Արմինֆո. Ադրբեջանը պետք է դադարեցնի ագրեսիվ գործողությունները Հայաստանի ինքնիշխան տարածքի դեմ, իսկ Լաչինի միջանցքը պետք է բացվի, որպեսզի մարդիկ կարողանան ազատ տեղաշարժվել երկու ուղղություններով։ Այդ մասին հայտարարել է Եվրախորհրդարանում Հայաստանի հարցերով զեկուցող Անդրեյ Կովաչովը՝ Հայաստանի հանրային հեռուստատեսությամբ հեռարձակված հարցազրույցում։
Նրա խոսքով ՝ ցանկացած սադրանք կամ բռնություն սպառնում է Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև խաղաղության գործընթացին: Եվրոպական միությունը պատրաստ է աջակցել այդ գործընթացին, այդ թվում՝ նաև քաղաքացիական դիտորդական առաքելության միջոցով, որի ներկայությունը Հայաստանի սահմաններին թույլ կտա խուսափել ՀՀ ինքնիշխան տարածքի նկատմամբ հետագա ագրեսիաներից:
Պատասխանելով իր պայմաններով խաղաղության պայմանագիր կնքելու Բաքվի պահանջներին առնչվող ՀՀՀ այն հարցին՝ ԵԽ զեկուցողը նշել է, որ Եվրոպական խորհրդարանը, Եվրոպական հանձնաժողովը և ԵՄ կառույցները փորձում են նպաստել ինչպես երկկողմ կապերի հաստատմանը, այնպես էլ սահմանազատման և սահմանագծման աշխատանքներին:
Այդ աշխատանքը, շարունակել է Կովաչովը, անկասկած, պետք է իրականացնեն հայկական եւ ադրբեջանական աշխատանքային խմբերը։ "Ցանկացած սադրիչ հայտարարություն, առավել ևս, գործողություն, դրական արդյունքների չի հանգեցնի։ Անհրաժեշտ է լուծել սահմանների որոշման հարցը, որպեսզի հետագայում խուսափենք Հայաստանի ինքնիշխան տարածքի նկատմամբ սադրանքներից", - ընդգծել է զեկուցողը։
Հարցին, թե արդյոք զեկուցողը ծանոթ է Սյունիքի մարզում տեղի ունեցած միջադեպի վերաբերյալ ԵՄ քաղաքացիական դիտորդական առաքելության հաշվետվությանը, Կովաչովը նշել է, որ խոսքը բոլորովին նոր առաքելության մասին է, որն այս պահի դրությամբ որեւէ հաշվետվություն չի ներկայացրել Եվրախորհրդարանին: <Ես ներկայումս առաջնորդվում եմ սադրանքի մասին ստացված հաղորդագրություններով, բայց ակնկալում եմ, որ շուտով կլինի առաքելության առաջին զեկույցը: Ողջունելի է նաեւ առաքելության կազմի ընդլայնումը, ինչը թույլ կտա դիտարկումներ իրականացնել Հայաստանի սահմանների տարբեր հատվածներում եւ ավելի շատ տեղեկատվություն ներկայացնել իրավիճակի մասին", - ընդգծել է ԵԽ զեկուցողը:
Խոսելով Ադրբեջանի դեմ պատժամիջոցներ կիրառելու Եվրախորհրդարանի պահանջների մասին՝ եթե վերջինս չկատարի Լաչինի միջանցքի ապաշրջափակման վերաբերյալ ՄԱԿ-ի Արդարադատության միջազգային դատարանի որոշումը, նա նշել է, որ պատժամիջոցների կիրառման պատասխանատու կողմը ԵՄ-ն է, սակայն կառույցում առաջնային են համարում խնդրի դիվանագիտական կարգավորումը: "Ես կոչ եմ անում Ադրբեջանին ապաշրջափակել միջանցքը և երաշխավորել մարդկանց և ապրանքների ազատ տեղաշարժը երկու ուղղություններով։ Դա 2020 թվականի նոյեմբերի 9-ի եռակողմ հայտարարության մեջ ամրագրված կարևոր պարտավորություններից մեկն է։ Ցավոք, մենք տեսնում ենք, որ ռուս խաղաղապահները չեն կատարում իրենց պարտավորությունները, իսկ Ռուսաստանը հուսալի գործընկեր չէ, հատկապես ՝ հաշվի առնելով Ուկրաինայում տեղի ունեցող գործողությունները", - ընդգծել է զեկուցողը ։
Նա նաև նշել է, որ Բաքվից հայտարարություններ է լսում խաղաղության գործընթացին հավատարիմ մնալու իրենց ցանկության մասին։ Այդ կապակցությամբ Կովաչովը կոչ է արել Ադրբեջանին խուսափել ատելության խոսքերից և ԱՀ նախագահի, ԱՀ նախագահի խորհրդականի, խորհրդարանի պատգամավորների, այլ ինստիտուտների մակարդակով սադրիչ հայտարարություններից: "ԵՄ-ն մտադիր է աջակցել խաղաղության գործընթացին, քանի որ այն կարևորագույն մեխանիզմ է Հայաստանի և Ադրբեջանի քաղաքացիների խաղաղ միջավայրում ապրելու, կրթություն ստանալու, սոցիալական խնդիրների լուծման, կարիերայի աճի և այլնի համար: Բայց ամենակարեւորը ազատ քաղաքացի լինելն է եւ չվախենալ ցանկացած պահի հարձակումների հնարավորությունից", - ասել է Կովաչեւը։
Զեկուցողը մատնանշել է նաև ԵԽ բանաձևի առկայությունը, որը վերաբերում է ադրբեջանական գերության մեջ պահվող հայ զինծառայողների անհապաղ ազատ արձակմանը: Նույնը, ըստ նրա, վերաբերում է նաև Հայաստանին, եթե ադրբեջանցի ռազմագերիների հետ կապված դեպքեր առաջանան։ Սա շատ կարևոր գործընթաց է վստահության մթնոլորտի ձևավորման համար, որպեսզի մարդիկ կարողանան վերադառնալ իրենց ընտանիքներ ։