Չորեքշաբթի, 18 Հունվարի 2023 15:32

Արմինֆո. Մենք դժվարություններ ունենք ՝ կապված Հայաստանի ներկա իրավիճակի հետ։ Այդ մասին հունվարի 18-ին Մոսկվայում կայացած մամուլի ասուլիսի ժամանակ հայտարարել է Ռուսաստանի ԱԳ նախարար Սերգեյ Լավրովը։

 

Անդրադառնալով համատեղ ինտեգրացիոն նախագծերին ՝ ռուս դիվանագետը նշել է, որ ՀԱՊԿ-ում համատեղ արտաքին քաղաքական ակտիվության ծրագրեր կան։ Այդ համատեքստում նա նշել է, որ դա անելը հեշտ չէ, և անհրաժեշտ է ինտեգրացիոն միավորման մասնակից բոլոր երկրների համերաշխությունը ։ Սակայն, շարունակել է Լավրովը, Ռուսաստանը հանդես է գալիս բազմավեկտորության եւ հավասար հարաբերությունների օգտին։ Նա նշել է, որ ՀԱՊԿ-ում չկա փայտային կարգապահություն, որը վնասակար է ։ Լավրովը նշել է, որ, անշուշտ, ցանկալի կլիներ, որ միութենական կառույցներում համերաշխությունը հարյուր տոկոսանոց լիներ, և այդ ուղղությամբ աշխատանքներ են տարվում։ "Չթաքցնենք, մենք դժվարություններ ունենք ՝ կապված Հայաստանի ներկա իրավիճակի հետ։ Երբ մեր հայ բարեկամներն առաջ էին տանում ՀԱՊԿ առաքելությունը Ադրբեջանի հետ սահման ուղարկելու անհրաժեշտությունը, որպեսզի այնտեղ ինչ-որ կայունություն ապահովվի։ Եվ մենք Երևանի գագաթնաժողովում համաձայնեցրել ենք նման փաստաթուղթ՝ այդ առաքելության պարամետրերի մասին ։ Սակայն, այն չի հաջողվել ընդունել, քանի որ հայ գործընկերները սկսել են պնդել, որ այդ փաստաթղթում լինի Ադրբեջանի խիստ դատապարտում ։ Մենք բացատրել ենք, որ եթե խոսքը դատապարտման, հռետորաբանության, դիրքորոշման շարադրանքի մասին է, ապա այստեղ յուրաքանչյուրն ազատ է ", - ասել ՌԴ դիվանագետը, հավելելով, որ եթե ուզում ենք ՀԱՊԿ առաքելություն ուղարկե ապա դա պարտադիր չէ, որ պայմանավորված լինի արտաքին հատկանիշներով, առավել ևս, հայտարարություններով, առավել կոշտ հայտարարություններով։ Նրա խոսքով ՝ կազմակերպությունը մինչեւ հիմա պատրաստակամ է ՀԱՊԿ-ի առաքելությունն ուղարկել Հայաստանի եւ Ադրբեջանի սահման: "Այնուամենայնիվ, չնայած մենք դաշնակիցներ ենք, այդ առաքելությունը լիովին պատրաստ է, հայկական կողմը նախընտրում է պայմանավորվել Եվրամիության հետ, որպեսզի այնտեղ երկարաժամկետ հիմունքով տեղակայվի առաքելությունը։ Եվ հավանաբար, եթե այդ առաքելությունը ծավալվի առանց Ադրբեջանի համաձայնության, ապա այն կարող է ուղղակի հակաարդյունավետ լինել։ Եվ վստահության ամրապնդման փոխարեն այն կարող է լրացուցիչ գրգռիչներ ստեղծել", - ասել է Լավրովը, հավելելով, որ դա օբյեկտիվ գնահատական է, եւ ՀԱՊԿ-ի յուրաքանչյուր տարածաշրջանին անհրաժեշտ է ստեղծագործ մոտեցում ցուցաբերել ՝ հաշվի առնելով երկրների առանձնահատկությունները։ "Բայց, մեր բոլոր գործընկերները, բնականաբար, մենք այդ ամենը նրանց հետ բացահայտ քննարկում ենք, նրանք հիանալի հասկանում են եւ ընդգծում են, որ ՀԱՊԿ-ի պարտավորությունների հետ ոչ մի անհամապատասխանություն չի լինի ։ Նույն հավաստիացումները տալիս են նաև մեր հայ բարեկամները։ Ահա այստեղ է պետք, իմ խորին համոզմունքը, ինչպես Երևանում էր ՝ պետք է մեր նախագահների խորը և անկեղծ խոսակցությունը։ Դրան նախորդել է ԱԳՆ ղեկավարների զրույցը իրենց փորձագետների հետ ։ Պետք է բացահայտ շարադրել բոլոր դժվարությունները, որոնց բախվում են այդ երկրները", - ամփոփել Է Լավրովը։

 

Նշենք, որ 2022 թվականի սեպտեմբերի 13-14-ը Հայաստանի ինքնիշխան տարածքի նկատմամբ ադրբեջանական լայնածավալ ռազմական ագրեսիայից հետո պաշտոնական Երևանը ռազմական օգնության համար դիմել էր Ռուսաստանին, ՀԱՊԿ-ին և ՄԱԿ-ի Անվտանգության խորհրդին։ ՀԱՊԿ-ը իրավիճակի գնահատման նպատակով Հայաստան էր ուղարկել առաքելություն, որի վրա դրված էր Իրավիճակի գնահատման և աջակցության համալիր միջոցառումների մշակման գործառույթը։ Ավելի ուշ ռուսական կողմը հայտնել էր, որ ՀԱՊԿ-ը պատրաստ է մոնիթորինգային առաքելություն ուղարկել սահման, եթե ՀԱՊԿ ՀԱԽ-ն հավանություն տա այդ միջոցին։ Իսկ Երևանում հայտարարել են, որ ՀԱՊԿ-ից ակնկալում են հասցեական քաղաքական գնահատական հայկական տարածքների օկուպացմանը։ Նոյեմբերի 23-ին Երևանում տեղի ունեցավ ՀԱՊԿ Հավաքական անվտանգության խորհրդի նիստը, որի ժամանակ պետք է որոշում կայացվեր Հայաստանին օգնություն ցուցաբերելու վերաբերյալ ։ Սակայն ՀՀ վարչապետը հրաժարվել է ստորագրել "ՀԱՊԿ Հավաքական անվտանգության խորհրդի հռչակագրի և Հայաստանի Հանրապետությանը օգնություն ցուցաբերելու համատեղ միջոցառումների մասին" նախագիծը ։

"ՀԱՊԿ-ի կողմից իրավիճակի հստակ քաղաքական գնահատականի բացակայությունը և վերոնշյալ որոշումը չընդունելը կարող է նշանակել ոչ միայն ՀԱՊԿ-ի կողմից դաշնակցային պարտավորություններից հրաժարվելը, այլև Ադրբեջանի կողմից կարող է մեկնաբանվել որպես կանաչ լույս ՀԱՊԿ-ի կողմից՝ Հայաստանի դեմ հետագա ագրեսիայի համար: Իսկ դա հակասում է ՀԱՊԿ հիմնարար փաստաթղթերի ոչ միայն տառին, այլեւ ոգուն ու իմաստին", - հայտարարել էր նա Երեւանում ՀԱՊԿ ՀԱԽ նիստում ունեցած ելույթի ժամանակ, հավելելով, որ պատրաստ չէ ստորագրել փաստաթուղթն այդ տեսքով։