դոլարի ։ Անցած տարի ավելացել է Հայաստան գյուղատնտեսական և պարենային ապրանքների, Էլեկտրական կուտակիչների, երեսապատված պողպատից հարթ գլանվածքի և այլ ապրանքների արտահանումը: Հայաստանից Ղազախստան ներմուծման հիմքը մեքենաներն ու սարքավորումներն են, լաքերն ու ներկերը, դեղորայքը և այլ ապրանքներ։
Ղազախստանի Հանրապետության և Հայաստանի Հանրապետության միջև ապրանքաշրջանառությունը 2023 թվականի հունվար-փետրվարին աճել է 81,8% - ով և կազմել 4,6 մլն դոլար։ Ղազախստանից Հայաստան արտահանումն աճել է 2,7 անգամ և կազմել 2 մլն դոլար։ Հայաստանից Ղազախստան ներմուծումն աճել է 46,2% - ով և կազմել 2,6 մլն դոլար։
<ՄԿՀ համանախագահների երկկողմ հանդիպման ընթացքում ընդգծվել է, որ ելնելով անցած տարվա և ընթացիկ տարվա երկու ամիսների դրական դինամիկայից ՝ ԿՀ-ի և ՀՀ-ի միջև համագործակցության ներուժն ունի զարգացման բարենպաստ հեռանկարներ:
<Հնարավորությունների պատուհանները> բաց են այնպիսի ոլորտներում, ինչպիսիք են մետաղագործական արդյունաբերությունը, գյուղատնտեսությունը, դեղագործությունը, տեղեկատվական-հաղորդակցային ոլորտը, տրանսպորտի, էներգետիկայի, զբոսաշրջության և այլ ոլորտները:
Երկկողմ համագործակցության ընդլայնման նպատակով հայկական կողմը շահագրգիռ ղազախական ընկերություններին հրավիրել է մասնակցելու Հայաստանի տարածքում անցկացվող մրցույթներին, ինչպես նաև ք.Գյումրիում լոգիստիկ կենտրոնի (dry port) ստեղծման նախագծին, նշել Ղազախստանից կազմակերպությունների մասնակցության հնարավորությունը իրենց երկրի տարածքում շինարարական աշխատանքներին:
Իր հերթին՝ ղազախական կողմը գործընկերներին տեղեկացրել է ինչպես հումքային, այնպես էլ պատրաստի տեսականու արտադրանքի՝ ներառյալ մետաղագործական, նավթաքիմիական արդյունաբերության, գյուղատնտեսական արտադրության ապրանքների, ԿՀ-ից ՀՀ արտահանման հնարավորության մասին>, - նշվում Է հաղորդագրության մեջ ։
Նիստի արդյունքում կողմերը պայմանավորվել են աջակցել երկու երկրների տարածքում ընկերությունների և գործարար շրջանակների գործունեությանը, համատեղ ձեռնարկությունների ստեղծմանը, Ղազախստանի և Հայաստանի տարածքներում տնտեսվարող սուբյեկտների ներկայացուցչությունների և մասնաճյուղերի բացմանը, փոքր և միջին ձեռնարկատիրությանն աջակցությանը, արտահանման խթանմանը և ներդրումների ներգրավմանը:
ՄԿՀ (ՄԿՀ ստեղծվել է 1999 թվականից) որոշվել է մշտական հիմունքներով տարեկան երկու անգամ ապահովել արտահանմանն ուղղված արտադրանքի վերաբերյալ տեղեկատվության փոխանակումը, պարբերաբար տեղեկացնել երկու երկրների տրանսպորտային և լոգիստիկ հնարավորությունների ընդլայնման մասին մուլտիմոդալ փոխադրումների իրականացման համար ՝ արտաքին առևտրի ծավալների ավելացման նպատակով ։
Քննարկվել են նաև ՏՏ ոլորտում համագործակցության ընդլայնման, մշակութային փոխանակման, զբոսաշրջության, մասնավորապես, Հայաստանի և Ղազախստանի միջև ուղիղ չվերթների քանակի ավելացման և Աստանայի ու Երևանի միջև ուղիղ ավիահաղորդակցության հաստատման հնարավորությունները:
Ֆինանսական տեխնոլոգիաների և էլեկտրոնային առևտրի ոլորտում համագործակցության զարգացման նպատակով քննարկվել են Ք.Երևանում "Աստանա" միջազգային ֆինանսական կենտրոնի մասնաճյուղի բացման և "Կազպոչտա" ԲԸ-ի և "Հայփոստ" ՓԲԸ-ի միջև համագործակցության զարգացման հարցերը:
Այս և այլ պայմանավորվածություններն ամրագրվել են ստորագրված համատեղ արձանագրությունում ։
Նիստի շրջանակներում կողմերը ստորագրել են նաև ՂՀ աշխատանքի և բնակչության սոցիալական պաշտպանության նախարարության և ՀՀ աշխատանքի և սոցիալական հարցերի նախարարության միջև սոցիալ-աշխատանքային ոլորտում համագործակցության մտադրությունների մասին հուշագիր, ինչպես նաև ՂՀ մշակույթի և սպորտի նախարարության և ՀՀ կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարարության միջև մշակույթի բնագավառում 2023-2025 թվականների համագործակցության ծրագիր: