Արմինֆո. 2022 թվականի երրորդ եռամսյակը լարված ժամանակաշրջան էր հայկական ԶԼՄ-ների համար, ինչը պայմանավորված էր մի շարք արտակարգ իրավիճակներով. հզոր պայթյունը, որը տասից ավելի կյանքեր խլեց օգոստոսի 10-ին "Սուրմալու" առևտրի կենտրոնում, և դրա հետ կապված հետագա զարգացումներով, սեպտեմբերին Հայաստանի ինքնիշխան տարածքում Ադրբեջանի սանձազերծած նոր ագրեսիայով և արյունալի բախումներով, ինչպես նաև երկրում ներքաղաքական պայքարի սրմամբ։ Այդ մասին հոկտեմբերի 25-ին մամուլի ասուլիսի ժամանակ հայտարարել է Խոսքի պաշտպանության կոմիտեի նախագահ Աշոտ Մելիքյանը։
Նա նշել է, որ Ադրբեջանի կողմից ռազմական գործողությունները լուրջ սպառնալիք են դարձել այդ գործողությունները լուսաբանող լրատվամիջոցների ներկայացուցիչների համար։ Մասնավորապես, Հայաստանի հետ սահմանին գտնվող Սոթք ավանում հակառակորդը թիրախավորել է մի խումբ լրագրողների և կրակ բացել այդ ուղղությամբ։ Ռուս խաղաղապահները նույնպես անհարկի խոչընդոտներ են ստեղծել հայկական լրատվամիջոցների ներկայացուցիչների համար, արգելելով որոշ լրագրողների մուտքը Արցախ, ինչին պատշաճ հիմնավորում չի տրվել։
Քննարկվող ժամանակահատվածում արձանագրվել են կոնֆլիկտային իրավիճակներ բարձրաստիճան պաշտոնյաների և լրատվամիջոցների ներկայացուցիչների միջև՝ վերջիններիս մասնագիտական պարտականությունները կատարելիս։ Ընդհանուր առմամբ, ինչպես նշել է Մելիքյանը, երրորդ եռամսյակում 7 դեպքով ավելացել են ԶԼՄ-ների եւ լրագրողների նկատմամբ ճնշումների դեպքերը, այդ թվում ՝ իրավական մեխանիզմների կիրառմամբ: Ինչ վերաբերում է լրատվամիջոցների ներկայացուցիչների նկատմամբ ֆիզիկական բռնություններին և տեղեկատվություն ստանալու և տարածելու իրավունքի խախտումներին, ապա դրանց թիվը նվազել է, համապատասխանաբար, 9 և 4 դեպքերով: «Այնուամենայնիվ, իրավիճակը շարունակում է մնալ տագնապալի, քանի որ ճգնաժամային իրավիճակներում շարունակում են կրկնվել իրավապահ մարմինների աշխատակիցների կողմից ուժի անհիմն կիրառման դեպքերը, պետական գերատեսչությունները հաճախ պատշաճ չեն արձագանքում լրատվամիջոցների կողմից տեղեկատվության տրամադրման վերաբերյալ հարցումներին, իսկ պաշտոնատար անձանց և լրագրողների միջև հարաբերությունները խնդրահարույց են: Այսպես, վերջին երեք ամիսների ընթացքում կոմիտեն արձանագրել է լրագրողների և ԶԼՄ-ների նկատմամբ տարբեր ճնշումների 18 դեպք, տեղեկատվություն ստանալու և տարածելու իրավունքի 20 խախտում և ֆիզիկական բռնության 2 փաստ, որոնց հետևանքով տուժել են ԶԼՄ-ների 3 ներկայացուցիչներ։ ԶԼՄ-ների դեմ ներկայացված նոր հայցերի թիվը 9 է", - ընդգծել է կոմիտեի ղեկավարը։
Նա հավելել է, որ առանց լրագրողական կազմակերպությունների հետ խորհրդատվությունների օրենսդրական նախաձեռնություններ առաջ մղելու իշխանությունների փորձերն տագնապ են հարուցում։ Օրինակ, ՝ քննարկվող ժամանակահատվածում շրջանառության մեջ է դրվել "Տեսալսողական զանգվածային լրատվության միջոցների մասին" ՀՀ օրենքում փոփոխություններ եւ լրացումներ կատարելու մասին երկու օրինագծեր: "Ուշագրավ իրադարձություն էր սեպտեմբերի 14-ին Ազգային ժողովի կողմից Վարչական իրավախախտումների վերաբերյալ օրենսգրքում փոփոխությունների ընդունումը, որով խստացվել է տեղեկատվության ազատության խախտումների համար պատասխանատվությունը։ Եռամսյակի ընթացքում շարունակվել է դատական վեճը երկրորդ հայկական հեռուստաալիքի եւ Հեռուստատեսության եւ ռադիոյի հանձնաժողովի միջեւ՝ կապված լիցենզային մրցույթների արդյունքներով ընդունված որոշումների հետ ։ Աննախադեպ իրավիճակ է ստեղծվել, երբ դատարաններում պարտվելուց հետո հանձնաժողովը ստիպված էր նոր մրցույթներ հայտարարել հանրային մուլտիպլեքսներում մայրաքաղաքային և հանրապետական սսլոտերի օգտագործման լիցենզիաներ տրամադրելու համար: