Հինգշաբթի, 26 Հունվարի 2023 11:51

Արմինֆո. ԱՄՆ-ը սերտորեն համագործակցում է Լեռնային Ղարաբաղի գծով եվրոպական գործընկերների հետ։ Այդ մասին հունվարի 25-ին ճեպազրույցի ժամանակ հայտարարել է ԱՄՆ Պետդեպարտամենտի պաշտոնական ներկայացուցիչ Նեդ Փրայսը։

 

Ի պատասխան Լաչինի միջանցքում իրավիճակի գնահատականների վերաբերյալ Բաքվի եւ Վաշինգտոնի միջեւ տարաձայնությունների եւ տարածաշրջանում, ի տարբերություն ԵՄ-ի, ԱՄՆ-ի բացակայության մասին հարցին, Փրայսը նշել է, որ, իրոք, իրենց եվրոպացի գործընկերները մոնիթորինգային առաքելություններ ունեն եւ նրանք ներկա են տարածաշրջանում: "Իհարկե, ինչպես գիտեք, մենք շատ սերտորեն համագործակցում ենք մեր եվրոպացի գործընկերների հետ, երբ խոսքը վերաբերում է Լեռնային Ղարաբաղին, երբ խոսքը վերաբերում է ներկայիս մարտահրավերին, որին մենք բախվում ենք Լաչինի միջանցքում, եւ երբ խոսքը վերաբերում է Հայաստանի եւ Ադրբեջանի միջեւ լարվածությանը եւ հակամարտություններին՝ ավելի լայն իմաստով", - ասել է Փրայսը, հավելելով, որ, ելնելով դրանից, ամերիկյան կողմը տեղեկություններ է կիսում եվրոպացի գործընկերների հետ, եւ նույնն անում են նաեւ եվրոպացի գործընկերները։ "Եվ մենք կարևորում ենք մեր եվրոպական գործընկերների հետ սերտ համագործակցության շարունակումը, ԵԱՀԿ-ի միջոցով, եթե դա տեղին է, անմիջապես կողմերի հետ, եթե և երբ դա արդյունավետ կլինի։ Մենք արել ենք այս ամենը և շարունակելու ենք անել այն, ինչը մենք արդյունավետ ենք համարում կայուն խաղաղության հասնելու և լարվածությունը նվազեցնելու համար", - ընդգծել է ԱՄՆ Պետդեպարտամենտի ներկայացուցիչը։

 

Անդրադառնալով հարցին՝ թե արդյոք ԱՄՆ-ը պատրաստ է աշխատել ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի շրջանակում, որտեղ նա այժմ, նույնիսկ, միջնորդ չունի, Փրայսը նշել է, որ Մինսկի խումբը որոշ ժամանակ չի գործել։ "Բայց մենք պատրաստ ենք աշխատել այդ հակամարտության կարգավորման ուղղությամբ երկկողմ, բազմակողմ կարգով՝ ԵԱՀԿ - ի միջոցով, գործընկերների հետ, հենց կողմերի հետ", - ընդգծել է ամերիկացի դիվանագետը:

 

Դիտարկմանը, թե Ադրբեջանը շարունակում է անտեսել Լաչինի միջանցքն ապաշրջափակելու միջազգային հանրության կոչերը, մինչդեռ, արդեն 1,5 ամիս շրջափակման մեջ գտնվող Արցախում հումանիտար ճգնաժամը շարունակում է վատթարանալ, Փրայսը նշել է, որ Լեռնային Ղարաբաղում հումանիտար իրավիճակի վատթարացումը լուրջ մտահոգություն է առաջացնում ամերիկյան կողմի մոտ: "Ինչպես Դուք նշեցիք, դա պետքարտուղար Բլինքենի և ինչպես Հայաստանի, այնպես էլ Ադրբեջանի առաջնորդների միջև վերջին օրերին տեղի ունեցած քննարկումների թեման էր։ Մենք նշել ենք, որ Լաչինի միջանցքով առևտրային և մասնավոր բնականոն երթևեկությանը շարունակվող խոչընդոտումը պատճառ է հանդիսանում բնակիչների համար պարենի, վառելիքի և դեղորայքի պակասի, շատ բնակիչների հիմնական մատակարարումների համար համար, ովքեր կախված են այդ միջանցքից։ Բնական գազի և այլ հիմնական կոմունալ ծառայությունների մատակարարման այս պարբերական խափանումներն էլ ավելի են խորացնում վատթարացող հումանիտար իրավիճակը", - ասել է դիվանագետը։

 

Այս համատեքստում նա հիշեցրել է, որ ԱՄՆ-ը կոչ է արել լիովին վերականգնել միջանցքով ազատ տեղաշարժը, ներառյալ առեւտրային եւ մասնավոր ուղեւորությունները: Նրա խոսքով ՝ անհրաժեշտ է ելք գտնել այդ փակուղուց, որը կապահովի այդ շրջանում բնակվող բնակչության անվտանգությունն ու բարեկեցությունը։

 

"Մենք կարծում ենք, որ առաջ տանող ճանապարհը բանակցությունների միջոցով է։ Մենք շարունակում ենք հավատարիմ մնալ կայուն խաղաղություն ապահովելու գործին ։ Մենք և խոսքով, և գործով ցույց տվեցինք կողմերի հետ փոխգործակցելու մեր պատրաստակամությունը ՝ լինի դա երկկողմ, թե բազմակողմ ՝ ԵԱՀԿ-ի միջոցով, թե եռակողմ ՝ բանակցությունների սեղանի շուրջ հայ և ադրբեջանցի գործընկերների հետ ։ Բայց, առաջին հերթին, մենք կարծում ենք, որ բանակցությունները առաջ գնալու ճանապարհ են", - հավելել է Փրայսը։

 

Նա հիշեցրել է, որ Պետդեպարտամենտը հանդես է եկել տեղաշարժի ազատության վերականգնման կոչով, որպեսզի հնարավոր լինի բավարարել նրանց մարդասիրական կարիքները, ովքեր կախված են այդ միջանցքից։ "Եվ Միացյալ Նահանգները շարունակելու է անել հնարավոր ամեն ինչ, որպեսզի մերձեցնի կողմերին, խրախուսի այդ երկխոսությունը եւ նպաստի միջանցքով ազատ տեղաշարժի լիակատար վերականգնմանը", - ամփոփել է նա:

 

Նշենք, որ նախօրեին, ի պատասխան Լաչինի միջանցքն ապաշրջափակելու ԱՄՆ Պետդեպարտաամենտի կոչին, Ադրբեջանի ԱԳՆ-ում հանդես են եկել հայտարարությամբ եւ "ընդգծել, որ միջանցքը բաց է երթեւեկության համար": Բաքվում իրենց այս պնդումը պայմանավորել են նրանով, որ միջանցքով անցնում են ԿԽՄԿ և ռուս խաղաղապահների մեքենաները։