Երկուշաբթի, 9 Հունվարի 2023 19:36

Արմինֆո.2023 թվականի հունվարի 9-ին լրանում է համաշխարհային հեղինակություն վայելող ֆիլմերի հեղինակ, կինոռեժիսոր, սցենարիստ, նկարիչ Սերգեյ Փարաջանովի ծննդյան 99-ամյակը:

 

Սերգեյ Փարաջանովի թանգարանի աշխատակիցները, նրա արվեստի երկրպագուները հունվարի 9-ին, ավանդույթի համաձայն,  այցելում են Կոմիտասի անվան պանթեոն՝ հարգանքի տուրք մատուցելու Մաեստրոյի հիշատակին և ծաղիկներ խոնարհելու նրա շիրիմին: Այնուհետև Փարաջանովի ու թանգարանի ընկերները, բարեկամները, նրա արվեստի երկրպագուներն ու թանգարանի այցելուները կհավաքվեն թանգարանում, կցուցադրվի «Ո՞վ էր 66 ամյա Փարաջանովը» խորագրով վավերագրական ֆիլմը:

 

ԿԳՄՍՆ մամուլի ծառայության հաղորդման համաձայն, Ս. Փարաջանովի թանգարանը տարվա ընթացքում նախատեսում է մի շարք միջոցառումներ, այդ թվում՝ Հայաստանի ազգային կինոկենտրոնի համագործակցությամբ կկազմակերպի «Կինոյի տաճար» ցուցահանդեսը և կցուցադրվեն հատվածներ «Նռան գույնը» ֆիլմից: Այցելուներին կներկայացվի «Իրական, անիրական Փարաջանովը» խորագրով թատերական ներկայացումը: Նախատեսվում է կինոդիտում-քննարկում, կուցադրվեն համաշխարհային կինոարվեստի գլուխգործոցները: Թանգարանը Երևանի մնջախաղի պետական թատրոնի հետ կիրականացնի թատերական նախագծեր՝ մնջախաղի միջոցով կենդանացնելով Ս. Փարաջանովի ստեղծագործությունները: Տեղի կունենա դասախոսությունների շարք, կմշակվի և կհրատարակվի Փարաջանովի լավագույն ֆիլմերի եռալեզու տեղեկատվական գրքույկը, կստեղծվի ֆոնդային ստեղծագործությունների էլեկտրոնային գեղադիտակը, կհրատարակվի փարաջանովյան աֆորիզմների գիրքը:

 

Հիշեցնենք, որ Սերգեյ Փարաջանովի թանգարանը հիմնադրել է ռեժիսորի ընկեր, լուսանկարիչ Զավեն Սարգսյանը Երեւանում՝ 1988թ.: Թանգարանի ստեղծման գաղափարը ծագել է այն ժամանակ, երբ Զավեն Սարգսյանը Երևանի ժողովրդական արվեստի թանգարանում կազմակերպել էր նկարչի աշխատանքների ցուցահանդեսը, որին ներկա էր ինքը ՝ մաեստրոն ։ Ցուցահանդեսի բացմանը Փարաջանովը նշել է, որ իր ստեղծագործությունը ազգություն չգիտի, այն պատկանում է բոլորին ։ Սակայն ինքն իրեն համարում է երեք Հայրենիք ունեցող մարդ ։ "Առաջին հայրենիքը Վրաստանն է, որտեղ ես կայացել եմ, երկրորդ հայրենիքը Ուկրաինան է, որն ինձ սեր, երջանկություն և համաշխարհային ճանաչում է տվել, իսկ իմ երրորդ հայրենիքը Հայաստանն է, որտեղ են իմ արմատները և որտեղ ես ուզում եմ ապրել իմ կյանքի մնացած տարիները": Այս խոսքերով ոգեշնչված Զավեն Սարգսյանը դիմեց Հայաստանի կառավարությանը, և հաշված օրերի ընթացքում որոշվեց տարածք հատկացնել նկարչի տան և թանգարանի համար։

Ցավոք, 1988թ. ավերիչ երկրաշարժից հետո շինարարական աշխատանքները դադարեցվեցին, և դրանք հաջողվեց շարունակել միայն 1990թ. գարնանը։ Այդ ժամանակ Փարաջանովի մոտ թոքերի քաղցկեղ էր հայտնաբերվել, նա մահացավ՝ չհասցնելով ապրել իր տանը և կյանքի կոչել իր երազանքներն ու նպատակները։ Փարաջանովի թանգարանը բացվել է 1991 թվականին ՝ ռեժիսորի մահվան տարելիցին։

 

Թանգարանի հիմնական հավաքածուն բաղկացած է 1637 ցուցանմուշներից, այդ թվում ՝ հարթ և եռաչափ կոլաժներ, հավաքույթներ, ֆիլմերի համար էսքիզներ, գլխարկներ, տիկնիկներ և այլ անձնական իրեր ։ Նրա նամակների հավաքածուն պահվում է թանգարանի ֆոնդում ։ Տարիների ընթացքում ֆոնդն ընդլայնվել է և շարունակում է ընդլայնվել և հարստանալ ՝ շնորհիվ իր արվեստի սիրահարների: Բացման օրվանից մինչ օրս Ս. Փարաջանովի թանգարանն ակտիվորեն մասնակցում է քաղաքի մշակութային, կրթական և ժամանցային կյանքին։