Հինգշաբթի, 21 Հուլիսի 2022 16:03

Արմինֆո. Կառավարությունն այսօրվա նիստում հաստատել է Ադրբեջանի կողմից 2016 և 2020 թվականներին սանձազերծված ռազմական գործողություններին մասնակցած գործազուրկ անձանց մասնագիտական ուսուցման կազմակերպման և զբաղվածության ապահովման ծրագիրը:

 

Կառավարության մամուլի ծառայության հաղորդման համաձայն, աշխատանքի և սոցիալական հարցերի նախարար Նարեկ Մկրտչյանը զեկուցել է, որ ծրագրի նպատակն է աջակցել պատերազմի մասնակից գործազուրկ անձանց՝ համալրելու գործատուների մոտ առկա թափուր աշխատատեղերը: Ծրագիրն ունի 3 բաղադրիչ՝ մինչև 5 ամիս տևողությամբ շահառուի մասնագիտական ուսուցում, գործատուի մոտ 3 ամիս տևողությամբ փորձաշրջան, և եթե, գործատուի կարծիքով, մասնագիտական ուսուցման ու փորձաշրջանի կարիք չկա, միանգամից աշխատանքի ընդունում և միանվագ փոխհատուցում: Առաջարկվում են փոխհատուցման հետևյալ չափերը. ուսուցման ամբողջ ժամանակահատվածի համար մինչև 5 ամիս տևողությամբ ուսման վարձի փոխհատուցում՝ ամսական կտրվածքով, առավելագույնը 50000 ՀՀ դրամի չափով, կրթաթոշակ՝ նվազագույն ամսական աշխատավարձի 50 տոկոսի չափով: Մասնագիտական ուսուցման գործընթացն անցնելուց հետո կնքվում է աշխատանքային պայմանագիր՝ 1 տարի ժամկետով, և ամսական կտրվածքով գործատուին առաջարկվում է տրամադրել առավելագույնը 50000 ՀՀ դրամ՝ շահառուի աշխատավարձից հաշվարկվող հարկային վճարումների համար: Փորձաշրջանի դեպքում առաջարկվում է գործատուին փոխհատուցում տրամադրել շահառուի աշխատավարձի վճարման համար նվազագույն ամսական աշխատավարձի չափով՝ ամսական կտրվածքով, 3 ամիս տևողությամբ, և շահառուի աշխատավարձից հաշվարկվող հարկային վճարումները փոխհատուցելու համար՝ 3 ամիս ժամկետով, յուրաքանչյուր ամսվա համար առավելագույնը 25000 ՀՀ դրամի չափով և 9 ամիս ժամկետով՝ առավելագույնը 50000 ՀՀ դրամի չափով: Երրորդ բաղադրիչով առաջարկվում է գործատուին տրամադրել 300000 ՀՀ դրամի չափով միանվագ փոխհատուցում, եթե վերջինս առնվազն մեկ տարի ժամկետով կկնքի աշխատանքային պայմանագիր: Նախարարը նշել է նաև, որ մեկ այլ նախագծով ներկայացվելու է հաշմանդամություն ունեցող անձանց զբաղվածության պետական ծրագիրը, համաձայն որի՝ եթե պատերազմի մասնակիցն ունենա հաշմանդամություն, գործատուն կկարողանա օգտվել նաև իր աշխատանքային միջավայրի հարմարեցման համար նախատեսված 500000 ՀՀ դրամի չափով աջակցությունից:

 

Վարչապետը, անդրադառնալով որոշմանը, նշել է. «Հարգելի գործընկերներ, թեման վերաբերում է 2016թ. 4-օրյա և 2020թ. 44-օրյա պատերազմի մասնակիցների մասնագիտական վերապատրաստմանը և աշխատանքի տեղավորելուն: Մեր դիտարկումները ցույց են տալիս, մեր շփումների ընթացքում արձանագրում ենք, որ պատերազմի մասնակից մեր հայրենակիցները, մեր տղաները հիմնականում աշխատանք գտնելու հետ կապված խնդիրներ են ունենում, և այդ խնդիրը կապված է նրա հետ, որ նրանք մասնագիտական որոշակի հմտություններ ձեռք բերելու հարց ունեն: Քննարկումների արդյունքում որոշեցինք այս որոշումը կայացնել, որի իմաստը հետևյալն է. ա) մենք խրախուսում ենք, պետությունն աջակցում է, որ նրանք մասնագիտական վերապատրաստում անցնեն, բ) դա կարող է տեղի ունենալ ուսումնական հաստատություններում և դա կարող է ունենալ ուսուցում աշխատանքի միջոցով տրամաբանությամբ: Երկու դեպքում էլ որոշակի ֆինանսավորում ենք հատկացնում, որպեսզի պրոցես տեղի ունենա: Ուսումնառության դեպքում 50000 ՀՀ դրամ ուսման վարձի փոխհատուցում ենք տալիս, գումարած՝ հենց շահառուին նվազագույն աշխատավարձի կիսով չափ կրթաթոշակ, իսկ եթե գործատուի մոտ աշխատում է, այսինքն՝ ենթադրվում է, որ այդ պարագայում աշխատավարձ պիտի ստանա, արդեն գործատուին ենք փոխհատուցում՝ հարկային վճարումների մասով: Նպատակն այն է, որ պատերազմի մասնակիցների ուսումնառությունը և աշխատանքի ներգրավվածությունն էականորեն ավելանա: Պետք է հետևել, որպեսզի այս ծրագիրը նորմալ աշխատի: Նախապատրաստման ընթացքում մենք շփումներ ենք ունեցել և՛ պատերազմի մասնակիցների, և՛ գործատուների որոշակի շրջանակի, և՛ ուսումնական հաստատությունների հետ: Ամեն դեպքում շատ կարևոր է, որ որոշումն ընդունելուց, ուժի մեջ մտնելուց հետո մոնիթորինգ իրականացնենք, տեսնենք, թե քանի հոգի է ծրագրից օգտվում: Եթե կտեսնենք, որ թիվը բավարար ենք համարում, ուրեմն ամեն ինչ նորմալ է, իսկ եթե կտեսնենք, որ շահառուների ակտիվություն չկա, ուրեմն նորից պետք է գնալ ծրագրի հետևից, շփվել և՛ շահառուների, և՛ ուսումնական հաստատությունների, և՛ գործատուների հետ, տեսնել՝ ինչն այնպես չէ մեր ծրագրում, որ չի աշխատում, որպեսզի ըստ անհրաժեշտության լավարկենք»:

 

Նախարարը տեղեկացրել է, որ որոշ գործիքներ արդեն փորձարկված են: Մասնավորապես, մինչև 2021թ. դեկտեմբերը մասնավոր ընկերությունների, կրթական հաստատությունների հետ նման վերապատրաստումներ և զբաղվածության մրցունակությունը բարձրացնող ծրագրեր են իրականացվել պատերազմի ավելի քան 1000 մասնակից և հաշմանդամություն ունեցող զինվորների համար, որոնց մեծ մասն արդեն աշխատանք ունի: Պաշտպանության նախարարության հետ համատեղ ներդրվել է համակարգ, որով պարտադիր զինծառայությունից զորացրվելուց մեկ ամիս առաջ համատարած գնահատվում են զինծառայողների մասնագիտական կարիքները:

 

Թեմայի առնչությամբ ծավալվել է մտքերի փոխանակում, քննարկվել են գործընթացի արդյունավետ կազմակերպմանը և կիրարկման մեխանիզմի լավարկմանը վերաբերող հարցեր:

 

Նիկոլ Փաշինյանը նշել է՝ պետությունը նպատակադրում է աջակցել զինծառայողին զորացրվելուց հետո մասնագիտական կողմնորոշման և աշխատանքի տեղավորելու հարցում, եթե նա ունի դրա կարիքը և ընդգծել, որ որոշումների կայացումից հետո պետք է պատշաճ մոնիթորինգ իրականացնել և պարզել, թե որքանով է մարդը դրանից օգտվելու հնարավորություն ստանում. «Կառավարության նիստերում ընդհանրապես մեր տրամադրվածությունն այն է, որ որոշումները կայացնում ենք մարդկանց համար, և երբ դրանք ձևակերպում ենք, կարդում ենք, շատ լավ հնչում են: Բայց շատ կարևոր է հետո գնալ և տեսնել շահառուին, տեսնել՝ այդ տեքստը շահառուի կյանքում փոխեց ինչ-որ բան դեպի լավը, թե մենք ընդամենը լավ տեքստ ասեցինք, հետո գնացինք մեկ ուրիշ նոր լավ տեքստ գրելու, իսկ մարդու վիճակը մնաց նույնը: Սա ամենամեծ պրոբլեմն է, ընդ որում, ուզում եմ անկեղծ խոստովանել, որ ամեն քայլափոխի այդ պրոբլեմը կա: Նույնիսկ լինում են դեպքեր՝ որոշումն ընդունում ենք, հետո հաշվետվությունների մեջ ասում ենք՝ այս որոշումը ընդունեցինք, այսօրվանից ուժի մեջ է մտել, հետո մեկ տարի հետո պատահաբար տեսնում ենք, որ որոշումը, ճիշտ է, ընդունվել է, ուժի մեջ է մտել և գործարկվել է, բայց մենք այնտեղ մի կարգավորում ենք արել, որ մարդը դրանից չի կարողանում օգտվել: Այսինքն՝ բնության մեջ այդ որոշումն իր ուղեծրով պտտվում է, բայց մարդու հետ չի հանդիպում: Երբեմն դժվար է հասկանալ, թե ինչպես է դա տեղի ունենում, բայց որ տեղի է ունենում, փաստ է: Կոպիտ օրինակ բերեմ՝ ավտոբուսը Ա կետից Բ կետը շարժվում է, բայց դռներ չունի և կանգառներում չի կանգնում, բայց երբ գալիս է պետական ծառայության հաշվետվությունը, զեկուցվում է, որ այն իր խնդիրը կատարել է: Ես պատկերավոր եմ ասում, բայց ամեն ամիս նման մի խնդրի հետ բախվում ենք՝ որ քաղաքական հայտարարություն ենք արել, որոշում ենք կայացրել, բայց մարդը չի առնչվում դրա հետ: Եկեք չմոռանանք, որ այս մեխանիզմը մենք մարդու համար ենք անում, և սա շատ կարևոր է: Այդպիսի պրոբլեմներ մենք ունենք բոլոր ոլորտներում»: Վարչապետը նաև տեղեկացրել է՝ Կառավարության նախորդ նիստում որոշում է կայացվել առ այն, որ պատերազմում զոհված զինծառայողների ընտանիքների անդամների պետպատվերով բուժսպասարկումը կիրականացվի առանց հերթի:

Քննարկվող ծրագրի առնչությամբ փոխվարչապետ Համբարձում Մաթևոսյանը զեկուցել է, որ ծրագրով նախատեսվում է միջանկյալ գնահատման համակարգի ներդրում, և եկող տարվա փետրվարին կզեկուցվի արդյունքների մասին: